2. Сегодня в грузии
2o წელიგავიდა საქართველოში დამოუკიდებლობის აღდგენიდან
ამ ხნის განმავლობაში, მსოფლიოში მრავალი მნიშვნელოვანი, ხოლო
რიგ შემთხვევებში, უპრეცედენტო მოვლენები განვითარდა.
ბუნებრივი რესურსების საყოველთაო დეფიციტმა, სურსათისა და
სასმელი წყლის უკმარისობამ, კლიმატის გლობალურმა
ცვლილებებმა,ახალი ტიპის ეპიდემიებმა, ეკონომიკური კრიზისის
აღიარებამ -
არსებითი ცვლილებები შეიტანა ადამიანთა
მსოფლხედვასა და პრაქტიკულ
საქმიანობაში , გამოიწვია
თვისობრივად ახალი მოტივაციებისა და
მოქმედებათა ალგორითმების
ფორმირება .
2
3. დღეს,
საქართველოში
1991–2003 წლებში საქართველომ ვერ მიაღწია შესამჩნევ
წარმატებებს ეკონომიკის განვითარებასა და სამოქალაქო
საზოგადოების მშენებლობაში.
პირიქით.
მოხდა ყველა სოციალურ–ეკონომიკური მაჩვენებლის
საგრძნობი გაუარესება გასული საუკუნის ოთხმოციანი
წლების ბოლო პერიოდთან შედარებით;
1,700,000 ადამიანით შემცირდა მოსახლეობის რაოდენობა;
მნიშვნელოვნად გაიზარდა უმუშევრობა და სოციალური
დაუცველობის ხარისხი;
დაიწყო სტაგნაციური პროცესები მრეწველობასა და სოფლის
მეურნეობაში.
3
4. დღეს,
საქართველოში
ხელისუფლების მიერ გატარებული „რეფორმები“ მიმართულია
მოსახლეობის ისადაც უმძიმესი საცხოვრებელი პირობების,
შემდგომი გაუარესებისაკენ.
საზოგადოებაში სულ უფრო და უფრო
ხშირად და არგუმენტირებულად ჟღერს
ხელისუფლების მხრიდან მოსახლეობის
მიმართ მიმდინარე
გენოციდის თემა
4
5. დღეს,
საქართველოში
წინამდებარე კვლევის მიზანია, ინფორმაციის ოფიციალურ
წყაროებზე დაყრდნობით, ადგილობრივი და უცხოელი
პოლიტოლოგებისა და ექსპერტების შეფასებათა, ქართულ და
უცხოურ მედია–საშუალებებში გამოქვეყნებული მასალების
გათვალისწინებით, გაანალიზებულ იქნას
დღევანდელ საქართველოში
არსებული მდგომარეობა.
5
6. დღეს,
საქართველოში
უკანასკნელ ხანს, მსოფლიოს პოლიტიკური და
ინტელექტუალური ელიტის ყურადღების ცენტრშია
გლობალური მსოფლიოს ფენომენი ,
გლობალიზაციი ს თემა .
აშკარა დაპირისპირების ხასიათს იძენს ძლიერი
და სუსტი სახლემწიფოების, ხალხების,
ცივილიზაციების ურთიერთობები.
სულ უფრო და უფრო ნათელი ხდება , რომ
წარმატებული უმცირესობა, აშკარად ცდილობს
მომავლის პრივატიზაციას , იმის ნაცვლად , რომ
წარუმატებელ უმრავლეობასთან ერთობლივად
ააშენოს და იცხოვროს ამ მომავალში .
6
7. დღეს,
საქართველოში
თანამედროვე მსოფლიოში უკვე გაჩნდა და უკვე ამუშავდა
ინფორმაციული, საფიფანსო ეკონომიკური, პოლიტიკური და
სამხედრო ტექნოლოგიები, რომელთაც უნარი აქვთ სერიოზული
ზიანი მიაყენონ ეროვნულ სუვერენიტეტებს იმ საკითხებში,
რომლებიც ეხებიან ადამიანთა ცხოვრების საფუძვლებს, მათი
არსებობის უზრუნველმყოფელ საშუალებებს, მათ
უსაფრთხოებას.
უნდა ითქვას, რომ კაცობრიობას ჯერ კიდევ არ აქვს სრულად
გააზრებული გლობალიზაციის მოკლევადიანი და,
განსაკუთრებით, გრძელვადიანი მოსალოდნელი შედეგები.
არ აქვს გააზრებული ის, რომ მის წინაშე
დილემაა – ან გადავიდეს თვისობრივად ახალ
ორბიტაზე თავისი არსებობისა – ახალ
მომავალში , ან დარჩეს, საერთოდ, ყოველგვარი
მომავლის გარეშე .
7
8. დღეს,
საქართველოში
სამწუხაროდ, საქართველოს ,
დღევანდელი ხელისუფლების მხრიდან ,
არანაირი ნიშანი და მინიშნებაც კი არ
ჩანს იმისა, რომ ზემოთ მოყვანილ
პრობლემებს ის იცნობს , აანალიზებს ,
ითვალისწინებს და აქტიურად იყენებს
ქვეყნის განვითარების ძირითად
მიმართულებებზე მუშაობის
პროცესში .
8
9. დღეს,
საქართველოში
დღევანდელი საქართველო – უნიკალური
სახელმწიფო ფენომენია.
მსოფლიო თანამეგობრობაში, ალბათ, ვერ მოიძებნება
მეორე ისეთი ქვეყანა, მეორე ისეთი
ხელისუფლება, რომელიც თავისი განცხადებებით,
მოქმედებებით, საგარეო თუ საშინაო
პოლიტიკით, საკუთარი მოსახლეობისადმი
დამოკიდებულებით, ქვეყნის მეურნეობის მართვის
მეთოდებით – სტაბილურად, მხოლოდ და მხოლოდ
ნეგატიურ შედეგებს აღწევდეს.
9
10. დღეს,
საქართველოში
რას წარმოდგენს დღევანდელი
საქართველო ?
ქვეყნის მოსახლეობა, რომელიც 1989 წელს შეადგენდა 5 450 000
ადამიანს, დღეს ოფიციალურად დავიდა 4 440 000 - მდე
ხოლო ექსპერტთა უმრავლესობის შეფასებით 3 700 000 - მდე .
ქვეყანა ღრმა ეკონომიკურ კრიზისშია.
განსაკუთრებით , ეს მწარმოებლურ დარგებს ეხება და , პირველ
რიგში , სოფლის მეურნეობას .
10
11. დღეს,
საქართველოში
მოსახლეობის რიცხოვნობა:
• 1989 წ . – 5,400,000 ადამიანი .
• 2011 წ . – 4,436,000 ადამიანი (საქსტატის მონაცემებით ).
ექსპერტების შეფასება:
• 1991–2011 წლებში საქართველო დატოვა 1,300,000 – 1,500,000 ადამიანმა.
• არაკონტროლირებად ტერიტორიებზე, დღეისთვის ცხოვრობს 350,000 –
400,000 ადამიანი.
• ამდენად, საქართველოს მოსახლეობა, ამჟამად, საორიენტაციოდ,
შეადგენს:
3,700,000 – 3,800,000 ადამიანს .
• 18 წლამდე ასაკის მოსახლეობის რაოდენობა, 1989 წელს
შეადგენდა მთელი მოსახლეობის
36,2 %–ს .
• საქსტატის მონაცემებით, 2011 წ. ეს მაჩვენებელი შეადგენს
11 22 (?!) %–ს .
12. დღეს,
საქართველოში
ექსპერტების შეფასება :
• 18 წლამდე ასაკის მოსახლეობის რაოდენობა დღეს საორიენტაციოდ, 30 % –ია.
• ამდენად, მთლიანი მოსახლეობის – 4,436,000 ა დამიანის შემთხვევაშიც, 18
წლამდეა
1,331,000 ადამიანი ,
• ხოლო ამომრჩეველთა რაოდენობა კი –
• 3,105,000–ია და არა ცესკოს მიერ გამოცხადებული
• 3,700,000.
• რეალურად კი, სადღეისოდ, საქართველოში
ამომრჩეველთა რიცხოვნობა არ აღემატება
• 2,700,000 ადამიანს .
12
13. დღეს,
საქართველოში
არსებული ხელისუფლების
რვაწლიანმა მართვამ
გამოიწვია:
13
14. დღეს,
საქართველოში
- რიგი მნიშვნელოვანი
მიმართულებების სათავეში
გამოუცდელი , პროფესიულად შეუსაბამო და უუნარო
ხელმძღვანელების დანიშვნა .
- მოსახლეობის კეთილდღეობის ამაღლების
.
საწინააღმდეგოდ მიმართული საქმიანობის გააქტიურება .
- ჯანმრთელობის დაცვის სისტემის სრული მოშლა და
მისი მატერიალურ - ტექნიკური ბაზის განადგურება .
- განათლების ეროვნულ სისტემაში ქაოსის
დამკვიდრება ,
რაც ხელს უწყობს მნიშნელოვანი ხარვეზების წარმოქმნას
მოსწავლეთა აღზრდაში , თანამედროვე მოთხოვნების
შესაბამისი ცოდნითა და ჩვევებით მათ შეიარაღებაში
14
15. დღეს,
საქართველოში
– მსოფლიოში აღიარებული ქართული სამეცნიერო სკოლების
დონის და პროდუქტიულობის დაცემა , ქართველ
მეცნიერთა ნაშრომების კონკურენტუნარიანობისა და
აქტუალობის სერიოზული დაქვეითება .
– საქართველოს სამრეწველო პოტენციალის დაცემა , რამაც
დიდი წვლილი შეიტანა ქვეყანაში უმუშევრობის დონის
ამაღლებასა და საექსპორტო მაჩვენებლების მკვეთრ
გაუარესებაში .
– სოფლის მეურნეობის შეგნებული და თანამიმდევრული
განადგურება . მიწათმოქმედების , მესაქონლეობის ,
მეხილეობის და სხვა დარგების ღრმა კრიზისი .
– პენსიებისა და შემწეობების უკიდურესად დაბალი დონე ,
რაც
ხელოვნურად შემცირებული საარსებო
15 მინიმუმის ნახევრის ტოლია .
16. დღეს,
საქართველოში
რა არის საქართველოში შექმნილი მძიმე
მდგომარეობისა ძირითადი მიზეზები ?
– საქართველოს ხელისუფლებაზე გარეშე პოლიტიკური და საფინანსო
– ეკონომიკური ძალების უპირობო და მძლავრი ზეგავლენა და,
ფაქტიურად, მისი სრული მართვა.
– საქართველოს ყველა ხელისუფლების (1991 წლიდან–დღემდე)
და მათი მთავრობების წარმომადგენელთა უკიდურესად
დაბალი კვალიფიკაცია და არაკომპეტენტურობა.
– ხელისუფლების ამორალური ხასიათი, რაც ვლინდება ცხოვრებაში
ისეთი „წესების“ და „პრინციპების“, რაც მოსახლეობის სულიერი და
მორალური დეგრადაციის, სოციალური და პოლიტიკური პასიურობის
მიზეზია.
16
17. დღეს,
საქართველოში
მოქმედი კონსტიტუციის შესახებ
მიუხედავად იმისა, რომ 2010 წლის კონსტიტუციური ცვლილებები
იყო აშკარად დაუსაბუთებელი და არ იყო განპირობებული
სახელმწიფოს პოლიტიკურ - სამართლებრივი მოთხოვნებით,
საზოგადოებამ ის , არსებითად ,ყოველგვარი
განხილვის გარეშე , უპროტესტოდ მიიღო .
ცივილური პოლიტიკური სისტემის მქონე ქვეყანაში ამ
თვითნებობას ვერავინ გაბედავდა და თუ გაბედავდნენ, ამას
საზოგადოება პოლიტიკური კონტროლისა და რეაგირების
მექანიზმებით ადექვათურ პასუხს გასცემდა.
17
18. დღეს,
საქართველოში
ზოგადი მდგომარეობა ამა თუ იმ ქვეყანაში,
განპირობებულია არა ფორმალურად არსებული,
იურიდიულიძალის მქონე დოკუმენტებით (კონსტიტუციები,
დეკლარაციები, საკანონმდებლო დოკუმენტაცია,
საერთაშორისო ხელშეკრულებები და გადაწყვეტილებები ),
არამედ ქვეყნის მოსახლეობასა და
ხელისუფლებას შორის არსებული
რეალური , ჭეშმარიტი დამოკიდებულებებით ,
რომელთა ხასიათი და შინაარსი
განსაზღვრავს ქვეყნის ცივილიზებულ ,
დემოკრატიულ , პროგრესულ , უკეთეს
მომავალზე ორიენტირებულ ქვეყნად
აღიარების პერსპექტივას , საყოველთაობასა და
ხარისხს .
18
19. დღეს,
საქართველოში
საქართველოში მიმდინარე პოლიტიკური და
ეკონომიკური პროცესების გასაანალიზებლად ,
მიზანშეწონილად მიგვაჩნია , დეტალურად
განვიხილოთ ის მოვლენები , რომლებსაც ჰქონდა
ადგილი საქართველოში ბოლო რვა წლის (2003–2011)
განმავლობაში , ანუ მას შემდეგ , რაც ქართულ
პოლიტიკურ სივრცეში – ზოგადად , და , კერძოდ ,
ხელისუფლების ყველა შტოში დომინირებული
პოზიციები „ნაციონალურმა
მოძრაობამ “ დაისაკუთრა .
19
20. დღეს,
საქართველოში
2010 წლის ეკონომიკური
მდგომარეობა
2010 წლის მთლიანმა შიდა პროდუქტმა გადააჭარბა კრიზისამდელი
2007 წლის დონეს მხოლოდ 4.8 პროცენტით .
ანუ, ბოლო სამი წლის (2008 – 2010 წწ.) საშუალო
წლიური ტემპი – მხოლოდ 1.58 პროცენტია .
2010 წელს ადგილი ჰქონდა სამომხმარებლო ფასების მნიშვნელოვან
ზრდას, განსაკუთრებით წლის მეორე ნახევარში
20
21. დღეს,
საქართველოში
შემცირებული პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების
ერთგავარი
„ჩანაცვლება “ მოახდინეს ფულადმა გზავნილებმა , რომლის
უდიდესი ნაწილი საქართველოდან გასული შრომითი
მიგრანტების მიერ ხორციელდება .
ყოველთვიურად, შრომითი მიგრანტები სამშობლოში 150 მილიონ
ლარზე მეტის ექვივალენტურ თანხას აგზავნიან, რაც
საქართველოში 250–260 ათასი დაქირავებით მომუშავის
საშუალო თვიური ხელფასის ტოლია .
2010 წელს ჩარიცხულმა თანხამ შეადგინა $940,000,000, ხოლო
ბოლო ხუთი წლის მანძილზე ჩარიცხულმა საშუალო
წლიურმა თანხამ (2006–2010 წწ .) – $840,400,000, რაც
პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების ანალოგიური
მაჩვენებლის 70 პროცენტია , მათ შორის ბოლო ორი წლის
მიხედვით – 141 პროცენტი .
21
22. დღეს,
საქართველოში
სქართველოში განვითარდა რიგი ნეგატიური
პროცესებისა რომელთა აღმოფხვრისა ან, თუნდაც,
განვითარების ტემპების არსებითი შენელების გარეშე,
სერიოზული პრობლემები შეიძლება შეექმნას, არა მარტო
საქართველოს მდგრად და უსაფრთხო განვითარებას
არამედ საქართველოს სახელმწიფრიობის
შენარჩუნების საკითხიც დადგეს დღის
წესრიგში .
მთავარია მათ შორის
არასაკმარისი ეკონომიკური ზრდა .
22
23. დღეს,
საქართველოში
სამხრ ეთ კავკასი ი ს ქვეყნები ს ეკონომი კურ ი მდგომარ ეობა
2003–2010 წლებში (სამხრ ეთ კავკასი ა = 100)
145
135
133.6
127.9
125
121.4
117.6
115
112.1 საქართველო
109.6
სომხეთი
105 104.3
102.7 აზერბაიჯანი
101.2
100.2
99.2
98.1 97.6
95 94.1
92
89.2
85 84
81.9
75
72.7
69.7
68.4
65 65.3
62
59.3
55
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
23
24. დღეს,
საქართველოში
საქართველოს ეკონომიკის მოწყვლადობას გარე ნეგატიური ფაქტორებისა და
მსოფლიო კრიზისის ფაქტორების გარდა, ამძიმებს კიდევ ორი მნიშვნელოვანი
გარემოება:
1. რეალური სექტორის წილის დაცემა ქვეყნის მთლიან შიდა
პროდუქტში .
2.სოფლის მეურნეობის ქრონიკული ჩამორჩენილობა .
რ ეალურ ი სექტორ ი ს წი ლი საქარ თველოს ეკონომი კაში
2003–2010 წლებში
45
43 43.4
41
40.6
39
38.5
პროცენტი
37
35
33 32.9
31
30.1
29
27 27.1 27.1
26.7
25
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
წლები
24
25. დღეს,
საქართველოში
რეალური სექტორის და , საერთოდ , მთელი
ეკონომიკის , ხარისხობრივ მდგომარეობას
მნიშვნელოვნად აუარესებს აგრარული
სექტორის მძიმე მდგომარეობა .
დარგი, რომელზეც მოდის საქართველოს ეკონომიკურად
აქტიური მოსახლეობის 57.0 პროცენტი, დასაქმებული
მოსახლეობის 63.2 პროცენტი, “თვითდასაქმებული”
მოსახლეობის 81.5 პროცენტი და დაქირავებით
დასაქმებულების 30.5 პროცენტი,
წლიდან წლამდე კარგავს პოზიციებს და
დღეს მის წილად მოდის მთლიანი შიდა
პროდუქტის წარმოების მხოლოდ 7.2
(!) პროცენტი .
25
26. დღეს,
საქართველოში
ამჟამად, შრომის მწარმოებლურობა ერთ დასაქმებულზე –
დამატებული ღირებულების სიდიდე საშუალოდ ერთ
დასაქმებულზე - შეადგენს 10.800 ლარს,
სოფლის მეურნეობაში ეს მაჩვენებელი მხოლოდ 1.400
ლარია,
ხოლო ეროვნული მეურნეობის სხვა დარგებში – თითქმის 27.000
ლარი.
წლიდან წლამდე იზრდება იმპორტირებული პროდუქციის
წილი ქვეყანაში მოხმარებული სასურსათო კალათის
მოცულობაში და დღეისათვის , იგი 2/3–ს , ხოლო
თბილისის მაშტაბით – თითქმის 4/5–ს
შეადგენს .
26
27. დღეს,
საქართველოში
ამჟამად აგრარული სექტორის წილად მოდის მეწარმეთა
საერთო რაოდენობის 1.3 პროცენტი , ანუ 2001–2005 წლების
საშუალო წლიურ რაოდენობაზე ოდნავ ნაკლები , მაშინ
როდესაც მთლიანად სამეწარმეო საქმიანობით დაკავებულთა
რაოდენობა ქვეყანაში იმავე პერიოდში
12.4 პროცენტით (324.8000–დან 365.200
–მდე ) გაიზარდა .
27
28. დღეს,
საქართველოში
ბოლო სამი წლის მანძილზე , საქართველოს აგრარულ
სექტორში შემოვიდა მხოლოდ 45.6 მლნ . აშშ დოლარის
პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები , ანუ ინვესტიციების
საერთო მოცულობის (4,237,2 მლნ . აშშ დოლარი )
1.08 %
ამჟამად, საბანკო სექტორის მიერ სოფლის მეურნეობაზე
გაცემული სესხების მოცულობა 1.0 % – ია ხოლო
მოსახლეობაზე უძრავი ქონებით უზრუნველყოფილი
სესხების მოცულობა (1,017,9 მლნ . ლარი ) –
18.5–ჯერ აღემატება სოფლად სამეწარმეო
საქმიანობაზე გაცემული სესხების
მოცულობას.
28
31. დღეს,
საქართველოში
ტყის აღდგენა
• 1980 წ . –––––––– 28,0000 ჰა ,
მათ შორის ტყის რგვა და თესვა –
8,000 ჰა
• 2003 წ . –––––––– 700 ჰა ,
მათ შორის ტყის რგვა და თესვა –
100 ჰა
• 2009 წ . –––––––– 10 ჰა ,
მათ შორის ტყის რგვა და თესვა –
10 ჰა
31
32. დღეს,
საქართველოში
მიწა – ქვეყნის ძირითადი რესურსი
აგრარული სექტორის ერთერთი უმთავრესი და
განმსაზღვრელი საკითხი არის მიწის , ანუ ქვეყნის
ძირითადი რესურსის საკითხი .
სრულიად გაუგებარია საქართველოს ხელისუფლების
დამოკიდებულება ქვეყნის ძირითადი ნივთობრივი სიმდიდრიდ
მიმართ, რომელიც სრულიად არაადეკვატურია მსოფლიოში უახლოეს
წლებში პროგნოზირებული სასურსათო კრიზისისა და სხვა
გლობალური გამოწვევების მიმართ.
დაბეჯითებით შეიძლება ითქვას , რომ სოფლად დღეს
არსებული უმძიმესი კრიზისული სიტუაცია და
არასახარბიელო სოციალური ფონი , ძირითადად , აგრარულ
საკითხებში მთავრობის მონაწილეობის პასიური როლითაა
განპირობებული .
32
33. დღეს,
საქართველოში
უცნობია, 2004 წლის შემდგომ პერიოდში რა ხასიათის
რაოდენობრივი ცვლილებები მოხდა მიწის საერთო
ფონდის სტრუქტურაში, რა რაოდენობის სასოფლო-
სამეურნეო დანიშნულების მიწა დარჩა ქვეყანაში.
და , რაც ყველაზე მნიშვნელოვანი ა:
ვინ არიან საქართველოს მიწის – როგორც სასოფლო –
სამეურნეო , ასევე არასასოფლო –სამეურნეო
დანიშნელების მფლობელები.
რამდენია მათ შორის რეზიდენტი და რამდენია
არარეზიდენტი.
როგორია მათი თანაფარდობა და ამ
თანაფარდობის დინამიკა .
33
34. დღეს,
საქართველოში
ბოლო პერიოდში , საქართველოში მეტად
შემაშფოთებელი მაშტაბი შეიძინა სასოფლო –
სამეურნეო დანიშნულების მიწების მასობრივმა
გაყიდვამ .
მთავრობა მიწებს ისევე ყიდის , როგორც
რამდენიმე წლის წინ ტყეები გაასხვისა .
რჩება შთაბეჭდილება, რომ სასოფლო–სამეურნეო მიწის
გაყიდვის უმთავრესი მიზანი–ბიუჯეტში შემოსული
თანხის მობილიზებაა,
მაგრამ უმთავრესი პრობლემა კი ის არის , რომ
საუკეთესო მიწის ნაკვეთებს უცხოელები
ყიდულობენ
34
35. დღეს,
საქართველოში
სასოფლო –სამეურნეო მიწებს სხვა ქვეყნის მოქალაქეები
არ უნდა ყიდულობდნენ .
ეს არის დიდი პოლიტიკური შეცდომა .
შესაძლოა , დანაშაულიც .
მსოფლიოში , მსგავს პროცესს არც ერთ ქვეყანაში არა
აქვს ადგილი , რადგან მიწების უცხოელებზე გაყიდვა
ეროვნულ ინტერესებზე უარის თქმას ნიშნავს .
საქართველოში, ტრადიციულად, სულ სასოფლო–
სამეურნეო დანიშნულების 3 მილიონი ჰექტარი მიწა
არსებობდა.
აქედან , 900 000 ჰექტარი სახნავ –სათესად
გამოიყენება , მრავალწლიანი ნარგავები 260 000
ჰექტარს ითვლიდა . 400 000 ჰექტარი
საძოვრებისთვის გამოიყენებოდა . დიდი წილი ეჭირა
ალპურ სათიბებსაც .
35
ამჟამად, არ არსებობს ოფიციალური ინფორმაცია საძოვრების,
36. დღეს,
საქართველოში
მოსახლეობის ამა თუ იმ ფენის შველა საკვების
გაძვირების პირობებში, უნდა ემყარებოდეს არა მისთვის
საკვების სუბსიდირებას (ანუ საკვების ხელოვნურ
გაიაფებას ), არამედ მისი შემოსავლის ზრდას .
ღარიბ ფენაზე ამ დარტყმის შესუსტება მხოლოდ
მთავრობას ძალუძს .
ამიტომაც:
– სასურსათო უსფრთხოება ქვეყნისა და
ხელისუფლებისთვის ერთ -ერთი ყველაზე
პრიორიტეტული ამოცანაა (საქართველოს
მთავრობისთვის ეს ამოცანა უპირველესი უნდა იყოს );
-– მთავრობის კომპეტენტურობა და ამ პროცესებში მისი
ჩარევის ხარისხი და მიმართულება , გადამწყვეტი
ფაქტორია ქვეყნის შიმშილისაგან გადარჩენაში .
36
37. დღეს,
საქართველოში
ბიუჯეტის ანალიზი
რეალური გარდატეხა ჯერ არ მომხდარა
განათლებისა და ჯანდაცვის ხაზით ,
რომლებზეც დაფინასების წილი საბიუჯეტო
ასიგნებებში , ბოლო წლებში , უცვლელია ,
ხოლო სოციალური დაცვის ხარჯები შემცირდა
კიდეც .
37
38. დღეს,
საქართველოში
ჯანდაცვაზე, განათლებასა და სოციალურ დაცვაზე ხარ ჯების წილი
საქარ თველოს სახელმწიფო ბიუჯეტში 2006-2011 წლებში (პრ ოცენტი)
22
21.0 20.8
20
19.4
18 17.9 17.8
16
14.8
14 ჯანდაცვა
პროცენტი
განათლება
სოციალური დაცვა
12
10 9.9
8 8.3
7.9
7.3 7.3
6.5 6.5 6.4
6 5.9
5.4
4.6 4.4
4
2006 2007 2008 წლები 2009 2010 2011
38
39. დღეს,
საქართველოში
ხარჯების მოცულობა განათლებასა და ჯანდაცვაზე,
ერთნახევარჯერ დაბალია ქვეყნის უსაფრთხოებასა და
თავდაცვაზე გაღებულ ხარჯებთან შედარებით .
ამდენად სრულიად ბუნებრივია კითხვა:
ვისი უსაფრთხოებისა და დაცვის
განხორციელებას აპირებს საქართველოს
ხელისუფლება, მოსახლეობის უდიდესი ნაწილის
მიმართ ისეთი პოლიტიკის გატარების პირობებში ,
რომელიც სოციალური
თავისი არსით ,
გენოციდის ტოლფასია .
39
40. დღეს,
საქართველოში
განათლება და ჯანდაცვასა და თავდაცვა, საზოგადოებრ ი ვი
წესრ ი გი და უსარ თხოებაზე ხარ ჯები ს წი ლი საქარ თველოს
სახელმწი ფო ბი უჯეტში 2006-2011 წლებში (პრ ოცენტი )
45
41.7 განათლება და ჯანდაცვა
40 39.3
თავდაცვა, საზოგადოებრივი
35 წესრიგი და უსართხოება
32.7
30
27.4
პროცენტი
25
22.3 21.8
20
15 15.8
14.4 14.7
11.9 12.7
10.9
10
5
0
2006 2007 2008 წელი 2009 2010 2011
40
41. დღეს,
ქვეყანაში ასევე მაღალია საერთო
საქართველოში
დანიშნულების სახელმწიფო მომსახურების
წილი საბიუჯეტო ხარჯებში .
მის წილად მოდის საბიუჯეტო ასიგნებების მეოთხედზე მეტი –
27.4 პროცენტი და აბსოლუტურ განზომილებაში მისი სიდიდე
ბოლო ხუთ წელიწადში, მთელი ბიუჯეტის გააორმაგების
პირობებში, 3.2–ჯერ გაიზარდა.
დასკვნა მარტივია :
ხელისუფლება , შესაძლოა შეგნებულადაც ,
ახორციელებს საკუთარი ქვეყნის მოსახლეობის უდიდესი
ნაწილის , ისედაც უმძიმესი საცხოვრებელი პირობების ,
შემდგომ გაუარესებას .
ხოლო ხალხის მიერ შექმნილ დოვლათს და იგივე
ხალხის ცხოვრების პირობების გასაუმჯობესებლად
უცხოეთიდან მიღებულ კრედიტებსა და გრანტებს ,
სრული უკონტროლობის პირობებში , საკუთარი
მდგომარეობის გაუმჯობესებისა და გასამყარებლად
იყენებს .
41
42. დღეს,
საქართველოში
საქართველოს სახელმწიფო ვალი და მისი
სტრუქტურა
ბოლო წლებში (2008 წლიდან ), ადგილი აქვს
სახელმწიფო ვალის მნიშვნელოვან ზრდას –
როგორც აბსოლუტურ განზომილებაში , ისე
შეფარდებით მთლიან შიდა პროდუქტთან .
ნომინალურ განზომილებაში სახელმწიფოს ვალი 2011
წლისთვის გაიზრდება 2007 წელთან შედარებით 2.5–
ჯერ, მაშინ როდესაც იმავე პერიოდში მთლიანი შიდა
პროდუქტი იზრდება მხოლოდ 1.3–ჯერ.
განსაკუთრებით იზრდება სახელმწიფოს
საგარეო ვალის სიდიდე – 3.1–ჯერ .
42
43. დღეს,
საქართველოში
ბოლო წლებში (2008 წლიდან ), ადგილი აქვს
სახელმწიფო ვალის მნიშვნელოვან ზრდას –
როგორც აბსოლუტურ განზომილებაში , ისე
შეფარდებით მთლიან შიდა პროდუქტთან .
ნომინალურ განზომილებაში სახელმწიფოს ვალი
2011 წლისთვის გაიზრდება 2007 წელთან შედარებით
2.5–ჯერ, მაშინ როდესაც იმავე პერიოდში მთლიანი შიდა
პროდუქტი იზრდება მხოლოდ 1.3–ჯერ.
განსაკუთრებით იზრდება სახელმწიფოს
საგარეო ვალის სიდიდე – 3.1–ჯერ .
43
44. დღეს,
საქართველოში
საქარ თველოს მთლი ანი ში და პრ ოდუქტი ს ნომი ნალურ ი
ღ ი რ ებულები სა და სახელმწი ფო ვალი ს დი ნამი კა 2004–2011
260
წლებში
258.4
მთლიანი შიდა პროდუქტი
სახელმწიფო ვალი - სულ
240
საგარეო ვალი 232.8
საშინაო ვალი 224.9
220
215.0
208.2
200
194.1
190.8
პროცენტი
180 182.7
173.0
168.2
160
148.7
140 140.4 140.4
132.3
120 119.8 121.5
117.4
106.9
100 100.0 97.5 96.0 94.7
91.7 92.7
88.9 88.9 87.4
85.6 84.0
80
2004 2005 2006 2007 წლები 2008 2009 2010 2011
44
45. დღეს,
საქართველოში
თანაფარდობა სახელმწიფოს საშინაო და საგარეო
ვალებს შორის ამ ხნის განმავლობაში შემდეგნაირად
იცვლება:
საქარ თველო ს სახელმწი ფო ვალი ს სტრ უქტურ ა 2004–2011 წლებში
(პრ ო ცენტი )
100
19.5 17.9
24.5 22.8
31.7 33.0 34.2 34.3
80
60
პროცენტი
80.5 82.1
40 75.5 77.2
68.3 67.0 65.8 65.7
20 საშინაო ვალი
საგარეო ვალი
0
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
წლები
45
46. დღეს,
საქართველოშიქვეყანაა, რომელთა საგარეო ვალი მათი
მსოფლიოში უამრავი
მშპ– ს რიგისაა, ხოლო ზოგ შემთხვევებში, მშპ–ზე გაცილებით
მაღალიცაა.
მაგალითად , უკრაინის საგარეო ვალი მშპ –ს 90 %–ია ,
დანიის – 196 %, ავსტრიის –212%, ჰონკონგის – 311 %,
ინგლისის – 416%, ირლანდიის – 1004%, ლუქსემბურგის –
3854% და ა .შ .
ეს მონაცემები დიდ ვნებათაღელვას არ იწვევენ, რადგან ძირითადი
ყურადღება ექცევა ქვეყნის განვითარების დონეს, მის ეკონომიკურ
პოტენციალსა და მისდამი ნდობის ხარისხს.
მთავარია ,რომ ვალის გამცემმა იცოდეს , რომ ვალის
მიმღები ქვეყანა ამ სახსრებს იმ დარგებში დააბანდებს ,
რომელთა მიმდინარე თუ პერსპექტიული , პირდაპირი თუ
ირიბი რენტაბელობა გარანტირებულია და არავითარ
შემთხვევაში არ მიმართავს ვალით აღებულ სახსრებს ,
პოლიტიკური პრობლემების , ხელისუფლების
წარმომადგენლების პირადი ინტერესების ან კორუფციული
სახის საქმიანობის სარეალიზაციოდ .
46
47. დღეს,
საქართველოში
დასაქმება და უმუშევრობა საქართველოში
დასაქმების პრობლემა ერთ–ერთი უმწვავესია საქართველოში..
ბოლო ორი ათწლეულის მანძილზე მოსახლეობის 1/5–ით
შემცირებისას დასაქმება შემცირდა 2/5–ით და მეტად, ხოლო
დაქირავებით დასაქმება – 3.3–ჯერ.
აღნიშნულ პერიოდში , საქართველო „ქრონიკული
დასაქმების “ ქვეყნიდან გარდაიქმნა უმწვავესი
უმუშევრობის პრობლემურ ქვეყნად .
ბოლო ორი ათწლეულის მანძილზე, მოსახლეობის 1/5–ით
შემცირებისას, დასაქმება შემცირდა 2/5–ით და მეტად, ხოლო
დაქირავებით დასაქმება – 3.3–ჯერ.
აღნიშნულ პერიოდში , საქართველო „ქრონიკული დასაქმების “
ქვეყნიდან გარდაიქმნა უმწვავესი უმუშევრობის
პრობლემურ ქვეყნად .
47
48. დღეს,
საქართველოში
აღსანიშნავია, რომ უმუშევრობის აღნიშნული დონე ეფუძნება ორ
სტატისტიკურ–მეთოდოლოგიურ დაშვებას, რომლებიც „ანელებენ“
აღნიშნული პრობლემის სიმწვავეს:
უმუშევრებს არ მიეკუთვნება ე .წ .
თვითდასაქმებულები .
უმუშევრობის დონე გაანგარიშებულია შრომის
საერთაშორისო ორგანიზაციის „მკაცრი “ კრიტერიუმით .
დასაქმებულთაგან (ეკონომიკურად აქტიური
მოსახლეობის 83.7%) მხოლოდ 621 ათასი ადამიანი
ეწევა დაქირავებულ შრომას (აქედან სახელმწიფო
სექტორში დახლოებით 300 ათასი ), ხოლო
მილიონზე მეტი განეკუთვნება ე .წ .
თვითდასაქმებულ მოსახლეობას .
48
49. დღეს,
საქართველოში
ამჟამად, ეკონომიკური მიზეზებით,
საქართველოდან გასული ეკონომიკურად აქტიური
მოსახლეობის რაოდენობა, დაახლოებით, 1 – 1,5
მილიონი ადამიანია, რაც, მნიშვნელოვნად
აღემატება საქართველოში დაქირავებით
დასაქმებულთა საერთო რაოდენობას .
„თვითდასაქმებულთა “ უმუშევართა
კატეგორიაში ჩართვით , რაც სრულიად
ლოგიკურია ,
უმუშევრობის რეალური მაჩვენებელი
საქართველოში 65% ს აღწევს .
49
50. დღეს,
საქართველოში
უმუშევრობი ს დონე ასაკობრ ივი ჯგუფების მი ხედვით 2009 წელს
(პროცენტი )
39.9
40
35 33.4
29.9
30
25 24.2
20 18.3
16.9
16
15 13.2
12.1
10.1
10
6.4
5
1.3
0
15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65+ sul
ასაკობრივი ჯგუფები
50
52. დღეს,
საქართველოში
შრომითი მიგრანტები უზრუნველყოფდნენ
გამომუშავებული თანხების მნიშვნელოვანი ნაწილის
რეპატრიაციას სამშობლოში.
აღნიშნული რესურსი, თანხობრივად, საქართველოს
შინამეურნეობათა მთლიანი შემოსავლების 30
პროცენტის ტოლია, ხოლო
ბოლო წლების (2009–2010 წ .) საშუალო
მაჩვენებელი კი თითქმის 1.5–ჯერ აღემატება
საქართველოში განხორციელებული პირდაპირი
უცხოური ინვესტიციების მოცულობას .
52
53. დღეს,
საქართველოში
საქართველოში ყოველი 1000
მცხოვრებიდან დაქირავებით
დასაქმებულია 140, რუსეთში –
დაახლოებით 370, აშშ –ში – 426.
საშუალო ხელფასი საქართველოში ა შშ –ის დონის
მხოლოდ 10.6 პროცენტს შეადგენს (შესაბამისად , 608 ლარი
და 3260 დოლარი , კურსი 2010 წლის დეკემბერში – 1$ =
1.7632).
დღეისათვის მოსახლეობის ერთ სულზე გაანგარიშებით
საშუალო ხელფასის რეალური მსყიდველობითი
უნარიანობა საქართველოში აშშ -ზე თითქმის 15.0-ჯერ
დაბალ ია .
თუმცა , ფასების დონით საქართველო ფაქტობრივად
ტოლს არ უდებს აშშ –ს , ზოგიერთი სამომხმარებლო
საქონლის პოზიციის მიხედვით კი – კიდევაც უსწრებს მას .
53
54. დღეს,
საქართველოში
მოსახლეობის რეალური შემოსავლები
შინამეურნეობათა საშუალო თვიური შემოსავალი 2010 წელს
614 ლარს შეადგენს, რაც წინა წლისას დაახლოებით 8.2 %–ით,
ხოლო 2003 წლის დონეს – ორჯერ და მეტად აღემატება (203.6%).
მაგრამ ,ალბათ , უფრო გამართლებულია , მოსახლეობის
სხვადასხვა ჯგუფებზე ცალ –ცალკე მსჯელობა , რადგან
„საშუალოთი “ ოპერირება , რეალური შემოსავლების „ქვედა
სართულების “ ბინადართათვის – აბსოლუტურად გაუგებარია .
დღეს, საქართველოში მძიმე და უმძიმესი
მატერიალური მდგომარეობა 1,500.000–ზე მეტ
ადამიანს აქვს და „საშუალო “ სტატისტიკა მათი
მდგომარეობის დასახასიათებლად მიუღებელია .
54
55. დღეს,
საქართველოში
სოციალური დაზღვევა და უზრუნველყოფა
ბოლო წლებში, სურსათზე ფასების ზრდა
მნიშვნელოვნად უსწრებდა ფასების საერთო ზრდას.
2003-დან 2010 წლამდე საქართველოში სურსათზე
ფასებმა მოიმატა 120.4 პროცენტით .
იმავე პერიოდში, ბუნებრივი აირის ფასი
გაიზარდა 4-ჯერ , ხოლო ელექტროენერგიისა - 1.6-
ჯერ .
შესაბამისად , 2010 წლის დეკემბრის
პენსიის მსყიდველობი თი უნარიანობა 2003
წლის დეკემბრის ფასებით , მხოლოდ 40–
55
56. დღეს,
საქართველოში
ა მჟამინდელი საშუალო პენსია
თავისი მსყიდველობითი
უნარიანობით ორი ათეული წლის
წინანდელი მინიმალური პენსიის
დაახლოებით 45 პროცენტის
ექ ვივალენტურია და
ფაქტობრივად , მხოლოდ
სოციალური დახმარების ფუნქციის
მატარებელია .
56
57. დღეს,
საქართველოში
ბოლო დროინდელი ფასების ზრდის გამო , რომელიც 9/10–ზე
მეტად სასურსათო საქონლის გაძვირებით იყო
განპირობებული , პენსიის თანაფარდობა საარსებო
მინიმუმთან , 2009 წლის 67%–დან შემცირდა 56
პროცენტამდე 2010 წლის ბოლოსათვის .
ეს ნიშნავს , რომ საარსებო
მინიმუმის დონეზე , საშუალო პენსია
საკმარისია თვეში , მხოლოდ 17 დღის
მანძილზე .
დღეს საქართველო ში , ყოფილი სსრკ -ის
ქვეყნებთან შედარებით , ყველაზე დაბალი
საშუალო პენსია და ყველაზე მაღალი საპენსიო
ასაკობრივი თ ამასა არსებობს .
57
58. დღეს,
საქართველოში
დემოგრაფიული კუთხით საქართველო მიეკუთვნება
მსოფლიოს იმ შვიდ სახელმწიფოს , სადაც ბოლო ოცდაათი წლის
მანძილზე ადგილი ჰქონდა მოსახლეობის შემცირებას
(უნგრეთი , ესტონეთი , ლატვია , სანტ კიტი და ნევისი ,
ბულგარეთი , უნგრეთი , საქართველო );
გაეროს ექსპერტთა შეფასებით, საქართველო შედის იმ ოცი
ქვეყნის შემადგენლობაში , სადაც უახლოესი ათი წლის
განმავლობაში მოსახლეობა ზრდის ნაცვლად შემცირდება ;
მსოფლიოს იმ სახელმწიფოთა ხუთეულში , სადაც ოთხი
ათეული წლის განმავლობაში - 2015 წელს 1975 წელთან
შედარებით - მოსახლეობა არა თუ გაიზრდება , არამედ
შემცირდება კიდეც .
დაბალი ბუნებრივი მატების გამო, ადგილი აქვს საქართველოს
საშუალო ასაკის მკვეთრ ზრდას, მოსახლეობის დაბერებას. 2010
წლისათვის 1990 წელთან შედარებით საქართველოს მოსახლეობის
საშუალო მედიანური ასაკი გაიზარდა 6.4 წლით (31.2 წლიდან 37.6
წლამდე), მაშინ როდესაც: მსოფლიოში – მხოლოდ 4.7 წლით (24.4
წლიდან 29.1 წლამდე). დღეისათვის მოსახლეობის საშუალო ასაკი
საქართველოსთან შედარებით უფრო დაბალია:
მსოფლიოში – 8.5 წლით, აზერბაიჯანში – 9.2 წლით,სომხეთში –5.6
58
წლით 5.6 წლით,
59. დღეს,
საქართველოში
დღეისათვის , წმინდა სოციალური მიმართულებების ხარჯებს
(განათლება , ჯანდაცვა , სოციალური დაცვა ) საქართველოს
სახელმწიფო ბიუჯეტში მხოლოდ მესამედი უკავიათ (33.8%), მაშინ
როდესაც განვითარებული საბაზრო ეკონომიკის მქონე ქვეყნებში
– თითქმის ¾ (74.0%).
ჯანდაცვაზე, განათლებასა და სო ცი ალურ დაცვაზე ხარ ჯები ს
წი ლი მთლი ან ში და პრ ო დუქტში საქარ თველო სა და
ევრ ო კავში რ ში (პრ ო ცენტი )
35
30.4
30
25
19.2
20
საქართველო
15 EU27
9.5
10
6 5.5
5.2
5 2.2 1.8
0
ხარჯები განათლებაზე ხარჯები ჯანდაცვაზე ხარჯები სოციალურ სულ
დაცვაზე
59
60. დღეს,
საქართველოში
მოსახლეობის ერთ სულზე, განათლებაზე სახელმწიფო
ხარჯების მოცულობა საქართველოში შეადგენს,
დაახლოებით , 120 აშშ დოლარს, მაშინ როდესაც ეს
მაჩვენებელი:
ბულგარეთში –––––––––––– 520 დოლარია,
რუმინეთში –––––––––––––– 600,
სლოვაკეთში ––––––––––––– 700,
უნგრეთსა და პოლონეთში –– 1000– 1000,
ლიტვასა და ლატვიაში ––––– 1100–1100,
ესტონეთსა და იტალიაში –– 1400–1400,
საფრანგეთში ––––––––––––– 2000,
ნიდერლანდებში –––––––––– 2100,
დიდ ბრიტანეთში ––––––––– 2300,
დანიასა და შვედეთში –––––– 2600–2600,
ნორვეგიაში –––––––––––––– 2800,
ლუქსემბურგში ––––––––––– 3600.
60
61. დღეს,
საქართველოში ,
მსოფლიოში , ამჟამადორ ათეულზე მეტ სახელმწიფოში ,
ჯანდაცვის მთლიანი ხარჯების თანაფარდობა მთლიან
შიდა პროდუქტთან , ორნიშნა რიცხვით გამოისახება .
ამ ქვეყნებიდან განსაკუთრებით გამოსაყოფია აშშ, სადაც
მხოლოდ ჯანდაცვაზე გაღებული ხარჯების მოცულობა
(7285$) თითქმის 1.5–ჯერ აღემატება საქართველოში
მოსახლეობის ერთ სულზე წარმოებული მთლიანი შიდა
პროდუქტის მოცულობას .
შედეგად:
დღეისათვის აშშ საქართველოს უსწრებს ეკონომიკურად (ერთ
სულზე წარმოებული შიდა პროდუქტით) – 19.1ჯერ,
ჯანდაცვაზე გაწეული ხარჯებით კი ფაქტობრივად – 38.1–
ჯერ .
ჯანდაცვაზე გაწეული საერთო ხარჯების წილი მთლიან შიდა
პროდუქტში = 15.7%–ს.
61
62. დღეს,
საქართველოში
საქართველოში , სახელმწიფოს მიერ გაღებული ხარჯები
ჯანდაცვაზე , პროცენტობით ქვეყნის მთლიან შიდა
პროდუქტთან შედარებით , 2007 წელს შეადგენდა მხოლოდ
1.5 პროცენტს , მაშინ
როდესაც საშუალოდ
მსოფლიოში, აღნიშნული მაჩვენებელი 5.8
პროცენტია.
აღნიშნული მაჩვენებელი :
საფრანგეთში –––––––––– 8.7%–ია ,
დანიაში ––––––––––––––– 8.2%,
გერმანიაში –––––––––––– 8.0%,
აშშ –ში ––––––––––––––––– 7.1%,
62
63. დღეს,
საქართველოში
მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის მონაცემებით , 170
ქვეყნიდან , საზოგადოებრივ ჯანდაცვაზე გაღებული
ხარჯების წილით , საქართველო 149–152–ე ადგილებს იყოფს
იემენთან , ტოგოსა და ერიტრეასთან .
მოსახლეობის ერთ სულზე საზოგადოებრივ ჯანდაცვაზე გაღებული
ხარჯებით , საქართველო აშშ –ს ჩამოჩება ასტრონომიულად – 94.6–ჯერ
(შესაბამისად , 35$ და 3317$).
ამგვარი ჩამორჩენის ძირითადი მიზეზი ჯანდაცვაზე გაღებულ საერთო
ხარჯებში სახელმწიფოს უაღრესად დაბალი წილია .
ამ მაჩვენებლით , საქართველო ერთერთ ბოლო ადგილზეა მსოფლიოში –
18.4%) – რაც საშუალო მსოფლიო დონეზე 3.2–ჯერ დაბალია (საშუალოდ
მსოფლიოში – 59.6%).
სახელმწიფო ხარჯებიდან ჯანდაცვაზე გაღებული ხარჯების წილით
საქართველო მსოფლიოს ქვეყნებს შორის ბოლოდან მესამე ადგილზეა ,
უსწრებს რა მხოლოდ გვინეას (11.0%) და მიანმას (11.7%).
საქართველოზე ნაკლები სახელმწიფო ხარჯების წილი ჯანდაცვაზე მთლიან შიდა
პროდქტში 2007 წელს ჰქონდათ მხოლოდ 18 ქვეყანას. ესენია (ქვეყანა და შესაბამისი
პროცენტი): თურქმენეთი, სიერა–ლეონე და სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა – 1.4–1.4
თითოეულში, კამერუნი, სუდანი და ფილიპინები – 1.3–1.3, ინდონეზია , კონგოს
დემოკრატიული რესპუბლიკა და ჰაიტი – 1.2–1.2, ბანგლადეში და ტაჯიკეთი – 1.1–
1.1, აზებაიჯანი და კოტ–დივუარი –1.0–1.0, ლაოსი და პაკისტანი – 0.8–0.8, გვინეა –
0.6, მიანმა – 0.2%.
. 63
64. დღეს,
საქართველოში
ჯანდაცვი ს ხარ ჯები მთლი ან ში და პრ ოდუქტთან 2007 წელს
(პრ ოცენტი )
12 11.2
10 9.7
8.2
8
6.7
6.4
5.8
6 5.3
სულ
4 3.5
მათ შორის 2.2
საზოგადოებრივ 2 1.5
ჯანდაცვაზე
0
დაბალგანვითა საშუალოდგან მაღალგანვითა
საქართველო მსოფლიო რებული ვითარებული რებული
ქვეყნები ქვეყნები ქვეყნები
სულ 8.2 9.7 5.3 6.4 11.2
მათ შორის საზოგადოებრივ 1.5 5.8 2.2 3.5 6.7
ჯანდაცვაზე
ქვეყნები
64
65. დღეს,
საქართველოში
საზოგადოებრ ი ვ ჯანდაცვაზე გაღებული ხარ ჯების
თანაფარდობა მთლი ან შიდა პროდუქტთან (პრ ოცენტი )
10
8.7
9
8 7.1
7
5.8
6
პროცენტი
5.2 4.9
5 4.5 4.5
4.1 4
4 3.6 3.5 3.5 3.5
3 2.4 2.3 2.1
2 1.5 1.4 1.1
1
1
0
ქვეყნები
65
67. დღეს,
საქართველოში
მოსახლეობის ცხოვრების დონე
ცხოვრების დონის ერთ–ერთი მთავარი მახასიათებელი
არის სამომხმარებლო კალათის ღირებულება .
საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის
აღდგენის შემდგომ პერიოდში, საქართველოს
ხელისუფლებაში მყოფი გუნდები, ერთმანეთისაგან
მრავალი პარამეტრითა და მიდგომებით
განსხვავებულობის მიუხედავად, ერთ საკითხში
აბსოლუტურად იდენტური პოზიციებით გამოირჩეოდნენ
და გამოირჩევიან.
ეს საკითხი არის სწორედ
სამომხმარებლო კალათა , მისი
შედგენილობა და მისი ღირებულება .
67
68. დღეს,
საქართველოში
სახელისუფლებო „პროფესიონალებისა და ექსპერტების“
დასკვნით, დღეს საქართველოში, ზრდასრული ადამიანის
საარსებო მინიმუმი შეადგენს 150 ლარს, ხოლო 4–სულიანი
ოჯახისა კი – 270 ლარს თვეში.
აქ არ არის არავითარი შეცდომა .
150 და 270 ლარი
ერთი თვის განმავლობაში.
68
69. დღეს,
საქართველოში
ოთხსულიან ოჯახს დასჭირდება თვეში არანაკლებ 350
ლარისა , რაც ხელისუფლების დაანგარიშებულზე 80 ლარით
მეტია .
ეს 350 ლარი დაანგარიშებულია ექსპერტების მიერ’ ხოლო 270
ლარი საკმარისია ოთხსულაინი ოჯახის არსებობისათვის
თვეში მხოლოდ 23 დღის განმავლობაში .
საქართველოს ქალაქებში უმუშევრობამ 60
პროცენტს გადააჭარბა , რაც 2011 აპრილის
დასაწყისში “ენდიაის”
( NDI) მიერ სოციალური კვლევის შედეგებმაც
დაადასტურა (მათი მონაცემებით , ეს
მაჩვენებელი 73 პროცენტია )
69
70. დღეს,
საქართველოში
საქსტატის მიერ გამოქვეყნებულ სმომხმარებლო კალათაში– 266
დასახელებაა (მსოფლიოში ანალოგიური მაჩვენებელი მერყეობს
შუალედში: 260–480).
სამწუხაროდ, არ არის მითითებული ფასები, მაგრამ ძნელი არ არის იმ
თანხის გამოანგარიშება, რომელიც დასჭირდება იმავე ოთხსულიან ოჯახს
ხელისუფლების მიერ გამოქვეყნებული სამომხმარებლო კალათის
შესაძენად.
ეს თანხა ყოველთვიურად 1450 ლარს (600 ევრო )
შეადგენს .
შედარებისათვის, გადავხედოთ ევროპის ზოგიერთი ქვეყნის
სამომხმარებლო კალათების ღირებულებებს (2009 წლის მონაცემებით;
ევრო):
ლიხტენშტეინი –––––– 44581
ნორვეგია ––––––––––––25165
ავსტრია –––––––––––––20045
საფრანგეთი ––––––––– 19525
იტალია –––––––––––– 16949
ესპანეთი ––––––––––––13942
კვიპროსი ––––––––––––12652
სლოვენია –––––––––––––9943
70
71. დღეს,
საქართველოში
საქართველოს მოსახლეობის
გენოციდი
თანამედროვე სამართალში, გენოციდი განიმარტება, როგორც
მოქმედება , ჩადენილი ადამიანთა ამა თუ იმ ჯგუფის
მთლიანად ან ნაწილობრივ განადგურების მიზნით , რაც
გამოიხატება :
– ამ ჯგუფის წევრთა ფიზიკური განადგურებით .
– მათი ჯანმრთელობისათვის მძიმე ზიანის მიყენებით .
– ამ ჯგუფის წევრთათავის , წინასწარი
განზრახვით , ისეთი სასიცოცხლო პირობების
შექმნით , რომლებიც მათ ნაწილობრივ ან
მთლიანად განადგურებას გამოიწვევენ .
71
72. დღეს,
საქართველოში
ხელისუფლების შეფასების კრიტერიუმები
საყოველთაოდ ცნობილია.
მათ შორის ძირითადია:
– ქვეყნის უსაფრთხოების უზრუნველყოფა.
– მოსახლეობისათვის ცხოვრებისა და მისი ძირითადი მიზნების ,
სურვილების, მისწრაფებების რეალიზებისთვის მაქსიმალურად
ხელსაყრელი პირობების შექმნა.
– ქვეყნის და მისი მოსახლეობის ისტორიულად
ჩამოყალიბებული კულტურული ტრადიციების დაცვა და
განვითარება.
– ქვეყნის საერთაშორისო ავტორიტეტზე ზრუნვა.
– ქვეყნის მეურნეობის განვითარება.
– მოსახლეობის ყველა ფენის, ჯგუფის, ყოველი
წარმომადგენლის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვა –
ეთნიკური, რელიგიური, ასაკობრივი და პოლიტიკური
კუთვნილების მიუხედავად.
72
73. დღეს,
საქართველოში
გენოციდის რა ფორმებსა და სახეობებთან
გვაქვს საქმე საქართველოში :
სოციალური გენოციდი , ანუ სტრატოციდი .
ეს არის საზოგადოების გარკვეულ შრეებში შემავალ
ადამიანთა გენოციდი .
შეიძლება ითქვას, რომ საქართველოში სოციალური
გენოციდის განხორციელებამ, თითქმის საყოველთაო ხასიათი
მიიღო.
„თითქმის“ კი იმიტომ, რომ საზოგადოების ერთ კონკრეტულ
შრეს – სახელისუფლებო და სამართალდამცველ (უფრო
სწორად კი, „ხელისუფლების დამცველ “ შრეს) და მის
წარმომადგენლებს ის არ შეხებია .
73
74. დღეს,
საქართველოში ხელფასი საქართველოში შეადგენდა 614
2010 წელს, საშუალო
ლარს,თუმცა, ქვეყნის მმართველი, სამართალდამცველი და
სამხედრო დანიშნულების სტრუქტურებში (150.000ადამიანი),
საშუალო ხელფასი 1000 ლარზე მეტია .
ყველაზე მაღალი ხელფასები – 10 000–15 000 ლარის
ფარგლებშია , პრემიალური და სხვადასხვა სახის
დანამატებისა და კომპენსაციების ჩაუთვლელად .
ამ 150 000 ადამიანის, რაც მთლიანად ხელფასის მიმღებთა 20
პროცენტია, საშუალო ხელფასია 1 200 ლარი, და ამ ხელფასს იღებს
150 000 –ვე, ხოლო დანარჩენი 80 პროცენტის კი – 420 ლარი ,
მაგრამ ამ ხელფასს იღებს , მხოლოდ ის , ვისაც
გააჩნია სამუშაო , რადგან უმუშევრობა 60 %–ს
აღემატება .
გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ამ 420 ლარის მქონე
ხელფასის ადამიანებს სხვა შემოსავალი არ გააჩნიათ.
74