Functional State of Genes, Encoding Regulators and Mediators of the Immune Response, in Schizophrenia

1. Ասպիրանտ. Հովսեփ Ղազարյան
Ղեկավար. կ.գ.դ., պրոֆ. Աննա Բոյաջյան

2.  Շիզոֆրենիան ծանր և ներկայումս անբուժելի
հոգեկան հիվանդություն է
 15-45 տարիքային խմբում առավել բարձր
հաշմանդամության ցուցանիշ
 Անաշխատունակության տարիների ցուցանիշով
3-րդ տեղը
 Ամբողջ աշխարհում կա 25 միլիոն հիվանդ
 Հոգեկան հիվանդների 50%
 Հայաստանում 100.000 մարդուց 180-ը
տառապում է շիզոֆրենիայով

3.  Շիզոֆրենիան զարգանում է բազմակի`
գենետիկական և արտաքին միջավայրի գործոնների
ազդեցության հետևանքով
 Այդ գործոնների ներդրումները և
փոխազդեցությունները ուսումնասիրվում են
 Այս գործոնների համալիրի ամողջական
նույնականացումը և դրանց մեջ գենետիկական ու
արտաքին միջավայրի գործոնների փոխազդեցության
բացահայտումը կնպաստի շիզոֆրենիայի
ծագումնաախտաբանության պարզաբանմանը

4.  Շիզոֆրենիայի ժամանակ դիտարկվող
ախտաբանական գործընթացներից են իմունային
պատասխանի խախտումները, որոնց հիմքում ընկած
մոլեկուլային պաթոմեխանիզմները դեռ լիովին
բացահայտված չեն

5. Ուսումնասիրել շիզոֆրենիայի ժամանակ իմունային
պատասխանի կարևոր միջնորդանյութեր և
կարգավորիչներ կոդավորող գեների էքսպրեսիան և
ֆունկցիոնալ պոլիմորֆիզմները
 հարբորբոքային ազդանշանային համալիրներում
ներգրավված E4F1, GATA3 և TBX21 տրանսկրիպցիայի
գործոններ
 նեյտրոֆիլների կողմից միջնորդվող աուտոիմունային և
բորբոքային ռեակցիաների էֆեկտոր ANXA11
 կոմպլեմենտի այլընտրանքային ուղու B, H, I գործոններ
 բորբոքային ցիտոկինային ցանցի անդամներ՝ IL2, IL23A
և IL2RG

6.  Շիզոֆրենիայով հիվանդ անձինք (n=225)
Պարանոիդ ձև, քրոնիկ
 Առողջ անձինք (n=225)
Սեռատարիքային համապատասխանությամբ,
առանց շիզոֆրենիայի ընտանեկան
պատմության

7.  ԴՆԹ անջատում
ամբողջական արյունից
 Ծայրամասային արյան
լեյկոցիտների
անջատում
 ՌՆԹ-ի անջատում
լեյկոցիտներից

8.  կԴՆԹ սինթեզ
(հակադարձ
տրանսկրիպցիա)
 qRT-PCR
 PCR-SSP
 Տվյալների
վիճակագրական
մշակում

9. Տրանսկրիպցիոն գործոններ կոդավորող
գեների ֆունկցիոնալ վիճակը

10. Գեն
Հարաբերական էքսպրեսիա
(մեդիան [միջկվարտիլային շեղում]), պ.մ. p
ՇՖ ԱԱ
E4F1 0,561 [1,715-0,211] 0,862 [5,253–0,341] 0,096
GATA3 1,099 [1,437-0,467] 0,745 [2,498–0,245] 0,353
TBX21 0,0832[0,164-0,031] 0,079 [0,151–0,026] 0,757

11. Անեքսին-Ա11կոդավորող գենի ֆունկցիոնալ
վիճակը

14. Խումբ
Գենոտիպ Ալել ՄԱԿ
GG GA AA G A A
ՇՖ
67
(0,30)
119
(0,53)
39
(0,17)
253
(0,56)
197
(0,44)
158
(0,70)
ԱԱ
76
(0,34)
109
(0,48)
40
(0,18)
261
(0,58)
189
(0,42)
149
(0,66)
p 0,637 0,418

15. Խումբ
ANXA11 գենի հարաբերական
էքսպրեսիան (մեդիան
[միջկվարտիլային շեղում]), պ.մ.
p
GG GA+AA
ՇՖ 0,249 [0,363-0,136] 0,791 [1,788-0,504] 0,003
ԱԱ 0,029 [0,242-0,000] 0.095 [0,939-0,000] 0,040

16. Կոմպլեմենտի B, H և I գործոններ կոդավորող
գեների ֆունկցիոնալ վիճակը

20. Խումբ
Գենոտիպ Ալել ՄԱԿ
CC CT TT C T T
ՇՖ
194
(0,86)
31
(0,14)
0
(0,00)
419
(0,93)
31
(0,07)
31
(0,14)
ԱԱ
125
(0,556)
89
(0,395)
11
(0,049)
339
(0,75)
111
(0,25)
100
(0,444)
p 0,0001 0,0001

21. Խումբ
Գենոտիպ Ալել ՄԱԿ
TT CT CC T C C
ՇՖ
35
(0,155)
105
(0,467)
85
(0,378)
175
(0,39)
275
(0,61)
190
(0,845)
ԱԱ
69
(0,31)
99
(0,44)
57
(0,25)
237
(0,53)
213
(0,47)
156
(0,69)
p 0,0001 0,0002

22. Խումբ
Գենոտիպ Ալել ՄԱԿ
GG GA AA G A A
ՇՖ
150
(0,67)
66
(0,29)
9
(0,04)
366
(0,81)
84
(0,19)
75
(0,33)
ԱԱ
166
(0,74)
55
(0,24)
4
(0,02)
387
(0,86)
63
(0,14)
59
(0,26)
p 0,071 0,122

23. Խումբ
Գենոտիպ Ալել ՄԱԿ
TT TA AA T A A
ՇՖ
57
(0,25)
111
(0,50)
57
(0,25)
225
(0,50)
225
(0,50)
168
(0,75)
ԱԱ
77
(0,34)
114
(0,51)
34
(0,15)
268
(0,60)
182
(0,40)
148
(0,66)
p 0,005 0,04

24. Խումբ
Գենոտիպ Ալել ՄԱԿ
TT TC CC T C C
ՇՖ
61
(0,27)
121
(0,54)
43
(0,19)
243
(0,54)
207
(0,46)
164
(0,73)
ԱԱ
97
(0,43)
104
(0,46)
24
(0,11)
298
(0,66)
152
(0,34)
128
(0,57)
p 0,0002 0,0005

25. Բորբոքային ցիտոկինային ցանցի անդամներ
կոդավորող գեների ֆունկցիոնալ վիճակը

29. Խումբ
Գենոտիպ Ալել ՄԱԿ
CC CT TT C T T
ՇՖ
159
(0,71)
56
(0,25)
10
(0,04)
374
(0,83)
76
(0,17)
66
(0,29)
ԱԱ
158
(0,70)
57
(0,26)
10
(0,04)
373
(0,83)
77
(0,17)
67
(0,30)
p 1,0 1,0

30. Խումբ
Գենոտիպ Ալել ՄԱԿ
GG GA AA G A A
ՇՖ
195
(0,87)
27
(0,12)
3
(0,01)
417
(0,93)
33
(0,07)
30
(0,13)
ԱԱ
211
(0,938)
13
(0,058)
1
(0,004)
435
(0,97)
15
(0,03)
14
(0,062)
p 0,011 0,0165

31. Խումբ
IL23A գենի հարաբերական
էքսպրեսիան (մեդիան
[միջկվարտիլային շեղում]), պ.մ.
р
GG GA+AA
ՇՖ 0,249 [0,363-0,136] 0,791 [1,788-0,504] 0,003
ԱԱ 0,029 [0,242-0,000] 0.095 [0,939-0,000] 0,040

32. Խումբ
IL2 գենի հարաբերական էքսպրեսիան
(մեդիան [միջկվարտիլային շեղում]),
պ.մ.
р
СС СТ+ТТ
ՇՖ 0,034 [0,543 - 0,004] 0,218 [2,618 - 0,037] 0,04
ԱԱ 1,083 [2,840 - 0,000] 2,652 [4,966 - 0,000] 0,04

34. •IL2RG
•ANXA11
Հիպո-
էքսպրեսիա
•IL2
Անփոփոխ
•GATA3
•E4F1
•TBX21
•CFH
•CFI
•CFB
•IL23A
Հիպեր-
էքսպրեսիա

35. Դրական
ասոցիացիա
•IL23A
rs11171806
•CFH
rs424535
•CFH
rs1061170
•CFI
rs10033900
Բացասական
ասոցիացիա
•CFB
rs12614
Ասոցիացիա
չկա
•IL2
rs2069778
•CFH
rs800292
•ANXA11
rs1049550

36. 1. Քրոնիկ շիզոֆրենիայով հիվանդների լեյկոցիտները
բնորոշվում են ինտերլեյկին-2 գամմա ռեցեպտորը և
անեքսին-Ա11-ը կոդավորող գեների
հիպերէքսպրեսիայով և ինտերլեյկին-2-ը
կոդավորող գենի հիպոէքսպրեսիայով:
2. IL2 գենի rs2069778, CFH գենի rs800292 և
ANXA11 գենի rs1049550 ֆունկցիոնալ
պոլիմորֆիզմները ասոցածված չեն շիզոֆրենիայի
հետ:
3. Անեքսին-Ա11 և ինտերլեյկին-2 կոդավորող գեների
էքսպրեսիայի խախտումները շիզոֆրենիայի
ժամանակ պայմանավորված չեն ANXA11 գենի
rs1049550 և IL2 գենի rs2069778 ֆունկցիոնալ
պոլիմորֆիզմներով:

37. 4. Կոմպլեմենտի B, H, և I գործոններ, ինտերլեյկին
23A, ինչպես նաև տրանսկրիպցիայի գործոններ
Tbx21, GATA3, E4F1 կոդավորող գեների
էքսպրեսիան քրոնիկ շիզոֆրենիայով
հիվանդների լեյկոցիտներում գտնվում է
նորմայի սահմաններում:
5. IL23A գենի rs11171806, CFH գենի rs424535
և rs1061170 և CFI գենի rs10033900 եզակի
նուկլեոտիդային պոլիմորֆիզմների մուտանտ
ալելների, ինչպես նաև CFH գենի rs800292
պոլիմորֆիզմի մուտանտ ալելի հոմոզիգոտ
գենոտիպի ժառանգումը բարձրացնում է
շիզոֆրենիայի զարգացման ռիսկը:

38. 6. IL23A գենի rs11171806, CFH գենի rs424535 և
rs1061170 և CFI գենի rs10033900 եզակի
նուկլեոտիդային պոլիմորֆիզմների մուտանտ
ալելների առկայությունը շիզոֆրենիայով
հիվանդների գենոմում չի ազդում այդ գեների
էքսպրեսիայի վրա:
7. CFB գենի rs12614 եզակի նուկլեոտիդային
պոլիմորֆիզմների մուտանտ ալելի ժառանգումը
նվազեցնում է շիզոֆրենիայի զարգացման ռիսկը:

39. ՈւՇԱԴՐՈւԹՅԱՆ ՀԱՄԱՐ