3.
Nafta është përzierje e hidrokarbureve të
ndryshme. Nafta u formua nga bimët dhe
kafshët, të cilat para miliona vjetësh kanë jetuar
në ujërat e deteve, të liqeneve dhe të oqeaneve.
Mbetjet e tyre u grumbulluan në fundin e
ujërave dhe me kalimin e kohës u mbuluan me
rërë, me lym etj. Nxjerrja e naftës që është në
detra ose në oqeane e nxjerr naftën në thellësi
10 km ose më shumë ose më pak.
4.
5.
6.
7.
Përbërësit kryesorë të naftës janë
hidrokarburet. Në naftë gjenden dhe
komponime që pëmbajnë okigjen, azot dhe
sulfur. Komponimet e azotit dhe sulfurit i japin
erë naftës jo të këndhsme.
8.
9.
Nafta e papërpunuar është lëng me ngjyrë kafe
në të zezë, por edhe me ngjyrë të qelët. Është
më lehtë se uji dhe nuk tretët në të. Nuk ka
pikë vlimi të caktuar. Vetitë fizike të naftës
varen nga pëbërja kimke e saj.
10.
Nafta nxirret nga thellësitë e ndryshme të tokës. Ajo del
vetë në sipëfaqe të tokës, në formë curili, nëse është nën
shtypje të gazeve. Mirpo presioni që i bën gazeve
shpeshë here nuk është i mjaftueshëm, prandaj duhet
ushtruar presion artificial nga jashtë.
Nafta kalonë nëpër tri faza :
1. Pastrimi nga uji, nga rëra, dhe papastërtitë e tjera, me
ndihmën e naftësjellësit, të cisternave, kamionëve të
transportit hekurudhor ose të tankerëve përcilelet deri në
rafineri.
2. Distilimi fraksional i naftës, distilm fraksional quhet
ndarja e një përzirejsh komponimesh në thyesa sistilimi,
që vlojnë në kufij të caktuar të temperaturës.
3. Përpunimi i thellë i produkteve të përfituara nga
distilimi fraksional me proces hidropastrimit, reformimit
dhe kregingut.
11.
12.
13.
Është process që largon përbërjen e sulfurit nga
nënproduktet e naftës sepse shkakton brejtjen e
motorit dhe ndotjen e mjedisit. Veqë emri
tregon se largimi i sulfurit bëhet me hidrogjen.
Procesi zhvillohet në prani të katalizatorëve.
14.
15.
Është proces që shërben për përmismin e
cilësisë së benzinës. Kjo duhet me shndërrimin
e alkaneve me varg të degzuar në cikloalkane
dhe arene.
16.
Është proces gjatë të
cilit bëhet shpërbërja e
alkaneve me numër
më të madhë atomesh
karboni në alkane me
numër më të vogël
atomesh karboni. Ky
process zhvillohet në
temperaturë dhe
shtypje të lartë.
