More Related Content
Similar to хэрэглэгдэхүүн2
Similar to хэрэглэгдэхүүн2 (20)
хэрэглэгдэхүүн2
- 1. Ур ухааны ажил:
(Дараах эхийг уншаад үйл явдлыг зургаар
илэрхийлээрэй.)
Манайхан
Манайх!
“Өрх гэрийн өрөөсөн багана Өнчин зүрхний тал ховдол
Сахивал жаргалын далай Самуурвал зовлонгийн уул” олуулаа
өнөр өтгөн айл билээ. Аав маань баруун талд “Баруун талд
Бамбай цэцэг” Ээж минь “Зүүн талд Зүрхэн цэцэг” Миний
дүүгийн “Хүүхэд байхаасаа зүүсэн хонх Хүн болгонд сургий нь
гаргана” - ийг Бамбар гэдэг. Дүү маань “Бэлэн хийсэн хоолтой,
Бэг модон хэвтэртэй” - той. “Өндрийн өврийн айлд Өөр хэн ч
очихгүй Хэлгий даадай л очно” дуртай. Дүүг хүмүүс хөөрхөн
“Авдрын өмнө алаг цэцэг, орны өмнө бардам цэцэг” гэнэ.
Бамбар маань “Чамаас жаахан байж, Чамайг цохиод унгана”
ихтэй, дандаа л “Сохор хар өртөө нэхнэ” гэнэ. Эмээ дүүд
“хангайн модонд Хаалгагүй гэр”, “Гэлэн ламын Гэдэс хагархай”
“Тудай хүү гурван амтай” - а оёж өгсөн чинь томдуулчихжээ. Том
болохоор нь өмсүүлнэ гээд ээж “Ангайх нь их ч Жимийх нь бага”
- д хийж хадгаллаа.
- 2. Үг хэллэгийн нөөцөө нэмэгдүүлж ярьж
сурах сэдвийн хүрээ.
Өгүүлбэрийн бүтэц хувиргал.
Дараах өгүүлбэрүүдийг асуух, хүүрнэх, дэлгэрэнгүй, хураангуй
өгүүлбэр болгон хувиргаж бичээрэй.
1. Яагаад зарим газар дулаан, зарим газар хүйтэн байдаг вэ?
2. Сүрэн бид хоёр ам булаацалдан нутгийнхаа сайхныг магтав.
3. Маш олон амьтад мод, түүний эргэн тойронд амьдардаг.
4. 1856 оны үеэс хүмүүс гар буюу хөл дамжуургатай оёдлын
машиныг хэрэглэх болов.
5. Далай тэнгисийн ус яагаад давстай байдаг вэ?
6. Эрдмийг хичээлээр сурдаг, Эрлийг сургаар олдог гэсэн
зүйр үг байдаг.
7. Шөнийн харанхуйд би хашааны хаалганы хавьд нуугдав.
8. Маш олон амьтад, мод түүний эргэн тойронд амьдардаг.
- 3. Дараах үгсийг зөв байрлуулж
хүүрнэх өгүүлбэр бүтээгээрэй.
• жилийн нарны арван тэрбум манай дэлхий таван
тэрбум аймаг настай.
• муруй ургасан юуных вэ? Сондгой нарс байдаг нь
бүдүүн
• юу вэ? Жаргалтай сэтгэлээрээ нууц байхын
• далны цээрлэнэ идэхийг ганцаараа хуулгыг
• итгэлтэй аливаа хий зорилготой зүйлийг
• урамшуулж Өдөр өөрийгөө бай бүр
• үнэн бай бусдад сэтгэлээсээ баярлаж
- 4. Бууз
(1.Хүүхдүүд яах гэж ширээ тойрон суусан бэ?
2. Ширээ тойрон сууж байтал юу болов.
3. Буузны хэлсэн үгийг ялгаж зураарай.
4. Бяцхан охин зөв хариулсан уу?
5. Бууз яаж бүтдэг вэ?)
Хүүхдийн цэцэрлэг дээр ийм явдал болов. Хүүхдүүд
өдрийнхөө хоолыг идэх гэж байв. Тэд цөм гараа угаагаад
ширээ тойрон нам жим сууж гэнэ. Гэтэл гал тогооны
газраас нэг бууз бусдаасаа түрүүлэн ирээд ширээн
дээгүүр бөндөгнөн өнхөрч хүүхэд хүүхдийн өмнө очоод
ингэж асууж гэнэ. - За хүүхдүүд ээ! Би хаанаас төрж,
хаана бойжоод ямар замаар та нарын өмнө хүрч ирээд
байна? Хэн зөв хариулсны чинь өмнө хэд л бол хэд
болж үржинэ гэжээ. Тэгтэл нэг бяцхан охин Бөндгөр
хөөрхөн бууз минь чи бөндгөнөн өнхөрч хүрч ирсэн гэв.
- 5. 1. (Дараах шүлгийг уншаад утга санааг хадгалсан эх зохиож бичээрэй.)
Жүжигчин.
Үлгэрийн хааны ширээнд өглөө нь заларч
Үгээгүй тэнүүлчийн дүрд орой нь тоглож
Насыг элээж буурал болж нэгж үзэж
Наргианч идэр залуу болж нэгж үзэж
Өөрөө тэр гац хүн байтлаа өчнөөн хүн болж хувирдаг.
Дүр бүхэн нь хүний сэтгэлд үлдэж
Дүү шиг нь хүү шиг нь санагддаг.
2. сүүлийн 2 мөрийн байрыг сольж найруулан бич.
3. Дээрх эхэд байгаа төлөөлсөн утгатай үгийг олж зохих нөхцөлүүдээр
хувилгаж бич.
4. Хураангуй өгүүлбэр болгон бичээрэй.
а. Эрт цагт нэгэн хаан амьдарч байжээ.
б. Тэрээр сохор хүмүүсийг дуудан цуглуулав.
5. Шүлгийн үйл явдлыг харуулсан цуврал зураг зураарай.