More Related Content
More from E-Gazarchin Online University
More from E-Gazarchin Online University (20)
лекц 13 түлэгдэлт, авах арга хэмжээ
- 2. Арьс болон салст бүрхэвч дулааны,
химийн, цахилгааны, туяаны хүчин
зүйлийн нөлөөгөөр гэмтэхийг
түлэгдэлт гэнэ.
Арьс нь бие махбодийг хамгаалж, гадаад
орчинтой холбож байдаг нэлээд том
эрхтэн бөгөөд биеийн жингийн 4-
6%ийг эзэлдэг ба насанд хүрсэн хүний
арьсны нийт талбай 1.7м2 байдаг.
- 3. Түлэнхийн талбайг тогтоох нь
Насанд хүрсэн хүний алга ~ 1м2.
Нэлээд их хэмжээний түлэгдлийн
үед 9-тийн дүрмийг баримталдаг.
Гэвч бага насны хүүхдэд хүзүүнээс
дээш хэсэг нь 21%байдаг. Өнгөц
түлэгдэлтийн хувьд нийт талбайн
10с дээш хувь, гүн түлэгдэлтийн
хувьд нийт талбайн 5с дээш хувь
түлэгдсэн байхад эмнэлэгт хэвтүүлэх
шаардлагатай байдаг.
- 4. АНГИЛАЛ
• Үүсгэж буй хүчин зүйлээр нь:
1. Дулааны /бага температурын – 45-100 хэм
өндөр температурын – хайлмал металл, галын дөл/
2. Цахилгааны /бага хүчдэлийн – 1000 В хүртэл
өндөр хүчдэлийн – 1000с дээш В/
3. Химийн /элбэг бус, ихэвчлэн хүчил, шүлт/
4. Туяаны /ховор, цөмийн зэвсэг, атомын цахилгаан станц,
эрдэм шинжилгээний реактор дэлбэрэх үед/
- 5. 1. Дулааны түлэгдэлт.
• Галын дөл: бүх түлэнхийн 1/3ийг эзэлдэг. Ахуйд
элбэг тохиолддог. Архи согтууруулах ундаа
хэрэглэх, нейлон синтетик хувцас өмссөн байх нь
түлэгдэлтийг улам гүнзгийрүүлдэг.
• Халуун шингэн, уур: бүх түлэгдэлтийн 30%г
эзэлдэг. Их талбайг хамарсан, жигд түлэгдэлт
үүсдэг.
- 6. 2. Цахилгааны:
Цахилгаан гүйдэл бие рүү ороод гарахдаа биед
гогцоо үүсгэдэг бөгөөд энэ нь гар-гар, гар-хөл,
гар-толгой, 2 гар-2хөл, хөл-толгой гэх мэт байдаг
бөгөөд хамгийн аюултай нь бүтэн гогцоо буюу
2гар-2хөл байдаг.
- 7. 3. Химийн.
– Хүчил: хүхрийн, давсны, хромын… үхжил
хуурай тав үүсгэснээр хүчил гүн нэвтэрч
орохыг саатуулдаг.
нэлээн элбэг тохиолддог нь улаан хоолойн
түлэгдэл
– Шүлт: эдийг уусгаж нялцайлгаж идэж улам
гүн нэвтэрч ордог.
- 8. 4. Туяаны.
α, β, γ туяа, хэт ягаан туяа, инфра улаан
туяа түлэнхий нь туяаны төрөл, хэмжээнээс
хамаарах бөгөөд улайлтаас эхлээд удаан
эдгэхгүй цэврүү, шарх үүсдэг. Долгионы
хурдаас их хамаардаг ба хамгийн аюултай
нь γ туяа болон нейтронууд юм.
- 9. • Зэргээр нь:
1. 1р зэрэг: Арьсны өнгөц давхрага
бүрэн бус түлэгдэнэ – улайлт үүснэ. 2-
4 хоногт ор мөргүй эдгэнэ.
2. 2р зэрэг: арьсны өнгөц давхрага бүрэн
гэмтэн улайлт хавагналтаас гадна
тунгалаг шингэнтэй цэврүү үүсдэг. 5-6
хоногт эдгэнэ.
- 10. 3. 3р зэрэг: Арьс төдийгүй өөхөн
давхрага түлэгдэнэ.
III a – шаравтар шингэн бүхий том том
цэврүүнүүд үүсч цайвар болон
шаравтар үхжил үүсч болно.
III b – цусархаг шингэн бүхий цэврүүнүүд
үүсч арьс тэр чигээрээ үхжих ба
өвдөлт нэлээн багассан байна.
- 11. 4. 4р зэрэг: арьс өөхөн эд төдийгүй булчин
шөрмөс яс хүртэл түлэгдэж бор хар өнгийн
үхжил үүснэ.
- 12. Гүний хэмжээгээр нь
Өнгөц
Арьс улайна, тунгалаг
шингэнтэй цэврүүнүүд
үүснэ. 5-12 хоногт идээлэхгүй
эдгэнэ, сорви үүсэхгүй
Дунд
Улайна, хавагнана,
Том хэмжээний шар шингэнтэй
чинэрсэн цэврүүнүүд үүснэ.
14-45 хоногт эдгэнэ, сорви үүснэ
буруу эмчилбэл хүндэрч тахир
дутуу болно
Гүн
Булчин хүртэл түлэгдэнэ.
Үхэжсэн эдүүд өөрснөө
Тасарч унана. 3-8 сар болж
эдгэнэ.Тахир дутуу байдал
үүснэ.