Fyrirlestrar um regluvörslu haldnir af sérfræðingum í Kauphöll Íslands í desember 2011.

1. © Copyright 2010, The NASDAQ OMX Group, Inc. All rights reserved.
/ KAUPHÖLLIN / 2 DESEMBER 2010
2.

2. NASDAQ OMX ICELAND
SAGA OG STAÐA

3. FRÁ ICEX YFIR Í NASDAQ OMX GROUP, INC.
Stofnað að frumkvæði
Seðlabanka Íslands
1991 1995 1998 Löggilt kauphöll
gg p
Fyrstu hluta- 1993 Breytingar til Lög um starfsemi 1999
1985 Samræmis við EES Kauphalla/skipulegra
bréfaviðskiptin
tilboðsmarkaða
NOREX
Færeysk bréf
2000 2001 skráð 2006 2008
Tilboðsmarkaður 2004 Samruni við NASDAQ OMX
OMX

4. NASDAQ OMX GROUP, INC.
Vísitölur – yfir 1000
vísitöluvörur í 37 löndum
• NASDAQ OMX tækni er
notuð í 70 k höll og
t ð kauphöllum
verðbréfaskráningum í yfir 50
Stærsta kauphallarsamstæða í heimi löndum um heim allan. INET
með hvað fullkomnustu umgjörð fyrir er hraðasta viðskiptakerfi
viðskipti sem til er sem völ er á
Skráð fyrirtæki – 3,700 fyrirtæki um allan • Markaðsupplýsingar –
heim í mismunandi geirum. Þar á meðal Breidd í markaðsupplýsingum
fyrirtæki eins og Google.com, H&M, veitir forskot fyrir fjárfesta,
y j ,
Vodafone og fl i i
V d f fleiri þ.a.m. í hraða, gegnsæi, dýpt
• NASDAQ OMX á og rekur 22 markaði og sveigjanleika í vinnslu
og 10 uppgjörsmiðstöðvar víða um heim þeirra
• M k ði á h i
Markaðir heimsvísu –
í
The NASDAQ Stock Market,
NASDAQ OMX BX, NASDAQ
OMX Europe, NASDAQ OMX
Nordic, NASDAQ OMX Baltic,
NASDAQ Dubai, NASDAQ
OMX First North and NASDAQ
OMX Commodities.
4

5. NASDAQ OMX ICELAND
24 STARFSMENN
Skráningarsvið Corporate Client Rekstrarsvið
Group
p • Markaðs- og samskiptamál
Markaðs
• Samskipti við útgefendur • Bókhald
• Staðfesting á lýsingum • Upplýsingatækni og lögfræði
• Þjónusta og vörur • Gæða- og öryggismál
Gæða
Eftirlit
NASDAQ OMX Stockholm/Iceland
Viðskiptasvið
p
• Viðskiptaeftirlit
• Skuldabréf
• Eftirlit með upplýsingagjöf
• Vísitölur
• Tölfræði Verðbréfaskráning Íslands
g
• Samskipti við kauphallaraðila • Rafræn skráning verðbréfa
• Varsla á rafrænt skráðum
verðbréfum
5

6. VÖRUFRAMBOÐ
OG ÞJÓNUSTA
Tveir markaðir:
• Aðalmarkaður
– Skipulegur verðbréfamarkaður
• First North fyrir fyrirtæki í vexti
y y
– Markaðstorg fjármálagerninga (léttara regluverk en á
Aðalmarkaði)
Þjónusta í boði fyrir fyrirtæki
• Sýnileiki
• Ýmsar vörur fyrir fréttadreifingu, fjárfestatengsl,
greiningar/yfirlit o.fl.
• Fagleg ráðgjöf og önnur víðtæk þjónusta
• Samstarf við fyrirtæki, kauphallaraðila...
6

7. UPPLÝSINGAGJÖF
Ý Ö
OG EFTIRLIT

8. SAMEVRÓPSKAR REGLUR OG UMGJÖRÐ
UM VERÐBRÉFAVIÐSKIPTI
Umgjörðin, sem hefur verið innleidd í lög nr. 108/2007, er
skilgreind í tilskipunum Evrópuþingsins og ráðsins sem falla
undir aðgerðaráætlun Evrópusambandsins á sviði
fjármálamarkaðar (e Financial Services Action Plan)
(e.
Fjallað er um upplýsingaskyldu útgefanda í eftirfarandi
tilskipunum
il ki
• Market Abuse Directive (MAD) – Markaðssvik
• Prospectus Directive (PD) – Lýsingar
• Transparency Directive (TD) – Gagnsæi
8

9. UPPLÝSINGAGJÖF
SKRÁÐRA FYRIRTÆKJA
•Lög, reglugerðir og reglur skilgreina lágmarksskilyrðin
•Mikilvægt að útgefandi móti sér stefnu í upplýsingagjöf
– Nauðsynlegt hjálpartæki í upplýsingagjöf
– Eykur samræmi í upplýsingagjöf
– Auðveldar ákvarðanatöku um birtingu upplýsinga
•Upplýsingagjöf er drifkraftur virks markaðar
•Seljanleiki verðbréfa kemur ekki sjálfkrafa
9

10. EFTIRLIT MEÐ
UPPLÝSINGAGJÖF
Verkaskipting FME og Kauphallarinnar
Lög nr. 108/2007 og reglugerðir
– Á forræði FME (133. gr.)
– FME er heimilt að fela skipulegum
verðbréfamarkaði eftirlitsverkefni
– Kauphöllin sér um ákveðið grunneftirlit skv.
samningi við FME
Reglur Kauphallarinnar
– Á forræði Kauphallarinnar
p
10

11. REGLUR KAUPHALLARINNAR
Reglur Kauphallarinnar
• Settar á grundvelli kauphallarlaga
• Til viðbótar og áréttingar ákvæðum llaga og reglugerða
iðbót á étti ák ð l ð
• Skýringartexti til nánari útskýringa og túlkunar á reglunum
Túlkanir og álit Kauphallarinnar
• Tæki til að auka gagnsæi og sýnileika
• Samræma framkvæmd milli útgefanda
• Tekið á vafamálum
• Bi t á h i
Birt heimasíðu K h ll i
íð Kauphallarinnar
Yfirlit eftirlitsmála, mánaðar- og ársyfirlit
• Brot útgefenda/kauphallaraðila á reglum Kauphallarinnar
• Upplýsingar um túlkun og framkvæmd á reglum Kauphallar
1
1

12. EFTIRLIT KAUPHALLARINNAR
Upplýsingaskyldueftirlit
• Fylgst með fréttaflutningi fjölmiðla
• Yfirferð á tilkynningum frá útgefendum
• Efni greiningaraðila
Markaðseftirlit - SAGA
• Fylgst með viðskiptum á markaði

13. VIÐSKIPTAEFTIRLIT
Tegundir bjallna: Kauphöllin mun almennt ekki veita upplýsingar um þær en almennt lúta þær að
verðhreyfingum, viðskiptamagni, viðskiptum utan verðbils eða t.d. hvort viðskipti eru tímanlega tilkynnt
Auknir ö l ik
A k i möguleikar til að rannsaka mál aftur í tí
ð k ál ft tímann
• Endurspilun aðgerða á markaðnum skref fyrir skref – áður miklu meiri vinna
Getum beitt ýmsum síum við greiningu, t d eftir kauphallaraðilum, einstaka miðlurum o fl
greiningu t.d. kauphallaraðilum miðlurum, o.fl.
Dæmi um þætti sem er leitað að:
• Ólögmæt viðskipti innherja
• Viðskipti sem ganga fyrir viðskiptafyrirmælum viðskiptavina (e. Front-running)
• Markaðsmisnotkun
• Besta framkvæmd
• Brot á NMR
1
3

14. EFTIRLIT KAUPHALLARINNAR
FJÖLDI MÁLA OG VIÐURLÖG
Útgefendaeftirlit Viðskiptaeftirlit Alls 2010 2009 alls
Athugasemd 1 4 11 19
Áminning 13 - 13 8
Opinber áminning 2 - 2 3
Opinber févíti
O i b og fé íti 2 - 2 16*
Sent til FME 8 4 12 20
Viðskipti stöðvuð - 1 1 2
Lokað fyrir aðild - 6 6 -
(aðila eða miðlara)
*Einu félagi var að auki vísað úr Kauphöllinni árið 2009

15. REGLUVARSLA
•Regluvörður hefur umsjón með meðferð innherjaupplýsinga og
viðskiptum innherja ( 30 g vvl)
ðs ptu e ja (130 gr. )
•Úr skýrslu RNA :
– Virðist sem regluverðir bankanna hafi ekki haft nægilegt aðgengi að
upplýsingum og nægilegt sjálfstæði innan bankanna til að sinna
pp ý g g g g j
skyldum sínum eins og nauðsynlegt var
– ”Regluverðir mátu það svo að þeir höfðu hvorki haft nægilegar
heimildir né svigrúm til þess að sinna starfi sínu af þeim krafti sem til
hefði þurft
– “Höfðu ekki nægjanlegt aðgengi að upplýsingum og sjálfstæði
– Að mati rannsóknarnefndarinnar þurfa regluverðir að hafa sterkt
bakland hjá Fjármálaeftirlitinu. Sé farið inn á þeirra verksvið eða á
einhvern hátt komið í veg fyrir að þeir geti sinnt skyldum sínum er
nauðsynlegt að þeir geti haft samband við Fjármálaeftirlitið, eða vísað í
fyrri samskipti við stofnunina sér til stuðnings
stofnunina, stuðnings.
15

16. HVAÐ GERÐIST?

17. AÐDRAGANDI HRUNSINS
AÐGERÐIR OG VIÐBRÖGÐ KAUPHALLARINNAR
Kauphöllin byggir á og treystir upplýsingum frá
endurskoðendum, matsfyrirtækjum og öð
d k ð d t f i t kj öðrum óháð
óháðum
greinendum
Fjárhagsstaða bankanna var sterk miðað við opinberar
upplýsingar
Ekki hægt að draga þá ályktun að kaup væru óskynsamleg
og/eða óeðlileg, með hliðsjón af því að hlutabréfaverð hafði
lækkað umtalsvert (“kauptækifæri!”)
( kauptækifæri! )
Erfitt var að fylgjast með því hvort kaup væru framkvæmd fyrir
hönd eigin reikning viðkomandi kauphallaraðila eða (beint eða
óbeint) fyrir hönd viðskiptavinar
Kauphallaraðilum ber m.a. að skrá flokk eigenda (eigin reikningur,
viðskiptavinur o.s.frv.) þegar tilboð eða viðskipti eru framkvæmd.
Eftirlit með skráningu viðskipta í viðskiptakerfið hefur því verið
hert til muna

18. AÐDRAGANDI HRUNSINS
AÐGERÐIR OG VIÐBRÖGÐ KAUPHALLARINNAR
Öll myndin ekki sýnileg
Kauphöllina skorti upplýsingar um fjármögnun viðskipta,
eignastöðu og viðskipti sem framkvæmd eru utan tilboðabókar
Áhersla langtímagreiningar h f þ í verið aukin
Áh l á l tí i i hefur því ið ki
Reynslan af hruninu hefur sýnt að viðskiptahættir sem virðast
eiga sér eðlilegar skýringar þegar litið eru til skamms tíma kunna
að líta ö
í öðruvísi við þegar lengri tímabil eru skoðuð
í í

19. ÍSLENSKI MARKAÐURINN
Í DAG

20. ENDURBYGGINGIN
Hvað við gerðum eftir hrun
Skuldabréfamarkaður aftur í gang í samstarfi við kauphallaraðila
Efldum þjónustu okkar
Fundum reglulega við hagsmunaaðila
Trúverðugleiki og ímynd - leiðarljós
g g y j
NASDAQ OMX “brandið”
Nauðsyn gegnsæis og trausts á markaði
Við drögum lærdóm af reynslunni
g y
Nýjar leiðbeiningar um stjórnarhætti fyrirtækja
Endurbættar reglur til að efla upplýsingagjöf á markaði
(skuldabréfaútgefendur)
Markvisst PR starf
Annað
Stærri hluti viðskiptalífsins starfi fyrir opnum tjöldum
Stofnanaumgjörð efld
Trúverðugt uppgjör dómstóla

21. HLUTABRÉFAMARKAÐURINN Í DAG
MARKAÐSVIRÐI EFTIR ATVINNUGREINUM OKT 2010
OKT.
Consumer staples
0,9% 1,3%
Energy
5,7%
5 7%
Financials 4,4%
Health Care 33,2%
33 2% 14,5%
Industrials
Information Technology
Materials 40,3%
21

22. SKULDABRÉFAVIÐSKIPTI
DAGLEG VELTA Í
MILLJÖRÐUM KR. 22,1
Dagleg meðalvelta á fyrstu tíu
16,1
mánuðum ársins er sú sama og
14,2
14 2
meðalvelta á á i 2009 (11 0 ma)
ð l lt árinu (11,0 ) 13,7
12,1
11,8 11,8
11,3
10,8
10,4 10,2
10 2 10,1
10 1
9,9
99
9,4 9,3 9,7 9,2 9,2
9,6
8,5 8,8
,
5,7
5,3
53
4,7
2,7
10.2008
11.2008
12.2008
01.2009
02.2009
03.2009
04.2009
05.2009
06.2009
07.2009
08.2009
09.2009
10.2009
11.2009
12.2009
01.2010
02.2010
03.2010
04.2010
05.2010
06.2010
07.2010
08.2010
09.2010
10.2010
22

23. VIÐ HÖFUM TAFIST – EN KOMUMST ÞÓ HÆGT FÖRUM
Tíminn er réttur
Mikið laust fjármagn
Þörf fyrir fjölbreyttari fjárfestingarkosti
Lækkandi vaxtastig
9 fyrirtæki í undirbúningi fyrir skráningu 2011
First North
Lög nr. 152/2009 6. grein
Staðfesting Rannís vegna hlutafjáraukningar
Segir m a
m.a.
”… að upplýsingagjöf til fjárfesta verði tryggð í
þeim tilgangi að vernda fjárfesta, tryggja eðlilega
þátttöku nýsköpunarfyrirtækja á markaði og stuðla
að eðlilegri verðmyndun og seljanleika.”
23

24. © Copyright 2010, The NASDAQ OMX Group, Inc. All rights reserved.
NASDAQ OMX ICELAND
LAUGAVEGUR 182
105 REYKJAVÍK
WWW.NASDAQOMXNORDIC.COM