ы

1. ТӨСӨЛ
НИЙСЛЭЛИЙН ИРГЭДИЙН ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙН
ХУРЛЫН ТЭРГҮҮЛЭГЧДИЙН ТОГТООЛ
“Улаанбаатар хотын нийтийн тээврийн үйлчилгээнд удирдлага, мэдээллийн
болон цахим төлбөрийн систем нэвтрүүлэх төсөл”-ийг хэрэгжүүлэгчтэй
гэрээ байгуулах эрх олгох тухай
Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай
хуулийн 20 дугаар зүйлийн 20.1.7, Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 8
дугаар зүйлийн 8.1.1, Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдийн
2013 оны 81 дүгээр тогтоол, Нийслэлийн Засаг даргаас 2014 оны 2а/2531 дугаар албан
бичгээр өргөн барьсан саналыг тус тус үндэслэн Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн
Хурлын Тэргүүлэгчдээс ТОГТООХ нь:
1. Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдийн 2013 оны 81
дүгээр тогтоолоор батлагдсан “Нийслэлд нэн шаардлагатай шинэ техник, технологи,
ноу-хау нэвтрүүлж, нутагшуулах төслийг хэрэгжүүлэх журам”-ын хүрээнд “Улаанбаатар
хотын нийтийн тээврийн үйлчилгээнд удирдлага, мэдээллийн болон цахим төлбөрийн
систем нэвтрүүлэх төсөл”-ийг хэрэгжүүлэх “Датакарт” консорциумтай гэрээ байгуулж,
хамтран ажиллахыг Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч
/Э.Бат-Үүл/-д зөвшөөрсүгэй.
2. Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч /Э.Бат-Үүл/-д
ДААЛГАХ нь:
2.1 Төслийг хэрэгжүүлэх явцад үүсгэн байгуулагдах Нийслэлийн өмчийн
оролцоотой хувь нийлүүлсэн хуулийн этгээдийн орон нутгийн өмчийн хувийг тохирч,
цаашид төслийн анхны хөрөнгө оруулалтаа нөхсөний дараа орон нутгийн өмчийн
хувийг өсгөх зарчмыг төсөл хэрэгжүүлэгчтэй гэрээ байгуулахад баримтлан Нийслэлийн
өмчийн оролцоот хуулийн этгээд байгуулах асуудлыг хууль, журмыг хүрээнд
шийдвэрлүүлэх.
2.2 Төслийн хэрэгжилтийг хангах ажлыг зохион байгуулж, шаардлагатай мэдээлэл,
ажлын байраар хангах.
2.3 Гэрээний хэрэгжилтэд хяналт тавих, гэрээний үүргийн биелэлтийг хангуулах
талаар шаардлагатай арга хэмжээ авах.
2.4 Төслийг хэрэгжүүлэх явцад бий болсон хөдлөх, үл хөдлөх болон эдийн бус
хөрөнгийг нийслэлийн өмчид бүртгүүлэх ажлыг зохион байгуулах.
2.5 Улаанбаатар хотын нийтийн тээврийн үйлчилгээний удирдлага, мэдээллийн
болон цахим төлбөрийн системийн нэгдсэн удирдлагын төвийг ажиллуулах нөхцөл
боломжоор хангах.
ДАРГА Д.БАТТУЛГА

2. НИЙСЛЭЛИЙН НИЙТИЙН ТЭЭВРИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭНД
УДИРДЛАГА, МЭДЭЭЛЛИЙН БОЛОН ЦАХИМ ТӨЛБӨРИЙН СИСТЕМ
НЭВТРҮҮЛЭХ ТУХАЙ ТАНИЛЦУУЛГА
Улаанбаатар хот 2014.07.30
Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчийн 2013-2016 оны
үйл ажиллагааны хөтөлбөр, Зам, Тээврийн сайд, Нийслэлийн Засаг Дарга нар зам,
тээврийн салбарт 2013-2016 онд хамтран ажиллах санамж бичгийг хэрэгжүүлэх ажлын
төлөвлөгөөнд нийтийн тээврийн салбарт байгаль орчинд ээлтэй дэвшилтэт технологийг
нэвтрүүлэн, троллейбус, рейлбас, тусгай замын автобусны үйлчилгээг нэмэгдүүлж
стандартаас илүү хэмжээгээр утаа ялгаруулж байгаа тээврийн хэрэгслийг хөдөлгөөнд
оролцохыг хязгаарлах, нийтийн тээврийн автобусны бүртгэлийн GPS систем,
тээвэрлэлтийн цахим төлбөрийн систем нэвтрүүлэх, хүн амын нийгмийн үйлчилгээний
хүртээмж, чанарыг сайжруулж, сургууль цэцэрлэг, эмнэлэг, тээврийн үйлчилгээний
зогсоолын үйлчлэх хүрээг стандартын хэмжээнд тогтоон, мөрдүүлж хэвшүүлнэ гэж
тусгасан.
Нийслэлийн тээврийг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх дэд хөтөлбөр, Улаанбаатар
хотыг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөний тодотгол, 2030 он хүртлэх
хөгжлийн чиг хандлагад Улаанбаатар хотын нийтийн тээврийн үйлчилгээнд бүртгэл
хяналтын /GPS/ систем, тээвэрлэлтийн цахим төлбөрийн систем зэрэг дэвшилтэт
техник технологийг нэвтрүүлэх замаар тээврийн үйлчилгээг зохицуулах “Цахим”
тогтолцоог” бий болгоно гэж заасан.
Засгийн газрын 2014 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдрийн ээлжит хуралдаанаар
“Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд ухаалаг технологи нэвтрүүлэх” асуудлуудыг хэлэлцэн
шийдвэрлэж, Засгийн газрын 2014 оны 03 дугаар сарын 07 ны өдрийн "Нийслэлийн
нийтийн тээврийн талаар авах зарим арга хэмжээний тухай" 70 дугаар тогтоол гарсан.
Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Ухаалаг Улаанбаатар хөгжлийн
хорооны 2014 оны 04 дүгээр сарын 23-ны өдрийн хуралдаанаар Нийслэлийн тээврийн
газрын дарга Ч.Энхбатад нийтийн тээврийн үйлчилгээнд шинэ техник технологи
нэвтрүүлж, ухаалаг автобус, ухаалаг такси, автобусны зогсоолыг орчинг үеийн ухаалаг
шийдлээр зохион байгуулах саналаа боловсруулан, Нийслэлийн Иргэдийн
Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдийн 2013 оны 81 дүгээр тогтоолоор батлагдсан
“Нийслэлд нэн шаардлагатай шинэ техник, технологи, ноу-хау нэвтрүүлж, нутагшуулах
төслийг хэрэгжүүлэх журам”-ын хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд Улаанбаатар хотын
нийтийн тээврийн үйлчилгээнд удирдлага, мэдээллийн болон цахим төлбөрийн систем
нэвтрүүлэх санал ирүүлсэн аж ахуйн нэгжүүдийн хамтран ажиллах саналыг судлан
үзэж Ухаалаг Улаанбаатар хөгжлийн хороо болон Нийслэлийн Иргэдийн
Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдийн хуралдаанд яаралтай танилцуулахыг үүрэг
болгосон.

3. Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын 2014 оны 05 сарын 26-ны өдрийн
“Үүрэг өгөх тухай” 05 дугаар тогтоолоор Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар
хотын захирагч Э.Бат-Үүлд Нийслэлийн тээврийн үйлчилгээнд ухаалаг систем
нэвтрүүлэх талаар санал боловсруулж хуралд танилцуулахыг үүрэг болгосон.
Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын даргын 2014 оны 05 сарын 20-ны
өдрийн 15 дугаар захирамжаар “Ухаалаг Улаанбаатар” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх ажлын
хүрээнд нийтийн тээврийн үйлчилгээнд ухаалаг төлбөр, үйлчилгээг нэвтрүүлэх
асуудлыг судлах, санал боловсруулах үүрэгтэй, Нийслэлийн Засаг даргын Санхүү,
эдийн засгийн асуудал хариуцсан орлогч /Н.Батаа/- аар ахлуулсан ажлын хэсэг
байгуулагдсан.
Ажлын хэсэг Улаанбаатар хотын нийтийн тээврийн үйлчилгээнд удирдлага,
мэдээллийн болон цахим төлбөрийн систем нэвтрүүлэх талаар хийгдсэн ажлууд,
судалгааны төслүүд, гадаад, дотоодын аж ахуйн нэгжүүдээс системийг нэвтрүүлэхэд
хамтран ажиллах талаар ирүүлсэн төслийн саналуудтай танилцаж Нийслэлийн
Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдийн 2013 оны 81 дүгээр тогтоолоор
батлагдсан “Нийслэлд нэн шаардлагатай шинэ техник, технологи, ноу-хау нэвтрүүлж,
нутагшуулах төслийг хэрэгжүүлэх журам”-ын хүрээнд Улаанбаатар хотын нийтийн
тээврийн үйлчилгээнд удирдлага, мэдээллийн болон цахим төлбөрийн систем
нэвтрүүлэх ажлыг өөрийн хөрөнгөөр хийж гүйцэтгэх төслийн нээлттэй, сонгон
шалгаруулалтыг 2014 оны 06 дугаар сарын 24-ны өдөр зарлаж, өмнө нь төслийн санал
ирүүлж байсан аж ахуйн нэгжүүдэд төсөл сонгон шалгаруулалтын урилгыг албан
бичгээр хүргүүлсэн.
Төслийн сонгон шалгаруулалтын материалыг 10 аж ахуйн нэгж авч, 5 оролцогч
төслийн санал ирүүлсэн.
Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдийн 2013 оны 81 дүгээр
тогтоолоор батлагдсан “Нийслэлд нэн шаардлагатай шинэ техник, технологи, ноу-хау
нэвтрүүлж, нутагшуулах төслийг хэрэгжүүлэх журам”-д заасны дагуу Нийслэлийн Засаг
даргын 2014 оны 07 дугаар сарын 23-ны өдрийн “Ажлын хэсэг байгуулах тухай”, А/521
дүгээр захирамжаар “Улаанбаатар хотын нийтийн тээврийн үйлчилгээнд удирдлага,
мэдээллийн болон цахим төлбөрийн систем нэвтрүүлэх төслүүдийг хүлээн авч, дүгнэлт
гаргах эрх үүрэг бүхий ажлын хэсэг байгуулагдан төслийн саналуудыг хүлээн авч,
дүгнэлт гарган Нийслэлийн Удирдлагын зөвлөлийн 2014 оны 07 дугаар сарын 24-ний
өдрийн хуралд танилцуулсан.
Нийслэлийн Удирдлагын зөвлөлийн хурлаас төслийн саналыг Нийслэлийн
Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдийн хуралдаанд өргөн барьж
хэлэлцүүлэхийг үүрэг болгосон.

4. ТУЛГАМДАЖ БАЙГАА АСУУДЛУУДААС
Нийтийн тээврийн бүртгэл хяналтын одоогийн системийн талаар: Нийтийн
тээврийн үйлчилгээний тээврийн хэрэгслийн бүртгэл, хяналтын одоогийн систем нь
2003 онд ашиглалтанд орсон ба өнөөдөр системийн насжилт өндөр болж, хоцрогдон,
шаардлага хангахгүй болсон. Одоогийн бүртгэл, хяналтын системээр нийтийн тээврийн
үйлчилгээний тээврийн хэрэгслтийн бүртгэл, хяналтыг үнэн зөв, оновчтой хийх
боломжгүй болсон ба энэ талаар Нийслэлийн Аудитын газар болон Нийслэлийн
Мэргэжлийн хяналтын газрын шалгалтуудаар тухайн системийг сольж, сайжруулах
талаар дүгнэлт гарсан.
Зорчигчдын судалгаа: Нийтийн тээврийн хөлс төлөлтийн өнөөгийн системээс
хамааран чиглэл бүрт зорчиж буй зорчигчдын тоог нарийвчлан гаргах боломжгүйгээс
нийтийн тээврийн оновчтой төлөвлөлт хийх суурь судалгааг бүрэн хийж чадахгүй
байна.
Зорчигчийн үнэ, тариф, нөхөн олговрын талаар: Сүүлийн 4 жилийн судалгаагаар
Нийслэлийн нийтийн тээврийн салбараар жил тутам зорчих иргэдийн тоо 10 гаруй
хувиар өсөн нэмэгдэж байгаа ч нийт тээвэрлэсэн зорчигчийн 56 хувь нь хөлс төлдөг, 42
хувь нь холбогдох хуулиудын хүрээнд үнэ төлбөргүй зорчдог, 3 хувь нь хөлс төлөхөөс
зайлсхийсэн иргэд тус тус байгаа бөгөөд холбогдох хуулиудын хүрээнд үнэ төлбөргүй
зорчих эрх бүхий иргэдийн нөхөн олговорт төсвөөс 2009 онд 11,9 тэрбум, 2010 онд 26,8
тэрбум, 2011 онд 34,6 тэрбум, 2012 онд 40,6 тэрбум, 2013 онд 53,2 тэрбум төгрөгийг
тээвэрлэсэн зорчигчдын мэдээлэлд үндэслэж биш тухайн аж ахуйн нэгжийн ажлын
гүйцэтгэл цагийг үндэслэн хуваарилж байна.
ДҮГНЭЛТ
Нийслэлийн нийтийн тээврийн үйлчилгээний салбарт удирдлага, мэдээллийн
болон цахим төлбөрийн системийг цогцоор нь нэвтрүүлснээр нийтийн тээврийн
үйлчилгээний тээврийн хэрэгслийн бүртгэл хяналт, сайжирч, зорчигчид гар утас болон
картаар төлбөрөө хийх боломжтой болохоос гадна холбогдох хуулиудын хүрээнд
нийтийн тээврийн хэрэгслээр үнэ төлбөргүй зорчдог иргэдийн тээврийн зардалд
төсвөөс олгож буй нөхөн олговорыг хувиарилж буй одоогийн аргачлал болох ажлын
гүйцэтгэлийг үндэслэн олгодог зарчмыг өөрчилж бодит зорчсон тоог үндэслэн
хуваарилалтыг хийх, цаашлаад нөхөн олговорыг эрх бүхий иргэдэд олгож бүх нийтээр
хөлс төлдөг зарчимд шилжих, нийтийн тээврээр зорчигчдын судалгааг нарийвчлан
гаргаж нийтийн тээврийн оновчтой төлөвлөлтийг хийх, үйлчилгээний чанар, соёлыг
дээшлүүлэх, зорчигчдын аюул осолгүй, тав тухтай зорчих нөхцлийг бүрдүүлэн
тээвэрлэгчдийн сахилга хариуцлагыг бүх шатанд сайжруулах, иргэдэд нийтийн
тээврийн үйлчилгээний мэдээллийг шуурхай хүргэх ажилд ахиц гарч нийтийн тээврийн
салбарын тулгамдсан асуудлуудыг шийдвэрлэх боломжтой.
НИЙСЛЭЛИЙН ТЭЭВРИЙН ГАЗАР