1. McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

2. Мэдээллийн
Технологийн
байгууллагын болон
глобал удирдлага
Mэдээллийн Технологийн Удирдлага
Аутсорсинг ба Офшоринг
Глобал бизнес/МТ-ийн стратеги
Бүлэг
12
McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

3. Хичээлийн зорилго
1. Мэдээллийн технологийн удирдлагын гурван
ндсэн б рэлдх н хэсгийг тодорхойлж,ү ү үү
тэдгээрийг бизнест яаж нэвтр лж болохыгүү
харуулсан жишээн дийг ашиглахүү .
2. МТ-ийн т л вл лт ба удирдлагад бизнесийнө ө ө
менежер дийг оролцуулах замаар МТ-ийнүү
удирдлагад гардаг б тэлг йтлийг хэрхэнү ү
бууруулж болохыг тайлбарлах
3. Глобал мэдээллийн технологиудыг удирдахад
нь менежер дэд тулгардаг соёл, улс т р, гео-үү ө
эдийн засгийн сорилтуудыг тодорхойлох

4. Хичээлийн зорилго
4. ндэстэн дамнасан бизнесийн стратеги руу чиглэсэнҮ
хандлагын глобал бизнесийн/MТ-ийн стратегид олон
улсын бизнесийн байгууллагуудын н л лж буй рө өө ү
н л г тайлбарлахө өө
5. МТ-ийн хэрэглээ, МТ-ийн платформ, г гд лд хандахө ө ө
бодлого, системийг х гж лэх аргуудын сонголтондө үү
глобал бизнсеийн байгууллагуудын н л лж буй х чинө өө ү
з йл дийг тодорхойлохү үү
6. Аутсорсинг ба офшорингийн суурь ойлголтуудыг
таницуулж, МС/МТ-ийн удирдлагад тийм аргуудыг
сонгож авах ндсэн шалтгаануудү

5. МТ-ийн удирдлагын б рэлдх нү үү
хэсг дүү
Мэдээллийн
Технологийн
удирдлага
Бизнесийн ба
МТ-ийн стратегийг
удирдах
Хэрэглээний
Програмын хөгжил
ба технологийг
удирдах
МТ-ийн
Алба ба
дэд бүтцийг
удирдах

6. Мэдээллийн Технологийг удирдах
Бизнесийн ба МТ-ийн стратегиудын хамтарсан х гжил баө
хэрэгж лэлтийг удирдахүү
Бизнесийн стратегийн тэрг лэх чиглэл дийгүү үү
дэмжихийн тулд МТ-ийг хэрэглэх
МТ-ийг бизнесийн стратегийн зорилгуудтай нийц лэхүү
Шинэ бизнесийн/МТ-ийн хэрэглээн д ба технологиудыгүү
х гж лэх, нэвтр лэх йл ажиллагааг удирдахө үү үү ү
Мэдээллийн системийш х гж лэх йл ажиллагаагө үү ү
удирдах
МТ-ийн алба ба МТ-ийн дэд б тцийг удирдахү
Техник хангамж, програм хангамж, г гдлийн сан,ө ө
с лжээ болон бусад н ц дү өө үү

7. Бизнес/МТ-ийг т л вл х процессө ө ө
Хэрэглэгч ба
бизнесийн үнэ
цэнийн талаарх
эрхэм зорилго
Бизнес
стратегиуд ба
загварууд
Бизнес/МТ-ийн
стратегиуд ба
архитектур
Бизнесийн
Хэрэглээний
програмуудыг
Боловсруулах,
сууриулуулах
Гол санаанууд Гол зорилтууд Приоритетууд
Дахиад асуултууд Эргэх холбоо Эргэх холбоо

8. Бизнес/МТ-ийн т л вл лтийнө ө ө
б рэлдх н хэсг дү үү үү
Стратеги боловсруулах
Бизнесийн эрхэм зорилгыг дэмжих бизнесийн
стратегиудыг боловсруулах
Н цийн удирдлагаөө
Компаны МТ-ийн н ц дийг удирдах болонөө үү
аутсорсинг хийх стратегийн т л вл г гө ө ө өө
боловсруулах
Технологийн дэд б тэцү
Компаны бизнес/МТ-ийн санаачлагуудыг
дэмжихээр зохиогдсон мэдээллийн технологийн
архитектурыг тусгасан МТ-ийн стратегийн
сонголтыг хийх

9. Мэдээллийн Технологийн
Архитектур
Технологийн платформ
С лжээн д, компьютерын систем д, системийнү үү үү
програм хангамж ба байгууллагын нэгпдсэн
хэрэглээний програм хангамж
 г гдлийн н ц дӨ ө өө үү
Бизнес процессууд ба шийдвэр гаргалтанд
зориулсан г гд л ба мэдээлл дийг хадгалж,ө ө ө үү
хангадаг
 йл ажиллагааны ба тусгай мэдээллийн сангуудҮ

10. Хэрэглээний програмуудын архитектур
Бизнесийн стратегийн санаачлагууд болон
функциональ нэгж дундын бизнес процессуудыг
дэмждэг байгууллагын систем дийн нэгдсэнүү
архитектур
МТ-ийн алба
Компани доторх МС-ийн мэргэжилтн дийг ажилдүү
хуваарилж томилдог МС-ийн функцийн зохион
байгуулалтын б тэц.ү
Мэдээллийн Технологийн
Архитектур

11. МТ-ийг зохион байгуулах
 мн х жил дэдӨ ө үү : том мэйнфрэйм дтэйүү
т вл рс н тооцоололө ө ө
Дараагийн жил дэдүү : Т вл рлийг буцаанө ө
арилгахад чиглэсэн цомхотгох хандлага
 н д рӨ өө ө : бизнесийн нэгж дийн стратегийнүү
хэрэгцээ шаардлагуудад йлчлэх явцад МТ-ийнү
удирдлагад т вл рс н хяналт тавихө ө ө
Т вл рс н ба т вл рс н бус б рэдх н хэсг дийгө ө ө ө ө ө ү үү үү
хоёуланг нь хослуулах

12. Avnet Marshall дээрх МТ-ийн зохион
байгуулалтын б рэлдх н хэсг дү үү үү
Төвлөрсөн хяналттай боловч бизнес рүү чиглэсэн хөгжүүлэх ба дэмжих бүлгүүдтэй

13. Хэрэглээг х гж лэх йлө үү ү
ажиллагааг удирдах
Бизнесийг/МТ-ийг х гж лэх б х ндсэн т сл дө үү ү ү ө үү
дээрх системийн шинжилгээ ба зохиомж,
прототайпинг, хэрэглээн дийн програмчлал,үү
т слийн удирдлага, чанарын баталгаа, системийнө
ашиглалт, засвар йлчилгээү
Зэрэг йл ажиллагааг удирдахү :

14. МС-ийн йл ажиллагааг удирдахү
Компьютерын системийн йл ажиллагаанууд,ү
с лжээний удирдлага, йлдвэрлэлийн хяналт баү ү
йлдвэрлэлийг дэмждэгү
Корпораци эсвэл байгууллагын бизнесийн
нэгжийн г гдлийн т в д дээрх техник хангамж,ө ө ө үү
програм хангамж, с лжээ ба х ний н цийнү ү өө
ашиглалт
 г гдлийн т в дӨ ө ө үү – байгууллагын компьютерын
т в дө үү

15. Системийн г йцэтгэлийг хянагчуудү
Компьютерын мэдээлэл боловсруулах ажлуудыг
хянадаг
Компьютерын системийн г йцэтгэлийг оновчтойү
болгох компьютерын г йцэтгэх ажлуудынү
т л вл г т хуваарийг боловсруулахад тусалдагө ө ө өө
Тооцоолох йл ажиллагааны х чин чадлыг рү ү ү
д нтэй т л вл х ба хянахад маш чухал дэлгэрэнг йү ө ө ө ү
статистик мэдээллийг гаргадаг
Програм хангамжийн багцууд

16. Системийн г йцэтгэлийгү
хянагчуудын онцлогууд
Т лб рийн систем дө ө үү
 з лсэн мэдээллийн йлчилгээн д дээрҮ үү ү үү
тулгуурлан хэрэглэгчдэд зардлыг хуваарилах
 йл явцыг хянах боломжуудҮ
Том г гдлийн т в д дээр компьютерын йлө ө ө үү ү
ажиллагаануудыг хянахаас гадна автоматаар
удирддаг систем дүү

17. МТ-ийн боловсон х чний т л вл лтү ө ө ө
МС-ийн мэргэшсэн боловсон х чнийг ажилд авах,ү
сургах, хадгалах
Ажилчдын ажлын г йцэтгэлийг нэлэх, сайнү ү
ажиллагсдыг цалинг нэмэх, урамшуулал олгон
шагнаж урамшуулах
Олж авсан албан тушаал, туршлагаар нь хувь
х м сийг шинэ ажилд шилж лэх, албан тушаалү үү үү
ахиулах цалин, х лсний т вшин болон албанө ү
тушаал замналыг тогтоох

18. МТ-ийн дээд т вшний удирдлагуудү
Мэдээллийн Ер нхий Захиралө (Chief Information
Officer-CIO)
Компани доторх мэдээллийн технологийн б хү
ашиглалтыг ер нхийд нь хариуцаж, тэдгээрийгө
бизнесийн стратегийн зорилгуудтай нийц лэхүү
рэг х лээнэүү ү
Технологийн Ер нхий Захиралө (Chief Technology
Officer-CTO)
Технологийн удирдагыг хариуцана: Б хү
мэдээллийн Технологийн т л вл лт баө ө ө
суурилуулалт
МТ-ийн платформыг удирдана

19. Хэрэглэгчийн йлчилгээг удирдахү
Эцсийн хэрэглэгчдийн болон ажлын хэсгийн
компьютер ашиглалтыг дэмжиж, удирддаг
бизнесийн нэгж дүү
Хэрэглэгчтэй холбоотой мэргэжилтн дийнүү
ажилладаг мэдээллийн т в дө үү ээс
Эсвэл Вэбд суурилсан интранетийн тусламжийн
цэгээс
энэ йлчилгээг авч болноү

20. Аутсорсинг
 мн нь дотоодоосоо авч байсан б тээгдх нӨ ө ү үү
эсвэл йлчилгээг гуравдагч талын т нш дээсү ү үү
худалдан авах йл ажиллагааү

21. Аутсорсингийн “топ” арав

22. Яагаад аутсорсинг хийдэг вэ?
М нг хэмнэнэө ө –х р нг оруулалтын ил сайнө ө ө үү
эргэн т л лт нд х рнэө ө ө ү
Хийж чадах гол з йл дээрээ т вл р хү ө ө ө –
байгууллага хийж байгаа бизнес дээрээ т вл рчө ө
чадна.
Уян хатан ажиллах х чний т вшинг дийг бийү ү үү
болгох
Глобал н ц д р хандахөө үү үү
Зах зээл дээр гарах цаг хугацааг бууруулах

23. Офшоринг
Бага рт гтэй газар буюу гол т л в гадаад рууө ө ө ө
Байгууллагын бизнес процессуудыг дахин
байршуулах йл ажиллагааү

24. МТ-ийн амжилтг й удирдлагаү
Шинэлэг и-бизнесийн процессуудыг х гж лэхийнө үү
оронд
Бизнесийн уламжлалт процессуудыг
компьютержуулбал
МТ р г жг й болноү ө өө ү
Хариу йлдэл хийх хугацаа тааруу, байн байнү
ажилладагг й болү
Хэрэглээг х гж лэх т сл дийг муу удирдвалө үү ө үү
МТ р ашигг й байнаү ү

25. Удирдлагын оролцоо ба
удирдлага
Удирдлагын болон эцсийн хэрэглэгчийн оролцоо
бол мэдээллийн системийн нд р чанартайө ө
г йцэтгэлд н л лд г гол х чин з йлү ө өө ө ү ү
Удирдах з вл л зэрэг МТ-ийн удирдлагынө ө
б тц дэд менежер дийг оролцуулахү үү үү

26. Бизнес/МТ-ийн шийдвэр дэдүү
дээд удирдлагын оролцоо

27. Глобал МТ-ийн удирдлага
Глобал зах зээлд зориулан зохих бизнесийн болон
МТ-ийн стратегиудыг боловсруулах
Бизнес/МТ-ийн стратегиудыг дэмжихэд
шаардлагатай бизнесийн хэрэглээн дийнүү
портфолиог боловсруулах
Шаардлагатай технологийн платформыг
тодорхойлох
Глобал мэдээллийн систем дийг байгуулахадүү
шаардлагатай системийг х гж лэх т сл дийгө үү ө үү
тодорхойлох

28. Глобал МТ-ийн удирдлагын
хэм хэмжээн дүү

29. Глобал МТ-ийн удирдлагын
сорилтууд
Бодлогын
Гео эдийн засгийн – олон улсын бизнесийн йлү
ажиллагаануудын эдийн засгийн бодит
байдлуудад н л лж буй газар з йн рө өө ү ү
н л н дө өө үү
Соёлын

30. Бодлогын сорилтууд
Улс орнуудын хооронд г гд л дамжуулалтыг зохицуулахө ө ө
эсвэл хориглох д рэм журмуудү
Техник хангамж ба програм хангамжийн импортыг хатуу
чанд хязгаарлах, татвар ноогдуулах эсвэл хориглах
Хэрэв б тээгдх нийг тэр улсад нь худалдвал тухайн улсү үү
оронд нэмэх ёстой б тээгдх ний нэ цэнийн хувьү үү ү
оногдолыг тодорхойлсон дотоодын агуулгын хуулиуд
Тухайн улс оронд, тухайн ндэстний эдийн засагтү
компаниудын олж авсан ашгийн зарим хэсгийг
зарцуулахад нь компанид шаардагдах хоёр талын
худалдааны гэрээ хэлцл дүү

31. Геоэдийн засгийн сорилтууд
 нэхээр бодит хол зайҮ
Сайн чанартай телефон утас ба харилцаа
холбооны йлчилгээ авахад хэцү үү
Амьдралын рт г ба х д лм рийн х лсний ялгааө ө ө ө ө ө

32. Соёлын ялгаанууд
Хэл
Соёл
Шашин ш тлэгү
Уламжлал, заншил
Нийгмийн хандлагууд
Улс т рийн философуудө

33. ндэстэн дамнасан стратегиудҮ
Бизнесийн байгууллагууд глобал бизнесийн йлү
ажиллагаануудыг нэгтгэхэд тусалдаг мэдээллийн
систем д ба Интернещтийн технологиудаасааүү
маш их хамааралтай байдаг
Дэлхий дахины нэгтгэсэн, хамтарсан МТ-ийн
платформыг х гж лэхө үү

34. ндэстэн дамнасанҮ
бизнес/МТ-ийн стратегиуд

35. Глобал бизнесийн х тл гч дө ө үү
Салбарын шинж чанар, т ний рс лд х буюуүү ө ө ө
орчны х чн дээс улбаалан гарч ирсэнү үү
бизнесийн шаардлагууд
Х тл гч дийн жишээө ө үү :
Глобал хэрэглэгч, йлчл лэгчидү үү
Глобал б тээгдх н дү үү үү
Глобал йл ажиллагаануудү
Глобал н ц дөө үү
Глобал хамтын ажиллагаа

36. Глобал МТ-ийн платформ
Глобал бизнесийн йл ажиллагаануудыг дэмждэгү
техник хангамж, програм хангамж, г гдлийнө ө
н ц д, харилцаа холбооны с лжээн д баөө үү ү үү
компьютерын тоног т х р мж дө өө ө үү
Текникъийн хувьд т дийг й бодлого ба соёлтойө ү
холбоотойгоор маш т в гтэй байдагө ө

37. Олон улсын г гд лө ө ө
солилцооны “топ” 10 асуудал
С лжээний удирдлагын асуудлуудү
 С лжээний йл ажиллагааны р ашгийг сайжруулахү ү ү
 Янз б рийн с лжээтэй харьцахү ү
 г гд л дамжжулалтын аюулг й байдлыг хянахӨ ө ө ү
Зохицуулалтын асуудлууд
 Хил дамнасан г гдлийн урсгалын хязгаарлалтуудыг зохицуулахө ө
 Олон улсын харилцаа холбооны зохицуулалтуудыг удирдах
 Олон улсын бодлогуудыг зохицуулах
Технологийн асуудлууд
 Олон улсын хэмжээнд с лжээний дэд б тцийг удирдахү ү
 Олон улсын нэгтгэсэн технологиудыг удирдах
Тухайн улс оронтой холбоотой асуудлууд
 ндэсний ялгаануудыг зохицуулахҮ
 Олон улсын тарифын б тц дийг зохицуулахү үү

38. Интернет – Глобал МТ-ийн
платформ
Уламжлалт олон улсын олон тооны хил,
хязгаарлалтг й технологийн платформү
Харилцаа холбооны их хэмжээний рт гө ө
зардалг йгээр зах зээлийг рг тг ж, харилцааү ө ө ө
холбоо, т гээлтийн зардлуудыг бууруулж, цэвэрү
ашгийг нэмэгд лж байнаүү

39. Глобал Вэбсайтуудад
зориулсан гол асуултууд
Соёлыг дээдэлсэн хандлагыг зохицуулахын тулд
шинэ компьютерын системийг х гж лэх ?ө үү үү
 рийн улс орныхоос ялгаатай б с нутгийнӨө ү
рс лд гчид эсвэл б тээгдх нд анхаарлааө ө ө ү үү
хандуулахын тулд ямар агуулгыг орчуулж, ямар
агуулгыг бий болгох вэ?
Олон хэлний хувилбаруудыг гол сайтан дээрээ
оруулах уу эсвэл тухайн орны онцлог домайнтэй
тусдаа сайт байгуулах уу?

40. Сайтандаа х м сийн анхаарлыг хандуулахынү үү
тулд тулд улс болгонд ямар т рлийн уламжлалтө
эсвэл шинэ сурталчилгааг хийх вэ?
Танай сайт тухайн улсад сервер байрлуулах
шаардлага гартал тийм олон хандалттай байх уу?
Тодорхой орон руу чиглэсэн танай сайтанд
тавигдах рс лд ний т л в байдал, х хд дтэйө ө өө ө ө үү үү
харьцах эсвэл хувийн эрх ч л ний гэх мэтө өө
хуулийн нарийн заалтууд нь юу вэ?
Глобал Вэбсайтыг байгуулах
ед тавигддаг гол асуултуудү

41. Интернетийн хэрэглэгчид
Б с нутгаарү

42. Глобал г гдлийн хандалтынө ө
асуудлууд
Хил дамнасан г гдлийн урсгалуудө ө
Бизнесийн мэдээлл д глобал мэдээлийнүү
систем дийн харилцаа холбооны с лжээгээрүү ү
дамжуулагдан олон улсын хилийг даван урсдаг
Гаалийн татвараас зайлсхийдэг учраас ндэстнийү
тусгаар тогтнол, бие даасан байдлыг з рчд гө ө
Эсвэл дотоодын МТ-ийн салбарыг рс лд н сө ө өө өө
хамгаалах, дотоодын ажлуудыг хамгаалах
х д лм рийн зохицуулалтуудыг нь гэж олон улсө ө ө
орнууд здэгү

43. АНУ-Европын холбооны г гдлийнө ө
эрх ч л ний шаардлагуудө өө
Цуглуулж буй г гдл дийн зорилго баө ө үү
ашиглалтыг мэдэгдэх
 г гдлийг гуравдагч талд тараах йлдэлдӨ ө ү
оролцохоос татгалзах чадвар
Харилцагчдад рсдийнх мэдээлэлд хандахыгөө өө
з вш р хө өө ө
Тохиромжтой хамгаалалт, г гдлийн нэгдмэлө ө
б рэн б тэн байдал, хэрэгжилтийг хангахү ү

44. Хамгийн хязгаарлалттай орнууд
дахь хандалтын асуудлууд
Засгийн газрын хандалтын нд р т лб рө ө ө ө
Засгийн газраас хянасан хандалт
Засгийн газраас ш сэн хандалтүү
Нийтийн хандалт з вш рд гг йө өө ө ү

45. Глобал систем дийг х гж лэхүү ө үү
Дотоодын ба глобал систем дийнүү
шаардлагуудын хоорондыг з рчилд нө өө
Системийн нийтлэг шинж чанарууд дээр
з вшилц х д тулгардаг х ндрэл дө ө ө ү үү
Системийн нэвтр лэлт ба ашиглалт, засварүү
йлчилгээн дээс гардаг т гш р, ймээнү үү ү үү ү
 г гдлийн тодорхойлолтуудын глобалӨ ө
стандарчлал

46. Системийг х гж лэхө үү
стратегиуд
 рийн улсын офисдоо ашигладаг хэрэглээнийӨө
програмуудыг глобал хэрэглээ р шилж лэхүү үү
Хэрэглээний хамгийн сайн хувилбартай салбар
компаны ашиглаэ буй системийг глобал
хэрэглээнд сонгож авах
Системийн зохиомж нь тухайн орон нутгийн
болон корпорацийн т в компаны хэрэгцээгө
баталгаатай хангахын тулд хэд хэдэн салбар
компаны гол гол х м сийг оролцуулсан олонү үү
улсын х гжлийн багийг байгуулахө

47. Паралеллаар х гж лэхө үү – р р салбар компаниуд ба т вӨө өө ө
офист зориулсан систем дийн хэсг дийг тухайн газарүү үү
болгон дээрх туршлага дээр тулгуурлан нэгэн зэрэг
паралеллаар х гж лэхө үү
Давуу чанарын т в дө үү – системийг амжилттай
боловсруулахад шаардлагатай тодорхой салбар компаны
бизнесийн эсвэл техникийн хэм хэмжээн дэх туршлага дээр
суурилсан б хэл б тэн системийг тэдний системийгү ү
х гж лэхэд ашиглахө үү
Офшоринг х гж лэхө үү – системийг х гж лэх ажлыг глобалө үү
системийг х гж лэх туршлагатай компаниар хийлгэхө үү
Системийг х гж лэхө үү
стратегиуд

48. МТ-ийг х гж лэх Интернетэдө үү
суурилсан хамтын ажиллагаа
Source: Adapted from Jon Udell, “Leveraging a Global Advantage,” Infoworld, April 21, 2003, p. 35.

49. Мэдээллийн
Технологийн
байгууллагын болон
глобал удирдлага
Бүлэг
12
McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.