1. Ìîíãîë óëñûí ñòàíäàðò
ÁÀÐÈÌÒ ÁÈ×ÃÈÉÍ ÑÒÀÍÄÀÐÒÛÍ ÝÌÕÝÒÃÝË
M N S 51 40:2002
M N S 51 41 :2002
M N S 51 42:2002
2. Áàðèìò áè÷ãèéí íýð òºðºë,
òîäîðõîéëîëò /M N S 51 40:2002/
Áàéãóóëëàãà íü ýðõ õýìæýýíèéõýý õ¿ðýýíä
óäèðäëàãûí ¿éë àæèëëàãààã áàðèìòæóóëàõ
çîðèëãîîð çàðëèã, çàõèðàìæ, òîãòîîë, òóøààë,
øèéäâýð, àëáàí äààëãàâàð, àëáàí øààðäëàãà,
èëãýýëò, óäèðäàìæ, òºëºâëºãºº, òàéëàí, èëòãýõ
õóóäàñ, ä¿ðýì, æóðàì, çààâàð, ãýðýý, àêò, õóðëûí
òýìäýãëýë, çºâëºìæ, ä¿ãíýëò, ìýäýãäýë, òºñºë,
õºòºëáºð, èëòãýë, àëáàí áè÷èã, òîäîðõîéëîëò, ñàíàë,
òàíèëöóóëãà çýðýã çàõèðàìæëàë, çîõèîí
áàéãóóëàëò, ìýäýýëýë-ëàâëàãààíû áàðèìò áè÷ãèéã
ãàðãàíà.
3. Çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã
/ íýð òºðºë/
7
Áàéãóóëëàãà, àëáàí òóøààëòíààñ õóóëü,
òîãòîîìæèä çààñàí ýðõ õýìæýýíèé õ¿ðýýíä
óäèðäëàãûí ¿íäñýí ÷èã ¿¿ðãýý
õýðýãæ¿¿ëýõ çîðèëãîîð áàòàëæ ãàðãàñàí,
ò¿¿íèéã çààâàë äàãàæ ìºðäºõ, áèåë¿¿ëýõ
øèíæèéã àãóóëñàí áàðèìò áè÷ãèéã
çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã ãýíý.
Çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èãò çàðëèã,
òîãòîîë, çàõèðàìæ, òóøààë, øèéäâýð, àëáàí
äààëãàâàð, àëáàí øààðäëàãà çýðýã áàðèìò
áè÷ã¿¿äèéã õàìðóóëàí îéëãîíî.
4. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
/ 6 íýð òºðºë/
1
Áàéãóóëëàãà, àëáàí òóøààëòíààñ ¿éë
àæèëëàãààíû òîäîðõîé çîðèëòûã õýðýãæ¿¿ëýõ,
áóñàä áàéãóóëëàãàòàé õàðèëöàõ ÿâöàä ¿¿ñ÷,
õºòëºãääºã, áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãààíû õýì
õýìæýýã òîãòîîõ, çîõèöóóëàõ, æóðàìëàõ, øèíæèéã
àãóóëñàí áàðèìò áè÷ãèéã çîõèîí áàéãóóëàëòûí
áàðèìò áè÷èã ãýíý.
Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èãò èëãýýëò,
àêò, àëáàí áè÷èã, çºâëºìæ, ãýðýý, ä¿ãíýëò, ä¿ðýì,
æóðàì, çààâàð, òàéëàí, ìýäýãäýë, òºñºë, õºòºëáºð,
ìýäýãäýë, òýìäýãëýë, óäèðäàìæ, òºëºâëºãºº çýðýã
áàðèìò áè÷ã¿¿äèéã õàìðóóëàí îéëãîíî.
5. Ìýäýýëýë-ëàâëàãààíû áàðèìò áè÷èã
/ íýð òºðºë/
6
Ìýäýýëýë-ëàâëàãààíû çîðèëãîîð áýëòãýñýí,
áàéãóóëëàãà, èðãýäèéí ¿éë àæèëëàãààíû òóõàé
òîäîðõîé ìýäýý, ìýäýýëýë àãóóëñàí, ò¿¿íèéã
áàéãóóëëàãà, èðãýäýä øóóðõàé, ¿íýí çºâ õ¿ðãýõ
çîðèëãîòîé áàðèìò áè÷ãèéã ìýäýýëýë-ëàâëàãààíû
áàðèìò áè÷èã ãýíý.
Ìýäýýëýë-ëàâëàãààíû áàðèìò áè÷èãò èëòãýë,
èëòãýõ õóóäàñ, òîäîðõîéëîëò, ìýäýýëýë, ñàíàë,
òàíèëöóóëãà çýðýã áàðèìò áè÷ãèéã õàìðóóëàí
îéëãîíî.
6. Çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã
Çàðëèã
Ìîíãîë Ó ëñûí Åðºíõèéëºã÷ººñ á¿ðýí
ýðõèéíõýý õ¿ðýýíä õóóëüä íèéö¿¿ëýí
áàòàëæ ãàðãàñàí áàðèìò áè÷èã / ÅÒÕ-èéí 9
ä¿ãýýð ç¿éë/
Åðºíõèéëºã÷ íü Ìîíãîë óëñûí õýìæýýíä
çàðëèã ãàðãàõ ýðõ á¿õèé öîðûí ãàíö
ñóáúåêò þì.
7. Çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã
Çàõèðàìæ
Òºðèéí çàõèðãààíû áàéãóóëëàãûí ýðõ á¿õèé
àëáàí òóøààëòíààñ õóóëü òîãòîîìæèä çààñàí ýðõ
õýìæýýíèéõýý õ¿ðýýíä áàòëàí ãàðãàñàí
çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã þì.
Çàõèðàìæèéã Ìîíãîë óëñûí Åðºíõèéëºã÷, Åðºíõèé
ñàéä, á¿õ øàòíû Çàñàã äàðãà õóóëü òîãòîîìæèä
çààñàí ýðõ õýìæýýíèéõýý õ¿ðýýíä áàòëàí ãàðãàíà.
8. Çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã
Òîãòîîë
Àñóóäëûã õàìòðàí õýëýëöýæ áàòëàõ ¿íäñýí
äýýð ãàðãàñàí çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã þì.
Òîãòîîëûã áàòëàí ãàðãàäàã ýðõ á¿õèé ñóáúåêò
íü Ó ÈÕ, Çàñãèéí ãàçàð, íóòãèéí ººðºº óäèðäàõ ¸ñíû
áàéãóóëëàãóóä þì.
Òîãòîîëûã ãîë òºëºâ õóðàë, çºâëºãººíèé ÿâöàä
õàìòðàí õýëýëöýõ çàìààð áàòàëæ ãàðãàäàã áºãººä
¿¿ãýýðýý áóñàä áàðèìò áè÷ãýýñ íèëýýä ÿëãààòàé.
9. Çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã
Òóøààë
Àëèâàà áàéãóóëëàãûí ýðõ á¿õèé àëáàí òóøààëòíààñ
õóóëü, òîãòîîìæ çààñàí ýðõ õýìæ
èä ýýíèéõýý õ¿ðýýíä
áàéãóóëëàãûí ¿éë àæ èëëàãààã õàíãàõ çîðèëãîîð áàòëàí
ãàðãàñàí çàõèðàìæ ëàëûí áàðèìò áè÷èã þì. Àëü ÷
áàéãóóëëàãûí ¿éë àæ èëëàãààíä ò¿ãýýìýë ¿¿ñ÷ õºòëºãääºã
áàðèìò áè÷èã áºãººä àãóóëãûí õóâüä áàéãóóëëàãûí ¿éë
àæèëëàãààíû ¿íäñýí àñóóäëààð ãàðãàñàí òóøààë, áîëîâñîí
õ¿÷íèé õîëáîãäîëòîé òóøààë ãýæ2 ¿íäñýí á¿ëýãò àíãèëæ
¿çäýã.
10. Çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã
Øèéäâýð
Õýä õýäýí áàéãóóëëàãà õàìòðàí áîëîâñðóóëñàí
áóþó òóõàéí áàéãóóëëàãà ººðèéí ¿éë àæèëëàãààíû
îíöëîãò òîõèðóóëàí áàòàëæìºðä¿¿ëñýí
çàõèàðàìæ ëàëûí áàðèìò áè÷èã þì.
11. Çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã
Àëáàí äààëãàâàð
Ýðõ á¿õèé àëáàí òóøààëòíààñ óäèðàäàõ äýýä
ãàçðûí øèéäâýðèéã õýðýãæ ¿¿ëýõ çîðèëãîîð,
ò¿¿íèéã ¿íäýñëýí ãàðãàñàí çàõèðàìæ ëàëûí áàðèìò
áè÷èã þì.
Àëáàí äààëãàâðûã ãîë òºëºâ áàéãóóëëàãûí ºìíº
òóëãàð÷ áàéãàà çîðèëòûã õýðýãæ ¿¿ëýõ, öàã ¿åèéí
àæ ýð÷èìæ
ëûã ¿¿ëýõ çîðèëãîîð óäèðäàõ äýýä
áàéãóóëëàãûí òîãòîîë, øèéäâýðèéí ¿íäñýí äýýð
áàòàëæìºðä¿¿ëäýã.
12. Çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷èã
Àëáàí øààðäëàãà
Õóóëü òîãòîîìæ çààëòûã õýðýãæ
èéí ¿¿ëýõ ¿éë
àæ èëëàãààíä èëýðñýí äóòàãäàë, çºð÷ëèéãòàñëàí
çîãñîîæ çîõèõ àðãà õýìæ àâàõûã áàéãóóëëàãà,
, ýý
àëáàí òóøààëòàíä ìýäýãäýæãàðãàñàí áàðèìò áè÷èã
þì.
Àëáàí øààðäëàãà íü òîõèðóóëàã÷ àãåíòëàã,
õÿíàëò øàëãàëòûí áàéãóóëëàãûí ¿éë àæ èëëàãààíä
ò¿ãýýìýë ¿¿ñ÷ õºòëºãääºã, çààâàë áèåë¿¿ëýõ
øèíæ ººðòºº àãóóëäàã.
èéã
13. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Èëãýýëò
Òºð, çàñãèéí óäèðäëàãààñ ìîíãîëûí òºðèéí
ãàäààä, äîòîîä áîäëîãûí àñóóäëààð ¿çýë, áîäîë, áàéð
ñóóðèà èëýðõèéëýõ áóþó áàéãóóëëàãà, õàìò îëîíä
òýìäýãëýëò îé, ò¿¿õýí ¿éë ÿâäëûã òîõèîëäóóëàí
ìýíä÷èëãýý äýâø¿¿ëæÿâóóëñàí áàðèìò áè÷èã þì.
14. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Àêò
Àëèâàà ¿éë àæ èëëàãàà, ¿éë ÿâäàë, áîäèò
áàéäëûí ¿íýí çºâèéã øàëãàí, íîòîëãîî, ä¿ãíýëò
ãàðãàæ õóóëü òîãòîîìæ äàãóó ¿éëäñýí áàðèìò
, èéí
áè÷èã þì.
Àêòûã èõ òºëºâ áàðèëãà îáúåêòûã àøèãëàëòàíä
õ¿ëýýí àâàõ, àæ ¿¿ðýã, áàðàà ìàòåðèàë
èë
õ¿ëýýëöýõ, ¿çëýã øàëãàëò õèéõ, ýä àæàõóéí
òîîëëîãî ÿâóóëàõ, àâààð îñëûí øàëòãààí, õîõèðëûã
òîãòîîõ çýðýãò ¿éëäýíý.
15. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Àëáàí áè÷èã
Áàéãóóëëàãà ººð õîîðîíäîî áîëîí õóóëèéí ýòãýýäòýé
õàðèëöñàí áàðèìò áè÷èã þì.
Àëáàí áè÷èã íü àñóóäàë,ñýäâèéí õóâüä õàðèëöàí
àäèëã¿é áàéõ áºãººä òóõàéëáàë ¿¿ðýã äààëãàâàð ºãñºí,
õ¿ñýëò óëàìæ èëñàí, çºâøººðºë õ¿ññýí, ºãñºí, õàðèó áîëãîñîí,
áàòàëãàà ãàðãàñàí, áàÿð õ¿ðãýñýí, ýìãýíýë èëýðõèéëñýí,
óðèëãà õ¿ðã¿¿ëñýí ãýõ ìýò
Àëáàí áè÷ãèéã ãàðàë ¿¿ñëèéí õóâüä àëáàíû áà õóâèéí
øèíæ÷àíàðòàé, çîðèóëàëòûí õóâüä ¿íäñýí áà äàãàëäàõ òîîò
ãýæàíãèëíà.
16. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Ǻâëºìæ
Ó äèðäëàãûí àëèâàà ¿éë àæèëëàãààã
ñàéæ ðóóëàõ áîëîí óäèðäëàãûí øèéäâýðò òóñãóóëàõ
ñàíàë, ¿çýë áàðèìòëàëûã õóðààíãóéëàí íýãòãýñýí
áàðèìò áè÷èã.
17. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Ãýðýý
Õýëýëöýã÷ òàëóóä õàðèëöàí òîõèðîëöñîíû
¿íäñýí äýýð õ¿ëýýõ ýðõ, ¿¿ðýã, õàðèóöëàãàà
áàòàëãààæ óóëñàí áàðèìò áè÷èã þì.
Ãýðýý íü ¿íäñýí àãóóëãà çîðèëòûí õóâüä àæ
àõóéí, õóäàëäààíû, çýýëèéí, ò¿ðýýñèéí, áàðàà
íèéë¿¿ëýõ, àæ ã¿éöýòãýõ ìºí ãàäààä, äîòîîäûí
èë
áàéãóóëëàãûí õàìòðàí àæ èëëàõ òóõàé ãýõ ìýò îëîí
òºðºëòýé áàéíà.
18. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Ä¿ãíýëò
Àëèâàà ¿éë àæ èëëàãàà, àæ õýðýã, áîäèò
èë
áàéäëûí ÿâö, ¿ð ä¿íã òîäîðõîéëñîí áàðèìò áè÷èã þì.
Ä¿ãíýëòèéã àãóóëãà ÷èãëýëèéí õóâüä ø¿¿õèéí
áàéãóóëëàãûí, ýìíýëýãèéí áàéãóóëëàãûí, õÿíàëò
øàëãàëò áîëîí ìýðãýæ ëèéí áàéãóóëëàãûí ä¿ãíýëò
ãýæàíãèëíà.
19. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Ä¿ðýì
Áàéãóóëëàãûí ¿éë àæ èëëàãààíû çîðèëãî, ýðõ ¿¿ðýã,
çîõèîí áàéãóóëàëòûí á¿òýö, áóñàä áàéãóóëëàãóóäòàé
õàðèëöàõ çàð÷èìûã òîäîðõîéëñîí áàðèìò áè÷èã.
ͺ㺺 òàëäàà ä¿ðýì íü çàõèðãààíû áîëîí àæàõóéí ¿éë
àæ èëëàãààíä òóõàéí áàéãóóëëàãûí ã¿éöýòãýõ ýðõ ¿¿ðýã,
çîðèëòûã òîäîðõîéëäîã ¿íäñýí áàðèìò áè÷èã þì.
Áàéãóóëëàãà á¿ð ä¿ðýìòýé áàéæ ò¿¿íèé ¿íäñýí äýýð
,
ºäºð òóòìûí ¿éë àæ èëëàãààãàà ÿâóóëíà.
20. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Æóðàì
Òîäîðõîé ¿éë àæ èëëàãààíä áàðèìòëàõ äýã,
ãîðèìûã òîãòîîñîí áàðèìò áè÷èã þì.
/ò¿ãýýìýë õýëáýð íü áàéãóóëëàãûí äîòîîä æóðàì, ýëñýëòèéí æóðàì ãýõ ìýò/
21. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Çààâàð
Õóóëü òîãòîîìæ õýðýãæ
èéã ¿¿ëýõ ¿éë
àæèëëàãààíû àðãà õýëáýð, çîõèîí áàéãóóëàëò, äýñ
äàðààëàëûã íàðèéâ÷ëàí çààñàí áàðèìò áè÷èã þì.
22. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Òàéëàí
Òºëºâëºãºº, äààëãàâàð, ¿¿ðãèéã áèåë¿¿ëýõ
òàëààð çîõèîñîí àæ , ò¿¿íèé ÿâö, ¿ð ä¿íã èëòãýñýí
èë
áàðèìò áè÷èã þì.
23. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Ìýäýãäýë
Òîäîðõîé ¿éë àæèëëàãàà, àñóóäàë,
ñýäâèéí òàëààð ¿çýë áîäîë, áàéð ñóóðèà
íèéòýä òàíèëöóóëàõ çîðèëãîîð ãàðãàñàí
áàðèìò áè÷èã þì.
24. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Òºñºë
Àæèë ¿éë÷èëãýý, ÷èã ¿¿ðãèéã
õýðýãæ¿¿ëýõèéí òóëä ñàíõ¿¿ãèéí áîëîí
õ¿íèé íººöèéã äàé÷ëàí òîäîðõîé çîðèëãîä
õ¿ðýõýýð òºëºâëºæ, áàòëóóëñàí áàðèìò
áè÷èã þì.
Ãàäààäûí áàéãóóëëàãóóäòàé õàìòðàí
óðò, õóãàöààíä õýðýãæ¿¿ëýõ, õºðºíãº
çàðäàë øààðäñàí çîðèëòûã òºñëèéí
õýëáýðýýð õýðýãæ¿¿ëýõ ïðàêòèê ò¿ãýýìýë
áèé.
25. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Òýìäýãëýë
Õóðàë çºâëºãººí, óóëçàëò, ÿðèàíû ÿâö, ¿ð ä¿í,
ãàðãàõ øèéäâýðèéã õýëýëöñýí äàðààëàëûí äàãóó
òîäîðõîéëîí òýìäýãëýñýí áàðèìò áè÷èã þì.
Ó óëçàëò ÿðèàíû, õóðàëäààíû, õóðàë çºâëºãººíèé
ãýæ àíãèëíà.
Õóðàëäààíû òýìäýãëýëèéã ¿íäýñëýí ò¿¿íèé
äàãóó ºãºãäñºí ¿¿ðýã äààëãàâðûã õýðýãæ¿¿ëýõ
çîðèëãîîð óäèðäëàãûí øèéäâýð ãàðãàäàã ó÷èð çàðèì
òîõèîëäîëä çàõèðàìæëàëûí øèíæòýé áàðèìò áè÷èãò
õàìðóóëàõ íü áèé.
26. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Ó äèðäàìæ
Òîäîðõîé àæ õýðýã ã¿éöýòãýõýä óäèðäëàãà
èë
áîëãîõ ç¿éëèéã òîäîðõîéëîí áè÷ñýí áàðèìò áè÷èã þì.
27. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Õºòºëáºð
Àëèâàà àæ õýðýã, ñàëáàðûí õºãæ
èë ëèéí
òàëààðõ ¿çýë áàðèìòëàë, áîäëîãî çîðèëòûã òîäîðõîé
õóãàöààíä õýðýãæ ¿¿ëýõ àðãà çàì, õ¿ðýõ ¿ð ä¿íã
óðäü÷èëàí òºëºâëºæ áàòëóóëñàí áàðèìò áè÷èã.
,
28. Çîõèîí áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã
Òºëºâëºãºº
Õèéæã¿éöýòãýõ àæ , àðãà õýìæ , ¿¿ðýã
èë ýý
õàðèóöëàãûã õóâààðèëæ ã¿éöýòãýõ àæ äýñ
, ëûí
äàðààëàë, õóãàöàà, õàðèóöàí
ã¿éöýòãýã÷èéãòîãòîîñîí áàðèìò áè÷èã þì.
29. Ìýäýýëýë-ëàâëàãààíû áàðèìò áè÷èã
Èëòãýë
Òîäîðõîé ¿éë àæ èëëàãàà, àðãà õýìæýýíèé
òàëààðõ ìýäýýëýë, ä¿ãíýëòèéã íèéòýä óíøèí
ñîíñãîõîä çîðèóëàí áýëòãýñýí áàðèìò áè÷èã þì.
30. Ìýäýýëýë-ëàâëàãààíû áàðèìò áè÷èã
Èëòãýõ õóóäàñ
Õ¿ëýýñýí ¿¿ðýã, àæ õýðãèéí ÿâö, ¿ð ä¿íãèéí
èë
òàëààðõ ñàíàë ä¿ãíýëòýý õîëáîãäîõ áàéãóóëëàãà,
àëáàí òóøààëòàíä òàíèëöóóëñàí áàðèìò áè÷èã þì.
31. Ìýäýýëýë-ëàâëàãààíû áàðèìò áè÷èã
Òîäîðõîéëîëò
¯éë ÿâäàë, áîäèò áàéäëûí ¿íýí çºâèéã íîòëîõ
çîðèëãîîð õîëáîãäîõ øèéäâýð, ìýäýý áàðèìòàíä
¿íäýñëýí ãàðãàñàí áàðèìò áè÷èã þì.
32. Ìýäýýëýë-ëàâëàãààíû áàðèìò áè÷èã
Ìýäýýëýë
Òîäîðõîé àñóóäàë, ñýäâèéí äàãóó çîõèîñîí àðãà
õýìæ áîëîí ¿éë àæ
ýý èëëàãààíû ÿâö, ¿ð ä¿íã íèéòýä
òàíèëöóóëàõààð ãàðãàñàí áàðèìò áè÷èã þì.
34. Ìýäýýëýë-ëàâëàãààíû áàðèìò áè÷èã
Òàíèëöóóëãà
Ó äèðäëàãûí ò¿âøèíä ãàðãàõ øèéäâýð, çîõèîõ
àðãà õýìæýýíèé àãóóëãûã òîâ÷, òîäîðõîé áàéäëààð
èëýðõèéëñýí áàðèìò áè÷èã þì.
35. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà /M N S 51 41 :2002/
Áàðèìò áè÷èã çîõèîí ¿éëäýæ, àëáàí ¸ñíû
áîëãîõîä àøèãëàõ á¿ðäë¿¿ä:
Á¿ðäëèéí íýð Á¿ðäëèéí êîä
Òºðèéí ñ¿ëä, ñî¸ìáî 01
Áýëãýäýë áà áàðààíû òýìäýã 02
Áàéãóóëëàãûí íýð 03
Áàðèìò áè÷ãèéí íýð 04
Áàéãóóëëàãûí õàÿã 05
Ó ëñûí á¿ðòãýëèéí äóãààð 06
Îãíîî 07
Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðòãýëèéí äóãààð 08
36. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà /M N S 51 41 :2002/
Áàðèìò áè÷èã ¿éëäñýí ãàçðûí íýð 09
Õàðèóòàé áè÷ãèéí îãíîî, äóãààðûí òýìäýãëýë 10
Áàðèìò áè÷ãèéí íóóöëàëûí òàëààðõ òýìäýãëýë 11
Õàðèëöàã÷ áàéãóóëëàãûí íýð, õàÿã 12
Ó äèðäëàãûí çààëò 13
Òýðã¿¿ 14
Áè÷âýð 15
Õàâñðàëòûí òóõàé òýìäýãëýë 16
Áè÷ãèéí õóâèéã èëãýýñýí òóõàé òýìäýãëýë 17
Ãàðûí ¿ñýã 18
Òàìãà, òýìäýã 19
37. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà /M N S 51 41 :2002/
Áàòàëñàí òýìäýãëýë 20
Ǻâøººðñºí òýìäýãëýë 21
Ñàíàë ºãñºí òóõàé òýìäýãëýë 22
Õóóëáàð ¿íýí áîëîõ òóõàé òýìäýãëýë 23
Áàðèìò áè÷èã áîëîâñðóóëñàí òóõàé òýìäýãëýë 24
Øèéäâýðëýñýí áàðèìò áè÷ãèéã õºòëºõ õýðýãò õàäãàëñàí 25
òóõàé òýìäýãëýë
Áàðèìò áè÷ãèéã áàéãóóëëàãàä õ¿ëýýí àâñàí òóõàé 26
òýìäýãëýë
Ñàíàìæ áàéãàà
èä 27
38. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Áàðèìò áè÷ãèéí íýð òºðºë, çîðèóëàëòààñ õàìààð÷
òýäãýýðò áàéõ á¿ðäë¿¿ä íü õàðèëöàí àäèëã¿é
áàéäàã.
M N S 51 41 :2002 ñòàíäàðòàä òîãòîîñîíû äàãóó áàðèìò
áè÷èã òóñ á¿ðò áàéõ á¿ðäë¿¿äèéã ¿ç¿¿ëáýë:
39. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà / N S 51 41 :2002/
M
Áàðèìò áè÷ãèéí íýð Áàðèìò áè÷èãò îðîõ á¿ðäë¿¿äèéí êîä
Çàðëèã 01 , 03, 04, 07, 08, 1 1 , 1 4, 1 5, 1 8, 1 9,
23, 24, 25, 27
Òîãòîîë 01 , 02, 03, 04, 07, 08, 09, 1 1 , 1 4, 1 5,
1 8, 1 9, 24, 25, 27
Çàõèðàìæ 01 , 02, 03, 04, 07, 08, 09, 1 1 , 1 4, 1 5,
1 6, 1 8, 1 9, 22, 24, 25, 27
Òóøààë 01 , 02, 03, 04, 07, 08, 09, 1 1 , 1 4, 1 5,
1 6, 1 8, 1 9, 23, 24, 25, 27
Øèéäâýð 01 , 02, 03, 04, 07, 08, 09, 1 1 , 1 4, 1 5,
1 6, 1 8, 1 9, 23, 24, 25, 27
Àëáàí äààëãàâàð 01 , 03, 04, 07, 08, 09, 1 4, 1 5, 1 8, 1 9,
24, 25, 27
40. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Àëáàí øààðäëàãà 01 , 03, 04, 07, 08, 09, 1 4, 1 5, 1 6, 1 7, 1 8,
1 9, 24, 25, 27
Èëãýýëò 01 , 03, 04, 07, 1 4, 1 5, 1 8, 1 9
Àêò 03, 04, 07, 08, 09,1 1 , 1 5, 1 6, 1 7, 1 8, 1 9, 22,
24, 25, 27
Àëáàí áè÷èã 01 , 02, 03, 05, 06, 07, 08, 1 0, 1 1 , 1 2, 1 3,
1 4, 1 5, 1 6, 1 7, 1 8, 1 9, 23, 24, 25, 26, 27
Ǻâëºìæ 03, 04, 07, 1 2, 1 4, 1 5, 1 6, 1 8, 24, 25, 27
Ãýðýý 03, 04, 07, 08, 1 1 , 1 5, 1 6, 1 8, 1 9, 20, 21 ,
22, 25, 27
Ä¿ãíýëò 03, 04, 07, 1 5, 1 6, 1 7, 1 8, 1 9, 24, 25, 27
41. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Ä¿ðýì 03, 04, 07, 1 1 , 1 5, 1 9, 20, 24, 25, 27
Æóðàì 03, 04, 07, 1 1 , 1 5, 1 9, 20, 24, 25, 27
Çààâàð 03, 04, 07, 1 1 , 1 5, 1 9, 20, 24, 25, 27
Òàéëàí 03, 04, 07, 1 5, 1 6, 1 8, 1 9, 20, 24, 25, 27
Ìýäýãäýë 03, 04, 07, 1 4, 1 5, 1 8, 24
Òºñºë 03, 04, 05, 06, 07, 1 1 , 1 5, 1 6, 1 8, 1 9, 21 ,
22, 25, 27
Òýìäýãëýë 01 , 02, 03, 04, 07, 08, 09, 1 1 , 1 5, 1 6, 1 8,
1 9, 23, 25, 27
Ó äèðäàìæ 03, 04, 07, 1 5, 1 8, 1 9, 20, 24, 25, 27
42. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Õºòºëáºð 03, 04, 07, 09, 1 5, 1 6, 1 7, 1 8, 1 9,
20, 21 , 24, 25, 27
Òºëºâëºãºº 03, 04, 07, 1 1 , 1 5, 1 6, 1 7, 1 8, 20
43. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Òºðèéí ñ¿ëä, ñî¸ìáî
Òàìãà õýðýãëýõ ýðõ á¿õèé áàéãóóëëàãóóä õýâëýìýë
õóóäñàíäàà ñ¿ëä, ñî¸ìáûã áàéðëóóëíà. Ñ¿ëä, ñî¸ìáî íü òºðèéí
áàéãóóëëàãûã òºëººë¿¿ëæáóé áýëãýäëèéí øèíæ áºãººä ìºí
òýé
äàâõàð õ¿íäýòãýëèéí óòãûã èëýðõèéëíý.
Ñ¿ëä, ñî¸ìáûã õýâëýìýë õóóäñàíä ä¿ðñëýõäýý Ìîíãîë
óëñûí Òºðèéí áýëãý òýìäãèéí òóõàé õóóëü, Çàñãèéí ãàçðûí
2001 îíû 41 ä¿ãýýð òîãòîîëûã òóñ òóñ áàðèìòàëíà.
44. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Çàõèðàìæëàëûí áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä
òºðèéí ñ¿ëä, ñî¸ìáûã òºâèéí áàéðëàëààð, àëáàí
áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä òºâèéí áîëîí õàæ óóãèéí
áàéðëàëààð, áàéãóóëëàãûí íýðèéí äýýð ãîëëóóëàí
M N S 51 42:2002 ñòàíäàðòàä çààñíû äàãóó
õýâëýíý.
45. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Áýëãýäýë áà áàðààíû òýìäýã
Áýëãýäýë áà áàðààíû òýìäýã íü òóõàéí áàéãóóëëàãûí
¿éë àæ èëëàãààíû ÷èãëýë, çîðèëòûã èëòãýí õàðóóëäàã.
Áýëãýäýë òýìäýã íü áàéãóóëëàãûí ýõíèé ¿ñã¿¿äýýñ
á¿ðäýæáîëîõ áà ò¿¿í÷ëýí òóõàéí áàéãóóëëàãûíõàà çîðèëãî,
¿éë àæ èëëàãààã õèéñâýð àðãààð ä¿ðñýëñýí çóðàã áàéæ
áîëíî.
Áýëãýäýë òýìäýã íü áàéãóóëëàãûí íýðèéã îðëîõã¿é áà
òºðèéí ñ¿ëä, ñî¸ìáî ä¿ðñýëñýí õýâëýìýë õóóäñàíä áýëãýäýë
áà áàðààíû òýìäãèéã äàâõàð õýðýãëýõã¿é.
46. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Áàéãóóëëàãûí íýð
Áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä Ìîíãîë óëñûí õóóëü,
Çàñãèéí ãàçðûí çààñàí áîëîí óëñûí á¿ðòãýëä á¿ðòã¿¿ëñýí
áàéãóóëëàãûí àëáàí ¸ñíû , á¿òýí íýðèéã áè÷íý.
Çàõèðàìæ ëàëûí áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä
áàéãóóëëàãûí íýðèéã òºâèéí áàéðëàëààð, ãîëëóóëæáè÷íý.
Äýýä áàéãóóëëàãûí íýðèéã áè÷èõ øààðäëàãàòàé
òîõèîëäîëä ò¿¿íèéã áàéãóóëëàãûí íýðèéí äýýð æ èã
èæ
¿ñãýýð áè÷íý.
47. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Ãàäààäûí õºðºí㺠îðóóëòòàé áóþó ãàäààäûí
áàéãóóëëàãóóäòàé ºðãºí õàðèëöààòàé àæàõóéí íýãæ ,
õóóëèéí ýòãýýä íü õýâëýìýë õóóäñàíä áàéãóóëëàãûí íýð
á¿ðäëèéã 2 õýë äýýð õýâë¿¿ëæáîëíî. Ýíý òîõèîëäîëä
áàéãóóëëàãûí íýðèéã ìîíãîë äýýð ýõýëæáè÷ýýä, äîð íü
ãàäààä õýë äýýðõ íýðèéã áè÷íý.
Õýä õýäýí áàéãóóëëàãà õàìòðàí áîëîâñðóóëñàí áàðèìò
áè÷èãò õýâëýìýë õóóäàñ õýðýãëýõã¿é áºãººä òýäãýýðèéí
íýðèéã áàéãóóëëàãûí ýðõ õýìæ , õàðúÿàëàë, àñóóäëûã
ýý
õàðèóöàí áîëîâñðóóëàõàä ã¿éöýòãýñýí äàðààëàëààð áè÷íý.
48. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Áàðèìò áè÷ãèéí íýð
Àëáàí áè÷ãýýñ áóñàä áàðèìò áè÷èãò òýäãýýðèéí íýðèéã òîëãîé
¿ñãýýð, ãîëëóóëàí áè÷íý.
Áàðèìò áè÷ãèéí íýð íü M N S 51 40:2002 ñòàíäàðòàä çààñàí
íýðòýé òîõèð÷ áàéõ ¸ñòîé.
Áàéãóóëëàãûí õàÿã
Áàéãóóëëàãûí õàÿã, øóóäàíãèéí èíäåêñ, îðøèí áóé ãàçðûí ãàçðûí
íýð, õàðèëöàõ óòàñíû äóãààð, ôàêñûí äóãààð, ýëåêòðîí øóóäàí, âýá
õóóäàñíû õàÿã
/õàðèëöàõ äàíñ, çºâøººðºë, ëèçåíçèéí äóãààð, # ºðººíèé äóãààð/
Áàéãóóëëàãûí õàÿã á¿ðäëèéã çºâõºí àëáàí áè÷ãèéí õýâëýìýë
õóóäñàíä õàæ óóãèéí áîëîí òºâèéí áàéðëàëààð õýâëýíý.
49. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Ó ëñûí á¿ðòãýëèéí äóãààð
Àëáàí áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäàñíû
áàéãóóëëàãûí á¿ðäëèéí äîòîð Ó ÁÄ ãýñýí òîâ÷èëñîí
¿ãýýð áè÷èæ àðä íü äóãààðûã ãü òàâèíà.
,
Àæàõóéí íýãæ õóóëèéí ýòãýýäèéí õýâëýìýë
,
õóóäñàíä óëñûíã á¿ðòãýëèéí äóãààðûã çààâàë
áè÷íý.
50. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Îãíîî
Îãíîî íü áàðèìò áè÷èã çîõèîæ¿éëäñýí, õýëýëöýæáàòàëñàí, ò¿¿íä
àëáàí òóøààëòàí ãàðûí ¿ñýã çóðñàí îí, ñàð, ºäðèéã èëýðõèéëíý. Îãíîîã:
Òóøààë, çàõèðàìæçýðýã óäèðäëàãûí áàðèìò áè÷ãèéí îãíîîã ò¿¿íä
áàéãóóëëàãûí ýðõ á¿õèé àëáàí òóøààëòàí ãàðûí ¿ñýã çóðæ áàòàëñàí
,
ºäðººð íü,
Ãàäàãø ÿâóóëñàí áàðèìò áè÷ãèéí îãíîîã òýäãýýðò ãàðûí ¿ñýã
çóðæ ÿâóóëñàí ºäðººð íü,
,
Õóðàëäààíû òýìäýãëýëèéí îãõîîã õóðàëäààí áîëñîí îí, ñàð, ºäðººð,
51. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Àêò, ãýðýý çýðýã áàðèìò áè÷ãèéí îãíîîã òýäãýýðò
òóñãàãäñàí ¿éë ÿâäëûí îí, ñàð, ºäðººð,
Èëòãýõ õóóäàñ, òàíèëöóóëãà çýðýã çîõèîí
áàéãóóëàëòûí áàðèìò áè÷ãèéí îãíîîã òýäãýýðèéã
áîëîâñðóóëñàí àæ èëòàí ãàðûí ¿ñýã çóðæ îãíîîã
,
áè÷ñýí ºäðººð,
Òºëºâëºãºº, óäèðäàìæ òºñºë çýðýã áàðèìò áè÷ãèéã
,
óäèðäàõ àæ èëòàí õÿíàí áàòàëæ îãíîîã áè÷ñýí ºäðººð
,
òóñ òóñ òîäîðõîéëíî.
52. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Çàõèðàìæëàëûí áîëîí ãýðýý, õÿíàëò øàëãàëò,
ñàíõ¿¿ãèéí õîëáîãäîëòîé áàðèìò áè÷ãèéí îãíîîã ºäºð,
ñàðûí 2 îðîíòîé, îíûã 4 îðîíòîé àðàá òîîãîîð áè÷íý.
2007 îíû 01 ä¿ãýýð ñàðûí 09-íèé ºäºð
Àëáàí áè÷ãèéí îãíîîã Î Ó -ûí ñòàíäàðòûí äàãóó îí,
ñàð, ºäºð, ãýñýí äàðààëëààð öýãýýð çààãëàí, àðàá
òîîãîîð áè÷íý.
2007.04.25
53. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðòãýëèéí äóãààð
Çîõèîí áàéãóóëàëòûí íýãæ èíäåêñ, áàðèìò áè÷ãèéí
èéí
á¿ðòãýëèéí äóãààðààñ á¿ðäýíý.
2/ 38
1
2-çîõèîí áàéãóóëàëòûí íýãæ èíäåêñ
èéí
1 38-áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðòãýëèéí äóãààð
Áàéãóóëëàãûí õºòëºõ õýðãèéí íýðèéí äóãààðûã
íýìæáè÷èæáîëíî.
2-5/ 38
1
54. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà / N S 51 41 :2002/
M
Áàðèìò áè÷ãèéí ¿éëäñýí ãàçàð
Àëáàí áè÷ãýýñ áóñàä áàðèìò áè÷èãò áàðèìò
áè÷ãèéã ¿éëäñýí òºâ, ñóóðèí ãàçðûí íýð, çàñàã
çàõèðãàà,íóòàã äýâñãýðèéí íýãæ íýðèéã
èéí
áàðèìòëàí áè÷íý.
Ó ëààíáààòàð õîò, Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðýã
Àðõàíãàé àéìàã, Ýðäýíýáóëãàí ñóì
Ãàäààäûí áàéãóóëëàãàòàé õàìòðàí ãàðãàñàí
áàðèìò áè÷èãò ò¿¿íèéã ¿éëäñýí ãàçðûí íýðèéã
çààâàë áè÷äýã æ óðàìòàé.
55. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Õàðèóòàé áè÷ãèéí îãíîî, äóãààð
Ýíý á¿ðäýë íü çºâõºí õàðèó øààðäñàí àëáàí
áè÷èãò õàìààðíà.
Õýâëýìýë õóóäàñíû çààñàí òýìäýãëýãýýíä àðàá
òîîãîîð, ãàðààð áè÷íý.
Òàíàé 2007.03.1 6-íû ¹1 /275-ò
56. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Áàðèìò áè÷ãèéí íóóöëàëûí òóõàé òýìäýãëýë
Áàðèìò áè÷ãèéí ìýäýýëýëèéí øèíæ ýýñ õàìààð÷ áàéãóóëëàãûí áîëîí
áèçíåñèéí íóóöûã õàìãààëàõ, ò¿¿íèé àøèãëàõ õ¿ðýýã õÿçãààðëàõ
çîðèëãîîð óã á¿ðäëèéí õýðýãëýíý.
Íóóöëàëä àâñàí áàðèìòûí ýõíèé õóóäàñíû áàðóóí äýýä ºíöºãò
íóóöëàëä àâñàí òóõàé òýìäýãëýãýýã õèéíý.
Òºðèéí íóóö- îíö ÷óõàë, ìàø íóóö, íóóö ãýñýí çýðýãëýëèéí òýìäýã
Áàéãóóëëàãûí íóóö-ãàðò íü, íóóö, àëáàí àæ õýðýãöýýíä ãýñýí
ëûí
¿ãèéã õýðýãëýíý.
Íóóöëàëûí çýðýãëýëòýé áîëîí 5-ààñ äýýø õóóäàñòàé áàðèìò
áè÷ãèéã ôàêñààð ÿâóóëäàãã¿é æ óðàìòàé.
57. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ øààðäëàãà
/ N S 51 41 :2002/
M
Õàðèëöàã÷èéí íýð õàÿã
Àëáàí áè÷ãèéã áàéãóóëëàã, ò¿¿íèé çîõèîí áàéãóóëàëòûí
íýãæáîëîí òîäîðõîé àëáàí òóøààëòàíä õàÿãëàæÿâóóëàõàä
õýä õýäýí çàðìûã áàðèìòàëíà.
Ì Ó -ûí Åðºíõèéëºã÷, Ó ÈÕ-ûí äàðãà, Åðºíõèé ñàéäàä
àëáàí áè÷èã èëãýýõäýý òýäãýýðèéí îâîã, íýðèéã á¿òíýýð
áè÷äýã.
Ó ÈÕ-ÛÍ ÄÀÐÃÀ ÖÝÍÄÈÉÍ ÍßÌÄÎÐÆ ÒÀÍÀÀ
Õýðýâ àëáàí áè÷ãèéã áàéãóóëëàãûí äàðãàä õàíäàí
ÿâóóëàõ áîë áàéãóóëëàãûí íýðèéã àëáàí òóøààëûí íýðòýé
õàìòàòãàæáè÷íý.
¯ÍÄÝÑÍÈÉ ÀÐÕÈÂÛÍ ÃÀÇÐÛÍ ÄÀÐÃÀ Ä .ªËÇÈÉÁÀÀÒÀÐ
ÒÀÍÀÀ
58. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà / N S 51 41 :2002/
M
Ó äèðäëàãûí çààëò
Õàðèóöàí ã¿éöýòãýõ àæ èëòíû íýð, ºã÷ áàéãàà ¿¿ðãèéí
òîâ÷ óòãà, ã¿éöýòãýõ õóãàöàà, ãàðûí ¿ñýã, îãíîî ãýñýí
á¿ðäýëòýéãýýð ýðõ á¿õèé àëáàí òóøààëòàí àëáàí áè÷ãèéí
ýõíèé í¿¿ðíèé ñóë çàéä õèéíý.
Ã.Ò ¿âøèíä
Õ àìòðàí àæèëëàõ ãýðýýã ñóäëàí 25/ IV-íû äîòîð ñàíàëàà
áîëîâñðóóëàí òàíèëöóóëàõ
Ì.Ýðäýíýáàò, 2007.04.20
59. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà / N S 51 41 :2002/
M
Òýðã¿¿
Áàðèìò áè÷èãò ò¿¿íèé ¿íäñýí àãóóëãûã èëýðõèéëñýí
òîâ÷ òýðã¿¿ã íý㠺㿿ëáýðò áàãòààí, ¿åýð òàñëàõã¿é
áè÷íý.
Çàõèðàìæ ëàëûí áàðèìò áè÷ãèéí òýðã¿¿ã ãîëëóóëæ
áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðòãýëèéí äîîð áè÷íý.
Àëáàí áè÷ãèéí òýðã¿¿ã õàæ óóãèéí áàéðëàëààð
õýâëýìýë õóóäàñíû òýìäýãëýãýýíä áàãòààí áè÷íý.
Ãàäààäàä èëãýýõ áîëîí À 5 àëáàí áè÷ãèéí õýâëýìýë
õóóäñàíä òýðã¿¿áè÷èõã¿é.
60. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà / N S 51 41 :2002/
M
Áè÷âýð
Áàðèìò áè÷ãèéí áè÷âýð íü ¿íäñýí 2 õýñãýýñ á¿ðäýíý.
1 -ð õýñýã: Áàðèìò áè÷èã çîõèîæá¿ðä¿¿ëñýí çîðèëãî,
¿íäýñëýë,øàëòãààíûã,
2-ð õýñýã: Ñàíàë, ä¿ãíýëò, øèéäâýð, õ¿ñýëò,
çºâëºìæ òóõàé áè÷íý.
èéí
Çàðèì òîõèîëäîëä øóóä ñàíàë, ä¿ãíýëò, çºâëºìæèéã
áè÷èæáîëíî.
Àëáàí áè÷ãèéã òîäîðõîé íýã àñóóäëààð, àëáàí ¸ñíû,
òîãòñîí ¿ã õýðýãëýí 1 -2 õóóäñàíä áàãòààí áè÷íý.
61. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà / N S 51 41 :2002/
M
Õàâñðàëò
Çàõèðàìæ ëàëûí áàðèìò áè÷ãèéí õàâñðàëòàíä òóõàéí
áàðèìò áè÷ãèéí íýð, îãíîî, äóãààðûã çààæ õàâñðàëòûí ýõíèé
,
õóóäàñíû áàðóóí äýýä õýñýãò äàðààõ áàéäëààð áè÷íý.
¯íäýñíèé àðõèâûí ãàçðûí äàðãûí
2007 îíû 01 ä¿ãýýð ñàðûí 09-íèé
ºäðèéí 03 äóãààð òóøààëààð
áàòëàâ.
62. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà / N S 51 41 :2002/
M
Áè÷âýðèéí òºãñãºëä ººð áàéãóóëëàãàò ÿâóóëñàí òóõàé
òýìäýãëýëèéã õèéíý.
Õóâèéã: Õóóëü ç¿é, äîòîîä õýðãèéí ÿàìàíä
Ãàðûí ¿ñýã
Ãàðûí ¿ñãèéí á¿ðäýëä àëáàí òóøààëûí íýð, ãàðûí ¿ñýã,
ãàðûí ¿ñãèéí òàéëàë îðíî.
ÎÞÓ ÍÛ ªÌ×ÈÉÍ ÃÀÇÐÛÍ ÄÀÐÃÀ ãàðûí ¿ñýã Í .×ÈÍÁÀÒ
Ãàäààäòàé õàðèëöàõ àëáàí áè÷èãò ãàðûí ¿ñýã, ãàðûí ¿ñãèéí
òàéëàë, àëáàí òóøààëûí íýð ãýñýí äàðààëàëààð áè÷íý.
63. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà / N S 51 41 :2002/
M
Òàìãà, òýìäýã
Áàéãóóëëàãûí óäèðäàõ àëáàí òóøààëòíû ãàðûí
¿ñýã áîëîí áàðèìò áè÷ãèéí õóóëèéí õ¿÷èíòýé,
áàðèìòûí æ èíõýíý ýõ áîëîõûã áàòàëãààæ óóëæ
òàìãà, òýìäãèéã äàðíà.
Çîõèîí áàéãóëàëòûí íýãæ äàðãà ãàðûí ¿ñýã
èéí
çóðñàí òîõèîëäîëä òýìäýã õýðýãëýíý.
64. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà / N S 51 41 :2002/
M
Áàðèìò áè÷ãèéã çîõèõ øàòíû àëáàí òóøààëòàí õÿíàí áàòàëæ
áàéãàà áîë "ÁÀÒËÀÂ " ãýñýí ¿ãèéã õýðýãëýí àëáàí
òóøààë, îâîã íýðèéã áè÷èõ áºãººä àëáàí òóøààëòàí íýðèéíõýý
ºìíº ãàðûí ¿ñýã çóðæ îãíîî áè÷íý. Áàòëàâ ¿ãèéã
,
áàéãóóëëàãûí íýð, àëáàí òóøààëûí íýðèéí äýýä òàëä
ãîëëóóëæ ýõíèé õóóäàñíû áàðóóí äýýä õýñýãò, òîì ¿ñãýýð
,
áè÷íý.
ÁÀÒËÀÂ .
¯ÍÄÝÑÍÈÉ ÒªÂ ÀÐÕÈÂÛÍ
ÇÀÕÈÐÀË ãàðûí ¿ñýã Ì .ÝÐÄÝÍÝÁÀÒ
2007.04.1 5
65. Áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðäë¿¿ä, òýäãýýðò òàâèõ
øààðäëàãà / N S 51 41 :2002/
M
Áàðèìò áè÷èãò áàòàëñàí, çºâøººðñºí òóõàé òýìäýãëýëèéã
õàìò õýðýãëýõ òîõèîëäîëä "ÁÀÒËÀÂ " òýìäýãëýëèéã ç¿¿í
äýýä õýñýãò áàéðëóóëíà.
Õýðýâ òóõàéí áàðèìò áè÷èã çàõèðàìæ ëàëûí áàðèìò áè÷èã
áîëîí õóðàë çºâëºãººíèé øèéäâýðýýð áàòëàãäñàí áîë ýíý
òóõàé á¿ðäëèéã ýõíèé õóóäàñíû áàðóóí äýýä õýñýãò áè÷íý.
Çàñãèéí ãàçðûí 2001 îíû 02äóãààð
ñàðûí 26-íû ºäðèéí 41 ä¿ãýýð
òîãòîîëîîð áàòëàâ.
66. Áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã
áàéðëóóëàõàä òàâèãäàõ øààðäëàãà / N S 51 42:2002/
M
Áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä äàðààõ ¿íäñýí á¿ðäë¿¿äèéã
àøèãëàíà.
01 , 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 1 0
Á¿ðäë¿¿äèéã õýâëýìýë õóóäñàíä òºâèéí áîëîí õàæóóãèéí ãýñýí 2 ÿíçààð
áàéðëóóëíà.
Òºâèéí áàéðëàë
Õýâëýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã õóóäàñíû äýýä çàõûí äàãóó
áàðóóí, ç¿¿í çàõààñ èæ çàéòàéãààð ãîëëóóëàí áàéðëóóëñàí õýëáýð.
èë
Õàæ óóãèéí áàéðëàë
Õýâëýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã õóóäàñíû ç¿¿í äýýä õýñýãò
áàéðëóóëñàí õýëáýð.
67. Áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã
áàéðëóóëàõàä òàâèãäàõ øààðäëàãà / N S 51 42:2002/
M
Õýâëýìýë õóóäàñíû ýõ çàãâàðò äàðààõ íèéòëýã
øààðäëàãà òàâèãääàã.
2. Õýâëýìýë õóóäñàíä òºðèéí ñ¿ëä, ñî¸ìáûã ä¿ðñëýõäýý
ò¿¿íèé õýìæ ýýíýýñ ¿ë õàìààðàí ¯íäñýí õóóëüä
õàâñàðãàñàí ýõ çàãâàðò çààñàí ñ¿ëäíèé òýã õàðüöàà,
ñî¸ìáîíû íýãæõýìæ ýýñèéã ÷àíä áàðèìòàëíà.
3. Òºðèéí ñ¿ëä, ñî¸ìáî ä¿ðñýëñýí õýâëýìýë õóóäñûã çºâõºí
õýâëýëèéí àðãààð áýëòãýíý.
4. Çàõèðàìæ ëàëûí áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäàñ íü òºðèéí
ñ¿ëä, ñî¸ìáî, áàéãóóëëàãûí íýð, áàðèìò áè÷ãèéí íýð, îãíîî,
áàðèìò áè÷ãèéí á¿ðòãýëèéí äóãààð, áàðèìò áè÷èã ¿éëäñýí
ãàçðûí íýð ãýñýí á¿ðäë¿¿äèéã àãóóëíà.
68. Áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã
áàéðëóóëàõàä òàâèãäàõ øààðäëàãà / N S 51 42:2002/
M
4. Àëáàí áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäàñ íü òºðèéí
ñ¿ëä, ñî¸ìáî áóþó áýëãýäýë áà áàðààíû
òýìäýã, áàéãóóëëàãûí íýð, áàéãóóëëàãûí
õàÿã, óëñûí á¿ðòãýëèéí äóãààð, îãíîî, áàðèìò
áè÷ãèéí á¿ðòãýëèéí äóãààð, õàðèóòàé
áè÷ãèéí îãíîî, äóãààðûí òýìäýãëýë ãýñýí
á¿ðä¿¿äýýñ á¿ðäýíý.
5. Çàõèðàìæëàëûí áîëîí àëáàí áè÷ãèéí
õýâëýìýë õóóäñàíä òýðã¿¿ ãýñýí á¿ðäëèéí
áàéðëàëûí õÿçãààðûí òýìäãèéã õýâëýëèéí
àðãààð áýëòãýíý.
69. Áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã
áàéðëóóëàõàä òàâèãäàõ øààðäëàãà / N S 51 42:2002/
M
Õýâëýìýë õóóäàñ íü:
Çàõèðàìæëàëûí
Àëáàí áè÷ãèéí
Ó äèðäëàãûí íýã íýð òºðëèéí ãýñýí
òºðë¿¿äòýé áàéíà.
Õýâëýìýë õóóäñûã À3 / 297õ420ìì/ À4 /
,
21 0õ297ìì/ À5 / 48õ21 0ìì/ ñòàíäàðòûí
, 1
õýìæýýòýé 80-90ã/-èéí íÿãòøèëòàé áè÷ãèéí
ì
öààñàí äýýð õýâëýëèéí àðãààð áýëòãýíý.
70. Áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã
áàéðëóóëàõàä òàâèãäàõ øààðäëàãà / N S 51 42:2002/
M
Õýâëýìýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã
áàéðëóóëàõàä äàðààõ íèéòëýã
øààðäëàãóóä òàâèãäàíà.
71. Áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã
áàéðëóóëàõàä òàâèãäàõ øààðäëàãà / N S 51 42:2002/
M
Öààñíû çàõûí Á¿ðäë¿¿äèéã áàéðëóóëàõ òàëáàéí çàõûí
õýìæýý øóãàì / -ýýð/
ìì
À3 À4 À5
Õóóäàñíû Äýýä çàõààñ 20 ± 5 20 ± 5 20 ± 5
í¿¿ðýí òàë
Äîîä çàõààñ 20 ± 5 20 ± 5 20 ± 5
Ç¿¿í çàõààñ 30 30 30
Áàðóóí çàõààñ 1 5 ±5 1 5 ±5 1 5 ±5
Õóóäàñíû àð Äýýä çàõààñ 20 ± 5 20 ± 5 20 ± 5
òàë
Äîîä çàõààñ 20 ± 5 20 ± 5 20 ± 5
Ç¿¿í çàõààñ 1 5 ±5 1 5 ±5 1 5 ±5
Áàðóóí çàõààñ 30 30 30
72. Áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã
áàéðëóóëàõàä òàâèãäàõ øààðäëàãà / N S 51 42:2002/
M
Áàðèìò áè÷ãèéã çîõèîí ¿éëäýõýä áè÷âýð
áîëîâñðóóëàõ Word ïðîãðàììûí 6.0-ãààñ äýýø
õóâèëáàðûã àøèãëàí Arial m on 1 0, 1 1 , 1 2,
Tim e s N e w R om an M on1 1 , 1 2, 1 4, C ou rie r
M on 1 1 , 1 2, 1 4, Tim e s M on 1 1 , 1 2, 1 4-èéí
õýìæýýòýé ¿ñýã õýðýãëýíý.
Áàðèìò áè÷ãèéí áè÷âýðèéã À4 õýâëýìýë
õóóäñàí áè÷èíäýý ìºð õîîðîíäûí çàéã 1 .5-ààð,
À5 õýâëýìýë õóóäñàíä áè÷âýðèéí ìºð õîîðîíäûí
çàéã 1 -ýýð àâ÷ áè÷íý.
73. Áàðèìò áè÷ãèéí õýâëýìýë õóóäñàíä á¿ðäë¿¿äèéã
áàéðëóóëàõàä òàâèãäàõ øààðäëàãà / N S 51 42:2002/
M
Ãàðûí ¿ñýã á¿ðäëèéã áè÷âýðýýñ ìºð
õîîðîíäûí çàéã 3-5-ààð àâ÷ áàéðëóóëäàã.
2 áà ò¿¿íýýñ äýýø õóóäàñòàé áàðèìò
áè÷ãèéã 2 äóãààð õóóäàñíààñ ýõëýí àðàá
òîîãîîð äóãààðëàíà. Äóãààðûã õóóäàñíû äýýä
çàõàä ãîëëóóëàí áàéðëóóëíà.
