SlideShare a Scribd company logo
1 of 8
Download to read offline
Martxoak 8                  2013ko martxoaren 1a, barikua |




   M8!       Emakumearen
             Nazioarteko Eguna
|2                                                                                                             2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto
 MARTXOAK 8

MONTSE SARRIUGARTE | Durangarra |


“Hau da mezua:
ausartu zaitez
sentitzen duzun
hori egitera”
‘Un tranvía llamado Deseo’ antzezlanak
gaurkotasuna duela deritzo Montse Sarriugartek

JOSEBA DERTEANO                      inguru irauten du, eta hainbat
Tennessee Williams dramatur-         osagai ditu. Ikusleak, sartu eta
go amerikarrak ‘Un tranvía lla-      eseri bezain laster, bideo lan bat
mado Deseo’ izeneko antzez-          aurkituko du martxan. Bertan,
lan ezaguna estreinatu zuen          lau lagun ageri dira, Blanche-
1947an. Blanche DuBois pro-          ri buruz iritziak ematen. Ondo-
tagonistaren bidez, aurreiri-        ren, Blanche sartuko da esze-
tziak, zoriontasunaren bilake-       nan. Une batean, Ibon Quintano-
ta eta berori lortzeko gizartean     ren koadro bat ere agertuko da.
ezarrita dauden oztopo ikuse-        Koadro horretan, pertsona bat
zin, baina errealak lantzen ditu     ageri da leiho bati begira. Irudi
antzezlanak. Sarriugartek an-        horrek iradoki egiten du. Edo-
tzezlaneko une bat hartu, gaur       noren ilusioen isla izan daiteke.
                                                                                                                duzu. Blancheri gertatu zitzaio-    tean prestatu, lan baten ondo-
egunera ekarri eta gogoeta bat       Koadroaren esanguragaz istorio
                                                                          Zergatik aukeratu duzu pertso-        na gaur egunera ekarri daiteke.     rioa da eta, gero, nire emozioen
proposatuko du martxoaren            bat sortuko dut, berbarik barik,
                                                                          naia hori?                            Bere benetako barne sentimen-       bidez transmititzen diot publi-
7an, 18:00etan, Pinondo etxe-
                                                                          Blanche betidanik interesatu          duak atera gura ditu, baina beti    koari. Ikusle bakoitzak bere iza-
ko atikoan eskainiko duen an-
                                                                          izan zaidan pertsonaia da. Al-        ezkutuan.                           tearen iragazki pertsonaletik
tzezlanean.
                                                                          koholiko eta zoro moduan ikus-                                            pasatuta jasotzen du mezua, eta
                                                                          ten du jendeak, baina nik ez dut      Zer egin daiteke horren au-         sentimendu propioak eragiten
Bakarrizketa bat izango da?
Ez, antzezlan bat da. Bakarriz-
                                     Ohiz kanpoko                         horrela ikusten. Berak argi du        rrean?                              dizkio. Jendeak sentitu duena-
                                                                          zein den bere bizimodua, bere         Hauxe da zabaldu gura dudan         ren berri jakitea oso aberasga-
keta batek informazioa konta-        zerbait egiten                       egoera, baina zorotzat hartzen        mezua: ausartu zaitez zeuk ba-      rria da autorearentzat.
tu egiten du. Nik Willliamsen
antzezlaneko zati bat hartu dut,
                                     duzunean arraroa                     dutenez… Anbibalentzia hori           rruan duzuna egitera edo esate-
                                                                          agertzen da. Gizarteak formatu        ra. Maite dezatela egin duzuna,     Zure bizitzan beti izan duzu in-
eta Blanchek une horretan sen-       zara, zorotzat                       jakin bati jarraitzen dio, gida-le-   baina zeuk egin duzulako. Baz-      guruan eszentokia.
titzen duena adierazten saiatu-
ko naiz. Galdera honi erantzuten
                                     hartzen zaituzte”                    rro batzuk ditu ezarrita. Forma-      tertu beldurrak, eta eman bidea     Modu batera edo bestera, beti-
                                                                          tu horretatik irteten dena zora-      ilusioa egiten dizun horri, ho-     danik izan dut lotura eszenato-
ahalegindu naiz: “Zelan lortuko
                                                                          tuta nago.                            rrek eroango zaituelako zorion-     kiagaz. Santanderreko eskola
dut Blanchek momentu txiki ho-
                                     gorputzeko mugimenduekin ba-                                               tasunera. Egin ezazu sinisten       izan zen talde batean sartu nin-
rretan pentsatzen eta sentitzen
                                     karrik. Beraz, antzezlana labu-      Gaur egunera ekarri daitekeen         duzun hori sentitzen duzun era-     tzen aurrenekoa. Hamar urte
duena ikusleari helaraztea?”.
                                     rra da, baina osagai asko ditu.      ideia da.                             ra, sinistu zeure buruarengan.      eman nituen Santanderren, eta
Antzezlan originalaren lagin txi-
                                     Bide batez, eskerrak eman gu-        Bai, hein handian, horregatik         Mundu osoari zuzendutako me-        ondoren beste hamar Madrilen.
ki bat baino ez da, baina horren
                                     ra dizkiet muntaian modu bate-       aukeratu dut. Ohiko gauzeta-          zua da. Beste mezu bat ere bada-    Orain, Durangora etorri naiz.
bidez istorio oso bat kontatzen
                                     ra edo bestera lagundu didate-       tik kanporako zerbait egiten du-      go: besteei egiten uztea da denon   Pertsona batzuek, lehenengo ka-
dut. Istorio bizia da.
                                     nei: Eider Sarriugarte, Zaloa Pu-    zunean, arraroa zara. Pertsona        askatasuna.                         su egiten diegu emozioei eta on-
                                     jana, Zaloa Bernal, Ibon Pujana,     ezaguna bazara, jokabide arra-                                            doren, pentsatu egiten dugu. Ho-
Zelakoa izango da eszenara-
                                     Axel Pujana, Jesus Angel Garcia      roak normalizatu egiten dira,         Antzezlanaren ostean ikusleen       rregatik gustatzen zait antzer-
tzea?
                                     eta Roberto Lopezi. Argiztapena      baina ez bazara ezaguna, zoro-        iritziak batuko dituzu.             kia. Dena sentimendua da, senti-
Antzezlanak hamabost minutu
                                     San Agustin guneak utzi digu.        tzat hartu zaitzaten arriskua         Nik ez dut antzezlana egun ba-      tzera bideratuta dago.



                                                                          Musika, hitzaldi eta aldarrikapenek
                                                                          osatuko dute Durangoko egitaraua
                                                                          Hilaren 12ko hitzaldian, krisia eta emakumea izango ditu hizpide Alicia Garciak

                                                                            J.D.                                Garcia. Gizarte ekintza arloak      Plataforma Feministak antola-
                                                                          Durangon egitarau sendoa an-          antolatu du hitzaldi hori. Sa-      tuta, martxoaren 8an, 20:15ean,
                                                                          tolatu dute Emakumearen Na-           rrera doakoa da.                    manifestazioa abiatuko da San-
                                                                          zioarteko Egunaren harira.              Urtero legez, aldarrikapenek      ta Ana plazatik. Horrez gaine-
                                                                          Martxoaren 12an, 18:00etan,           ere izango dute bere garrantzia.    ra, berdintasunaren aldeko Li-
                                                                          gaurkotasun betea duen hitzal-                                            lakrosa ibilbideak zortziga-
                                                                          dia eskainiko du Alicia Gar-                                              rren aldia egingo du aurten; hi-
                                                                          ciak Pinondo etxean: Crisis del                                           laren 10ean izango da, 12:30ean,
                                                                                                                Berdintasunaren aldeko
                                                                          estado de bienestar: otra vuelta                                          Ezkurdi Plazan hasita.
                                                                          de tuerca para las mujeres. On-       Lilakrosa ibilbidea hilaren           Musikari dagokionez, hila-
                                                                          gizate-estatuaren krisiak ema-        10ean izango da, 12:30ean,          ren 8an, 21:30ean, Mujeres de
                                                                          kumeari zelan eragin dion eta         Ezkurdi Plazan hasita               armas tomar kabaretagaz eto-
                                                                          egoera horren aurrean zer egin                                            rriko da Toñi Masedo Platerue-
                                                                          daitekeen argitzen saiatuko da                                            nera.
2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto   	   3 |
                                                   MARTXOAK 8
|4                                                                                                     2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto
MARTXOAK 8

AINTZANE GUTIERREZ | Berdintasun teknikaria |


“Berdintasun faltsu
baten sentsazioa
dago, eta ezin gara
erlaxatu”
‘Emakumea lehen eta orain’ tertulian parekidetasunean
emandako pausoez eta egin beharrekoez hausnartuko dute

  AMAIA UGALDE                             Berdintasun faltsua diozu. Non ipini
Frankismoko ‘Emazte onaren gi-             beharko genuke arreta?
da’ hartatik gaurdaino hamaika-            Denean. Etxeko lanena eta zaintzarena
txo gauza aldatu dira, baina ez da         oso garrantzitsua dela uste dut. Ema-
komeni lasaitzea. Aintzane Gutie-          kumeenganako indarkeria ere hor da-
rrez berdintasun teknikariak ter-          go, baina hori, azkenean, honen guztia-
tulia bat gidatuko du Zaldibarren,         ren ondorioa da, atzetik beste dena da-
martitzenean, 18:30ean, orain arte-        go. Hizkuntzan bertan, desberdintasun
ko aldaketak ikusi eta etorkizune-         asko daude; adjektibo batzuk ez dira
ra begirakoei buruz hausnartzeko.          berdinak gizon eta emakumeentzako.
                                           Historia ikasten dugunean ere, ematen
Zelan bideratuko duzu martitzeneko         du emakumeek ez dutela ezer egin his-
tertulia?                                  torian, eta hori gezurra da, eta ez dena
Datuak emango ditut, eta etortzen dire-    aipatzen, ez da existitzen.
nekin batera, lehengo eta oraingo egoe-
ra aztertuko dugu. Duela urte batzuk,      ‘Emakumeak lehen eta orain’ da
goitik zetorren emakumea zelakoa
izan behar zen. Hor daude frankismo-
                                           mahainguruaren izenburua. Eta bihar?
                                           Zelan ikusten dituzu gazteak?              Helmuga elkartea eta emakumeen
ko Emazte onaren gida eta horrelakoak.     Nire ustez, gazte askok pentsatzen du
Orain ez da hain agerikoa, leku askota-
tik esaten digute zelakoak izan behar
                                           berdintasuna lortuta dagoela. Lan han-
                                           dia egin behar da eurekin, estereotipoak
                                                                                      lana ikusarazteko premia
garen; gauzak aldatu egin dira, baina ez   oso sartuta dituztelako. Askoz hobeto da   Zaldibarko Helmuga emakume elkar-         dugu, eta herrian parte hartzea sustatu
hainbeste. Etxeko lanetan eta zaintzan,    eraikuntza estereotipo barik egitea txi-   teak Bilborako irteera eta urtean zehar   gura dugu”. Gaur egun, 70 bazkide ditu
adibidez, oraindino emakumeok dugu         kitatik, ikasitakoa deseraikitzea baino.   egindako eskulanen erakusketa antola-     Helmugak, eta bereziki emakumeentza-
pisu gehien. Txikitatik, apurka-apurka     Mezu asko jasotzen dituzte gurasoen-       tu ditu datorren asterako. 2005ean sor-   ko ekintzak antolatzeaz gainera, gizonak
bideratu gaituzte horretara.               gandik, kaletik, telebistatik... Inguru-   tu zen Helmuga, eta Gutierrezen ustez,    ere gonbidatzen dituzte, eta erantzuna
                                           koa imitatzeko joera daukagu, eta gu-      “lan handia egiten dute emakumeen la-     “oso ona” izaten dela azaldu du Garciak.
Gauzak aldatu egin direla pentsatzeko      re ingurunea sexista da. Jostailuetatik    na ikusarazteko”. Pasa diren Sanandre-
eta lasaitzeko arriskua ikusten duzu?      hasita, neskei erakusten zaie sukaldean    setan txupinazoa dela-eta egindako pro-   Ekintzen egutegia
Bai, erlaxazio arriskua dago. Horrega-     ibiltzen eta besteak zaintzen, eta muti-   posamena ipini du adibide: Txupinazoa     Martxoaren 8ko ekintzez gainera, uda-
tik, garrantzitsua da mobilizazioa, ema-   lei ausartak eta gogorrak izaten. Mar-     botatzeko gizonak eta emakumeak tarte-    berrirako egitaraua antolatzen dabiltza
kumeek egiten duten lana ikusaraztea...    titzeneko ondorioa positiboa izatea gu-    katzea proposatu zuen Helmugak.           Helmugako kideak. Arantzazura joango
Badago sentsazio bat berdintasun faltsu    rako nuke; erne jarraitu behar dugu.          Mari Jose Garcia elkarteko presiden-   dira, hango artzainen lana ezagutzera,
batena, berdintasun legal bat. Aurrera-    Borrokan jarraitu behar dugu, emaku-       tearen berbetan, “Zaldibarren emaku-      eta postre eta plater begetarianoak egite-
pausoak egin dira, baina ez dira nahi-     meak ikusarazten, eta euren lana balo-     meen kolektibo asko daudela ikusten       ko ikastaroak prestatuko dituzte.
koak.                                      ratzen. Bide luzea geratzen da oraindik.
2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto   	                                                                                            5 |
                                                                                                                                            MARTXOAK 8


Berdintasunaren
aldarria eskutik
eskura, Aiñeketan
Laugarren urtez antolatu dute Berrizen,
martxoaren 8ari loturiko Aiñeketan ekimena

  ITSASO ESTEBAN                       Duela lau urte antolatu zu-
Adin guztietako herritarrak         ten Aiñeketan lehenengoz, eta
batuko ditu, zapatuan, mar-         urterik urte gero eta zabal eta
txoaren 8ko egitarauaren ba-        anitzagoa da parte-hartzaileen
rruan, Berrizen antolatu duten      kopurua; ume, gazte zein hel-
Aiñeketan ekimenak. Martxoa-        duek egiten dute bat ekimena-
ren 9an, goizeko 12:00etan hasi-    gaz. Aldarrikapena eta kiro-
ko dute martxa herrikoia.           la uztartzen ditu, eta berrizta-
   Berrizburun elkartu, eta Ur-     rren artean gero eta harrera
tiaga plazara arteko bidea elka-    hobea du.
rrekin korrika egingo dute par-        Aurreko edizioetan beza-        meen eskubideen eta berdinta-                                   parte-hartzaile guztiak, eki-
te-hartzaileek, “emakumeen          la, udaleko Berdintasun sailak     sunaren aldarrikapena sinboli-                                  menaren laugarren edizioari
eskubideak eta berdintasuna         hainbat eragileren babesagaz       zatzen duen ikurra testigu be-   Udaleko Berdintasun sailak     amaiera emateko.
aldarrikatzeko”.                    antolatu du Aiñeketan. Emaku-      zala eskurik esku pasatuko du-   Berrizko hainbat eragilegaz       Emakumeen eskubideak al-
                                                                       te ekimena bultzatzen duten      antolatu du martxoaren 9ko     darrikatzeko, kontzentrazioan
                                                                       elkarteetako kideek.                                            batuko dira berriztarrak mar-
                                                                                                        lasterketa berezia
                                                                          Korrikaldiaren ostean, Ola-                                  txoaren 8an: Urtiaga plazan el-
                                                                       kueta plazan elkartuko dira                                     kartuko dira, 19:00etan.




Feminitateei buruzko gogoetak:
Behibi’s taldearen ‘No es fácil’
Martxoaren 8an, arratsaldeko 19:30ean, Kultur
Etxean eskainiko dute ‘No es fácil’ antzezlana

  ITSASO ESTEBAN                    beste egitera gonbidatzen du.
Antzezle bakarra agertzen da        Besteak beste, “hau da emaku-
oholtzan Behibi’s taldearen No      me izatea?”, “bikotea ala ba-
es fácil antzezlanean: Patricia     kardadea?”, “nola liteke ni be-
Franco da obraren antzezlea.        zalako emakume inteligente
Espe Lopezen testuan eta zu-        eta interesantea bakarrik ego-
zendaritzan oinarrituriko la-       tea?”, etab. Ordubeteko ema-
na da No es fácil. Martxoaren       naldia da, Donostiako Behibi’s
8an, 19:30ean izango da, Kultur     taldeak Berrizko kultur etxean
Etxean ikusgai.                     eskainiko duena.
   Bere buruari hainbat galde-         Bestalde, Pink Saris doku-
ra egiten dizkio Patricia pro-      mentala izango da, martxoaren
tagonistak antzezlan hone-          20an, 20:00etan, Berrizko kul-
tan, eta ikuslea beste horren-      tur etxean ikusgai.
|6                                                                                                    2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto
MARTXOAK 8


Kolonbian bizitako esperientziari
buruzko erakusketa eta berbaldia
Mari Carmen Abasolok Kolonbian emakumeak formatzen jardun du

  JONE GUENETXEA                  bidaiari ekin zion. Kolonbiara    Martxoaren 5ean, berriz, Ma-
Kolonbiako Pereira Las Brisa-     heldu zen, eta lanik ez zitzaon   ri Carmen Abasolok eta Miren
sera joan zen, iazko ekainean,    falta izan. “Zer egiten dakidan   Arantza Barrenetxeak berbal-
Mari Carmen Abasolo iurreta-      galdetu zidaten eta puntoa,       di batean azalduko dute espe-
rra. Bidaia bat egin gura zuen,   gantxilloa, eta halakoak egiten   rientzia hori. “Oso esperientzia
eta modu horretan, kasuali-       nekizkiela erantzun nien. Ema-    ona izan da. Bertan lanean da-
tatez, moja pasionisten zen-      kumeak formatzeko tailerrak       biltzanekin eta gainerako jen-
tro batera joateko aukera sor-    zituzten bertan. Beraz, emaku-    dearekin ere oso ondo konpon-
tu zitzaion, hiru hilabeterako.   meei tailerrak ematen hasi nin-   du naiz”.
EHUko irakasle baten bitartez,    tzen”. Eskulanak eta gimnasia
haiekin harremanetan jarri        eskolak ere eman zituen. Jan-
zen. Buelta gehiago eman ba-      tokia ere bazuten zentroan, eta
rik, etxean bere asmoa azaldu     han ere, sukaldean laguntzaile
zuen, eta hilabete batzuetarako   jardun zuen.
                                    Abasolok egindako bidaia
                                  argazkitan ezagutzeko aukera
                                  izango da martxoaren 4tik 12ra
Abasolok egindako bidaia          bitartean Iurretako Ibarre-
argazkitan ezagutzeko             txe kultur etxean. Emakumeen
aukera izango da                  ekintzak emakumeentzako: for-
                                  mazioaren garrantzia izenbu-
                                  rupean, bidaia horretako iru-
                                  diak batu dituzte erakusketan.




                                                                      Martxoaren 8an, adierazpen instituzionala
                                                                      eta bideo forumaren proiekzioa, Ibarretxen
                                                                      Martxoaren 8an, emaku-           Berori irakurri ondoren,          Emakumeentzako afaria
                                                                      mearen nazioarteko eguna-        19:00etan, Frozen River fil-      Martxoaren 8a dela-eta, ema-
                                                                      ren harira, adierazpen ins-      magaz bideoforuma proiek-         kumeentzako afaria antola-
                                                                      tituzioanala irakurriko du-      tatuko dute. Horren ostean,       tu dute Goiuriko Ikuspegi
                                                                      te Ibarretxe kultur etxean,      filmaren inguruko berrike-        jatetxean, martxoaren 9ra-
                                                                      18:30ean. Otsailaren 27ko        taldia izango da, eta Marina      ko. Autobusa Bidebarrie-
                                                                      ohiko udalbatzarrean onar-       Santakoloma ibiliko da mo-        tako geltokian irtengo da,
                                                                      tu da adierazpenaren testua.     deratzaile.                       20:45ean.




                                                                    Emakumeen abangoardia berbagai,
                                                                    Kultur Etxeko literatur tailerretan
                                                                    Emakumeek literaturan izan duten garrantzia aztertzen dihardute

                                                                      ITSASO ESTEBAN                   ko dute martxoaren 4ko saioan.    Tailer arrakastatsuak
                                                                    Ibarretxe kultur etxeko litera-    Urte osoko tailerra izan arren,   Ekimen hori Eskolastika lite-
                                                                    tur tailerrean Espainiako ema-     egun horretan interesa duen       ratur zerbitzuak dinamiza-
                                                                    kumeen abangoardia: Ma-            beste edozeini eskainiko diote-   tzen du. Ana Arizketa da
                                                                    dril-Bilbo 1900-1936 gaia landu-   parte hartzeko aukera.            Iurretako taldearen arduradu-
                                                                                                                                         na. Hamabostean behin elkar-
                                                                                                                                         tzen da hamasei laguneko tal-
                                                                                                                                         de hori. Munduko emakumeen
                                                                                                                                         literatura eta mestizaia lako
                                                                                                                                         gaiak landu izan dituzte, orain
                                                                                                                                         arte. Ikasturte honetan, Clara
                                                                                                                                         Campoamor edo Rosalia de
                                                                                                                                         Castroren lanak aztertu dituz-
                                                                                                                                         te, besteak beste, bai eta haiek
                                                                                                                                         mugitzen ziren gizartearen
                                                                                                                                         testuingurua ere. Ziortza kul-
                                                                                                                                         tur etxeko teknikariak dioe-
                                                                                                                                         nez, literatura tailerrek oso
                                                                                                                                         harrera ona dute: “Iurretatik
                                                                                                                                         kanpoko jendea ere etortzen
                                                                                                                                         da”.
2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto   	                                                                                          7 |
                                                                                                                                          MARTXOAK 8


“Freno gabeko”
bizikleta martxa
Durangaldean
‘Frenorik ez sistema patriarkal kapitalista
transformatzeko!’ izango da aldarria

  JONE GUENETXEA                    rangaldeko herritar guztiei an-
Durangaldeko Txoko Feminis-         tolatzaileek.
tak eta Durangoko Bilgune Fe-         13:30ean elkartuko dira, An-
ministak egun osoko egitaraua       dra Marian. Performancea eta
antolatu dute martxoaren 9ra-       luntxa egingo dituzte bertan.
ko. Frenorik ez sistema patriar-
kal kapitalista transformatze-      Gauean gaztetxera
ko! lelopean, bizikleta martxa-     Gauerako jaia Durangoko Sa-
rekin ekingo diote egitarauari.     puetxe Gaztetxean antolatu
                                    dute antolatzaileek. DJ Txays-
                                    town (New York), Luzy (La Ha-
Zaldibarren izango da irteera,      bana) eta Subfurzia (Mendiola)
10:30ean. Berriz, Atxondo,          izango dira festa girotuko dute-
                                    nak.
Elorrio, Abadiño eta Iurreta
zeharkatuko dituzte                 Txoko Feminista
                                    Txoko Feministaren sarea Du-       ko. Alde batetik, elkarrengan-                                nista baterako espazioa, iden-
                                    rangaldean zabaltzen dabil.        dik ikasten eta elkarrekin for-                               titate hori etengabe eraiki, be-
Zaldibarren izango da irteera,      Batzarrak Durangon eta Elo-        matzen ahalegintzen gara. Eta                                 rretsi eta indartuz”. Barrura
10:30ean. Berriz, Atxondo, Elo-     rrion egiten dituzte. Taldeko      bestetik, komunean ditugun al-    Gauerako jaia               begirako lana eta kanpora be-
rrio, Abadiño eta Iurreta zehar-    kideek azaldu dutenez, ema-        darrikapenak kalera ateratzen     Durangoko Sapuetxe          girakoa elkarrekin joan beha-
katu eta gero, eguerdirako Du-      kumeen topagune bat sortzeko       ere saiatzen gara”. Ekimen ba-                                rreko zerbait direla uste du-
rangon ezarriko duten helmu-        gogoak bultzatuta sortu da tal-    tzuk Durangoko Bilgune Femi-
                                                                                                         gaztetxean antolatu dute    te Toxko Feministako kideek.
gara heltzea aurreikusi dute        dea: “Emakumeona izango zen        nistarekin batera lantzen di-     antolatzaileek              “Beraz, aldarrikapenak norba-
antolatzaileek. Bizikleta hartu     espazio bat sortzeko beharra       tuzte. Txoko feminista espazio                                nakotik kalera ateratzeko zubi
eta ekimen honetan parte har-       eta gogoa sentitu genuen. Es-      seguru bat bezala ulertzen du-                                bat bezalakoa ere bada Txoko
tzeko gonbita luzatu diete Du-      pazio bat sortu eta borrokatze-    te: “Identitate kolektibo femi-                               Feminista”.
|8                                                                                          2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto
 MARTXOAK 8

RAFA PEREZ | Piper Txuriak elkarteko kidea | 54 urte, Elorrio


“Berdintasunaren oinarriak
                                                                                                                                Ideia horren ondorio izango da
                                                                                                                                mugimendu horietako militan-
                                                                                                                                tzia handia ez izatea...

guztiongan daude”
                                                                                                                                Nik dakidala, Bizkaian badau-
                                                                                                                                de gizonen taldeak. Esate bate-
                                                                                                                                rako, Ermuan, Santurtzin, Ge-
                                                                                                                                txon... Ez dira oso talde iraunko-
Maskulinitate berrien ikuspuntutik, berdintasunaren alde lanean dabil Rafa Perez                                                rrak, ekintza militante guztien
                                                                                                                                moduan. Baina horrek argi isla-
                                                                                                                                tzen du jende asko dagoela ardu-
                                                                                                                                ratuta justizia sozialagatik edo-
                                                                                                                                ta gizarte honetako beste arlo
                                                                                                                                batzuengatik. Gizonen eta ema-
                                                                                                                                kumeen arteko berdintasuna
                                                                                                                                gizarteko oinarrizko zutabeeta-
                                                                                                                                ko bat izateagaz arduratuta dau-
                                                                                                                                de, eta borroka horretan dau-
                                                                                                                                de. Edozelan ere, kontu handia
                                                                                                                                eduki behar dugu. Izan ere, gizo-
                                                                                                                                nok merezi ez dugun mugimen-
                                                                                                                                du baten protagonista bihurtu
                                                                                                                                gaitezke, oso berandu heldu ga-
                                                                                                                                ra-eta berdintasunaren borro-
                                                                                                                                kara. Protagonismo horretatik
                                                                                                                                ihes egitea garrantzitsua dela
                                                                                                                                uste dut.

                                                                                                                                Zer esan gura duzu ‘maskulini-
                                                                                                                                tate berriak’ terminoagaz?
                                                                                                                                Gizartearen egituraketa berri
                                                                                                                                baten alde dauden gizonen ingu-
                                                                                                                                ruan berba egiten dugu termino
                                                                                                                                hori erabiltzean. Gizonari tra-
                                                                                                                                dizioz erantsi zaizkion zenbait
                                                                                                                                balio indargabetzea da: agresi-
                                                                                                                                botasuna, lehiakortasuna, ira-
                                                                                                                                baziak... Horren ordez, emaku-
Deustuko Emakume Zerbitzuak         rrelako zenbait ikuspegi isla-                           nean, guztia eman ahal dugu.       meek sarriago adierazten dituz-
eta Piper Txuriak elkarteak era-    tzen saiatu gara. Bestalde, gure                         Hainbat pribilegio ezarri ziren    ten elementu batzuk adierazte-
tuta, argazki erakusketa egon-      helburu orokorrak azaltzeko pa-                          aspaldi, eta gaur egun estruktu-   ko gai izan gura dugu: estimuak,
go da Elorrion, bihartik mar-       nelak ere egongo dira. Maskuli-      Gizonok espreski    ralki onartuta daude jendartean.   sentimenduak... Galtzen gabil-
txoaren 26ra bitartean. Bilbon      nitate berriak, berdintasunaren                          Berdintasunaren oinarriak guz-     tzan ezaugarriak dira horiek,
jaio baina Elorrion bizi den Ra-    aldeko borroka ulertzeko molde
                                                                         inplikatu behar     tiongan daude, ez bakarrik ema-    matxismoaren       erreibindika-
fa Perez da antolatzaileetako       berriak... Beti ere, gizonen ikus-   dugu zerbait        kumeengan. Gizonok espreski        zioan mantentzen saiatzeagatik
bat. 30 urte daroaz zerbitzu ho-    puntutik, baina mugimendu fe-                            inplikatu behar dugu zerbait al-   eta gizarte patriarkalak ezarri
rretan lan egiten, eta elkartean    ministekin konfrontazioan ipini
                                                                         aldatzea gura       datzea gura badugu. Orain arte     digun rola jokatzeagatik.
duela hiru urte hasi zen milita-    barik. Eremu honetan gu baino        badugu”             aldatutako apurra emakumeen
tzen. Berdintasunaren bidean,       askoz lehenagotik lanean dabil-                          bultzadagatik aldatu da; batez     Zergatik murgildu zinen mugi-
maskulinitate berri bat lantzea     tzan kideentzako laguntza edo                            ere, berdintasunak denontzako      mendu horretan?
dute helburu. Berbaldia ere es-     babes moduan ulertzen dugu.                              etekina dakarrela ulertarazi di-   Urte askoan nabil beharrean
kainiko dute martxoaren 21ean,      Gure helburu nagusia da gizo-                            gutelako gizonoi.                  Deustuko Emakume Zerbi-
erakusketaren osagarri.             nengana heltzea eta horiek ber-                                                             tzuan, justuak ez diren egoerak
                                    dintasunaren inguruko gaiez
                                                                         Estimuak,           Askok uste du berdintasunare-      pairatu dituzten eta kasu asko-
Zer aurkituko dute zuen erakus-     hausnartzea.                         sentimenduak...     na emakumeen borroka dela.         tan tratu txarren biktimak izan
ketara doazenek?                                                                             Guztiok gaude gustura aldekoa      diren emakumeak jasotzen. Us-
25 panel dira, berdintasunagaz      Zer ekarpen egin dezake
                                                                         Horiek, galtzen     zaigun estatus batean. Baina       te dut horregatik daukadala sen-
lotutako argazkiekin. Jabekun-      gizonak berdintasunaren alde?        gabiltzan           konturatu behar dugu, jendar-      tsibilitate handiagoa berdinta-
tza, ardura banaketa, emaku-        Desberdintasun horretan pro-                             te justuago bat denontzako dela    sunagaz eta maskulinitate be-
meen kontrako indarkeria... Ho-     tagonista handienak garen hei-
                                                                         ezaugarriak dira”   hobea.                             rriekin.

More Related Content

Similar to M8

Sariak batx narrazioa
Sariak batx narrazioaSariak batx narrazioa
Sariak batx narrazioaxabier_ansola
 
Klasean lantzeko testuak aktualitatea eta edukien loturak
Klasean lantzeko testuak aktualitatea eta edukien loturakKlasean lantzeko testuak aktualitatea eta edukien loturak
Klasean lantzeko testuak aktualitatea eta edukien loturaklucilalarraga
 
Jendaurreko irakurketa
Jendaurreko irakurketaJendaurreko irakurketa
Jendaurreko irakurketaPkeizagirre
 
Fantasia ala errealismo zikina.docx
Fantasia ala errealismo zikina.docxFantasia ala errealismo zikina.docx
Fantasia ala errealismo zikina.docxeskolaikt
 
Sariak dbh narrazioa
Sariak dbh narrazioaSariak dbh narrazioa
Sariak dbh narrazioaxabieransola
 
Zelan egin ipuin bat
Zelan egin ipuin batZelan egin ipuin bat
Zelan egin ipuin batmanlus
 
Zelaneginipuinbat 110930074325-phpapp01
Zelaneginipuinbat 110930074325-phpapp01Zelaneginipuinbat 110930074325-phpapp01
Zelaneginipuinbat 110930074325-phpapp01Maitan2
 

Similar to M8 (12)

Sariak batx narrazioa
Sariak batx narrazioaSariak batx narrazioa
Sariak batx narrazioa
 
Klasean lantzeko testuak aktualitatea eta edukien loturak
Klasean lantzeko testuak aktualitatea eta edukien loturakKlasean lantzeko testuak aktualitatea eta edukien loturak
Klasean lantzeko testuak aktualitatea eta edukien loturak
 
Antzezleak
AntzezleakAntzezleak
Antzezleak
 
Azaroak 25
Azaroak 25Azaroak 25
Azaroak 25
 
Jendaurreko irakurketa
Jendaurreko irakurketaJendaurreko irakurketa
Jendaurreko irakurketa
 
Fantasia ala errealismo zikina.docx
Fantasia ala errealismo zikina.docxFantasia ala errealismo zikina.docx
Fantasia ala errealismo zikina.docx
 
Sariak dbh narrazioa
Sariak dbh narrazioaSariak dbh narrazioa
Sariak dbh narrazioa
 
Zelan egin ipuin bat
Zelan egin ipuin batZelan egin ipuin bat
Zelan egin ipuin bat
 
Zelaneginipuinbat 110930074325-phpapp01
Zelaneginipuinbat 110930074325-phpapp01Zelaneginipuinbat 110930074325-phpapp01
Zelaneginipuinbat 110930074325-phpapp01
 
211_indiana jons2.doc
211_indiana jons2.doc211_indiana jons2.doc
211_indiana jons2.doc
 
Lorak eskeintzen
Lorak eskeintzenLorak eskeintzen
Lorak eskeintzen
 
Anboto 432
Anboto 432Anboto 432
Anboto 432
 

More from Anboto Komunikabideak (20)

Zaldibar kronograma
Zaldibar kronogramaZaldibar kronograma
Zaldibar kronograma
 
Ezkontza gehigarria
Ezkontza gehigarriaEzkontza gehigarria
Ezkontza gehigarria
 
Ingurumen gehigarria
Ingurumen gehigarriaIngurumen gehigarria
Ingurumen gehigarria
 
San Blas jaietako gehigarria
San Blas jaietako gehigarriaSan Blas jaietako gehigarria
San Blas jaietako gehigarria
 
Programa euskaraz sf18
Programa euskaraz sf18Programa euskaraz sf18
Programa euskaraz sf18
 
Zornotzako jaietako gehigarria
Zornotzako jaietako gehigarriaZornotzako jaietako gehigarria
Zornotzako jaietako gehigarria
 
Otxandioko jaietako gehigarria
Otxandioko jaietako gehigarriaOtxandioko jaietako gehigarria
Otxandioko jaietako gehigarria
 
Uda giroko egitaraua 2018
Uda giroko egitaraua 2018Uda giroko egitaraua 2018
Uda giroko egitaraua 2018
 
Udako gehigarria
Udako gehigarriaUdako gehigarria
Udako gehigarria
 
Julene Azpeitia irabazleak 2018
Julene Azpeitia irabazleak 2018 Julene Azpeitia irabazleak 2018
Julene Azpeitia irabazleak 2018
 
Euskal jaiak 2018
Euskal jaiak 2018Euskal jaiak 2018
Euskal jaiak 2018
 
Traña-Matienako jaietako gehigarria
Traña-Matienako jaietako gehigarriaTraña-Matienako jaietako gehigarria
Traña-Matienako jaietako gehigarria
 
Ezkontza gehigarria
Ezkontza gehigarriaEzkontza gehigarria
Ezkontza gehigarria
 
San Blas jaiak 2018
San Blas jaiak 2018San Blas jaiak 2018
San Blas jaiak 2018
 
Gabonetako gehigarria
Gabonetako gehigarriaGabonetako gehigarria
Gabonetako gehigarria
 
Zornotza Azaroak 25eko kartela
Zornotza Azaroak 25eko kartelaZornotza Azaroak 25eko kartela
Zornotza Azaroak 25eko kartela
 
Durangoko jaiak
Durangoko jaiakDurangoko jaiak
Durangoko jaiak
 
Iurretako jaietako gehigarria
Iurretako jaietako gehigarriaIurretako jaietako gehigarria
Iurretako jaietako gehigarria
 
Eskolara buelta 2017
Eskolara buelta 2017Eskolara buelta 2017
Eskolara buelta 2017
 
Zornotzako jaiak
Zornotzako jaiakZornotzako jaiak
Zornotzako jaiak
 

M8

  • 1. Martxoak 8 2013ko martxoaren 1a, barikua | M8! Emakumearen Nazioarteko Eguna
  • 2. |2 2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto MARTXOAK 8 MONTSE SARRIUGARTE | Durangarra | “Hau da mezua: ausartu zaitez sentitzen duzun hori egitera” ‘Un tranvía llamado Deseo’ antzezlanak gaurkotasuna duela deritzo Montse Sarriugartek JOSEBA DERTEANO inguru irauten du, eta hainbat Tennessee Williams dramatur- osagai ditu. Ikusleak, sartu eta go amerikarrak ‘Un tranvía lla- eseri bezain laster, bideo lan bat mado Deseo’ izeneko antzez- aurkituko du martxan. Bertan, lan ezaguna estreinatu zuen lau lagun ageri dira, Blanche- 1947an. Blanche DuBois pro- ri buruz iritziak ematen. Ondo- tagonistaren bidez, aurreiri- ren, Blanche sartuko da esze- tziak, zoriontasunaren bilake- nan. Une batean, Ibon Quintano- ta eta berori lortzeko gizartean ren koadro bat ere agertuko da. ezarrita dauden oztopo ikuse- Koadro horretan, pertsona bat zin, baina errealak lantzen ditu ageri da leiho bati begira. Irudi antzezlanak. Sarriugartek an- horrek iradoki egiten du. Edo- tzezlaneko une bat hartu, gaur noren ilusioen isla izan daiteke. duzu. Blancheri gertatu zitzaio- tean prestatu, lan baten ondo- egunera ekarri eta gogoeta bat Koadroaren esanguragaz istorio Zergatik aukeratu duzu pertso- na gaur egunera ekarri daiteke. rioa da eta, gero, nire emozioen proposatuko du martxoaren bat sortuko dut, berbarik barik, naia hori? Bere benetako barne sentimen- bidez transmititzen diot publi- 7an, 18:00etan, Pinondo etxe- Blanche betidanik interesatu duak atera gura ditu, baina beti koari. Ikusle bakoitzak bere iza- ko atikoan eskainiko duen an- izan zaidan pertsonaia da. Al- ezkutuan. tearen iragazki pertsonaletik tzezlanean. koholiko eta zoro moduan ikus- pasatuta jasotzen du mezua, eta ten du jendeak, baina nik ez dut Zer egin daiteke horren au- sentimendu propioak eragiten Bakarrizketa bat izango da? Ez, antzezlan bat da. Bakarriz- Ohiz kanpoko horrela ikusten. Berak argi du rrean? dizkio. Jendeak sentitu duena- zein den bere bizimodua, bere Hauxe da zabaldu gura dudan ren berri jakitea oso aberasga- keta batek informazioa konta- zerbait egiten egoera, baina zorotzat hartzen mezua: ausartu zaitez zeuk ba- rria da autorearentzat. tu egiten du. Nik Willliamsen antzezlaneko zati bat hartu dut, duzunean arraroa dutenez… Anbibalentzia hori rruan duzuna egitera edo esate- agertzen da. Gizarteak formatu ra. Maite dezatela egin duzuna, Zure bizitzan beti izan duzu in- eta Blanchek une horretan sen- zara, zorotzat jakin bati jarraitzen dio, gida-le- baina zeuk egin duzulako. Baz- guruan eszentokia. titzen duena adierazten saiatu- ko naiz. Galdera honi erantzuten hartzen zaituzte” rro batzuk ditu ezarrita. Forma- tertu beldurrak, eta eman bidea Modu batera edo bestera, beti- tu horretatik irteten dena zora- ilusioa egiten dizun horri, ho- danik izan dut lotura eszenato- ahalegindu naiz: “Zelan lortuko tuta nago. rrek eroango zaituelako zorion- kiagaz. Santanderreko eskola dut Blanchek momentu txiki ho- gorputzeko mugimenduekin ba- tasunera. Egin ezazu sinisten izan zen talde batean sartu nin- rretan pentsatzen eta sentitzen karrik. Beraz, antzezlana labu- Gaur egunera ekarri daitekeen duzun hori sentitzen duzun era- tzen aurrenekoa. Hamar urte duena ikusleari helaraztea?”. rra da, baina osagai asko ditu. ideia da. ra, sinistu zeure buruarengan. eman nituen Santanderren, eta Antzezlan originalaren lagin txi- Bide batez, eskerrak eman gu- Bai, hein handian, horregatik Mundu osoari zuzendutako me- ondoren beste hamar Madrilen. ki bat baino ez da, baina horren ra dizkiet muntaian modu bate- aukeratu dut. Ohiko gauzeta- zua da. Beste mezu bat ere bada- Orain, Durangora etorri naiz. bidez istorio oso bat kontatzen ra edo bestera lagundu didate- tik kanporako zerbait egiten du- go: besteei egiten uztea da denon Pertsona batzuek, lehenengo ka- dut. Istorio bizia da. nei: Eider Sarriugarte, Zaloa Pu- zunean, arraroa zara. Pertsona askatasuna. su egiten diegu emozioei eta on- jana, Zaloa Bernal, Ibon Pujana, ezaguna bazara, jokabide arra- doren, pentsatu egiten dugu. Ho- Zelakoa izango da eszenara- Axel Pujana, Jesus Angel Garcia roak normalizatu egiten dira, Antzezlanaren ostean ikusleen rregatik gustatzen zait antzer- tzea? eta Roberto Lopezi. Argiztapena baina ez bazara ezaguna, zoro- iritziak batuko dituzu. kia. Dena sentimendua da, senti- Antzezlanak hamabost minutu San Agustin guneak utzi digu. tzat hartu zaitzaten arriskua Nik ez dut antzezlana egun ba- tzera bideratuta dago. Musika, hitzaldi eta aldarrikapenek osatuko dute Durangoko egitaraua Hilaren 12ko hitzaldian, krisia eta emakumea izango ditu hizpide Alicia Garciak J.D. Garcia. Gizarte ekintza arloak Plataforma Feministak antola- Durangon egitarau sendoa an- antolatu du hitzaldi hori. Sa- tuta, martxoaren 8an, 20:15ean, tolatu dute Emakumearen Na- rrera doakoa da. manifestazioa abiatuko da San- zioarteko Egunaren harira. Urtero legez, aldarrikapenek ta Ana plazatik. Horrez gaine- Martxoaren 12an, 18:00etan, ere izango dute bere garrantzia. ra, berdintasunaren aldeko Li- gaurkotasun betea duen hitzal- lakrosa ibilbideak zortziga- dia eskainiko du Alicia Gar- rren aldia egingo du aurten; hi- ciak Pinondo etxean: Crisis del laren 10ean izango da, 12:30ean, Berdintasunaren aldeko estado de bienestar: otra vuelta Ezkurdi Plazan hasita. de tuerca para las mujeres. On- Lilakrosa ibilbidea hilaren Musikari dagokionez, hila- gizate-estatuaren krisiak ema- 10ean izango da, 12:30ean, ren 8an, 21:30ean, Mujeres de kumeari zelan eragin dion eta Ezkurdi Plazan hasita armas tomar kabaretagaz eto- egoera horren aurrean zer egin rriko da Toñi Masedo Platerue- daitekeen argitzen saiatuko da nera.
  • 3. 2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto 3 | MARTXOAK 8
  • 4. |4 2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto MARTXOAK 8 AINTZANE GUTIERREZ | Berdintasun teknikaria | “Berdintasun faltsu baten sentsazioa dago, eta ezin gara erlaxatu” ‘Emakumea lehen eta orain’ tertulian parekidetasunean emandako pausoez eta egin beharrekoez hausnartuko dute AMAIA UGALDE Berdintasun faltsua diozu. Non ipini Frankismoko ‘Emazte onaren gi- beharko genuke arreta? da’ hartatik gaurdaino hamaika- Denean. Etxeko lanena eta zaintzarena txo gauza aldatu dira, baina ez da oso garrantzitsua dela uste dut. Ema- komeni lasaitzea. Aintzane Gutie- kumeenganako indarkeria ere hor da- rrez berdintasun teknikariak ter- go, baina hori, azkenean, honen guztia- tulia bat gidatuko du Zaldibarren, ren ondorioa da, atzetik beste dena da- martitzenean, 18:30ean, orain arte- go. Hizkuntzan bertan, desberdintasun ko aldaketak ikusi eta etorkizune- asko daude; adjektibo batzuk ez dira ra begirakoei buruz hausnartzeko. berdinak gizon eta emakumeentzako. Historia ikasten dugunean ere, ematen Zelan bideratuko duzu martitzeneko du emakumeek ez dutela ezer egin his- tertulia? torian, eta hori gezurra da, eta ez dena Datuak emango ditut, eta etortzen dire- aipatzen, ez da existitzen. nekin batera, lehengo eta oraingo egoe- ra aztertuko dugu. Duela urte batzuk, ‘Emakumeak lehen eta orain’ da goitik zetorren emakumea zelakoa izan behar zen. Hor daude frankismo- mahainguruaren izenburua. Eta bihar? Zelan ikusten dituzu gazteak? Helmuga elkartea eta emakumeen ko Emazte onaren gida eta horrelakoak. Nire ustez, gazte askok pentsatzen du Orain ez da hain agerikoa, leku askota- tik esaten digute zelakoak izan behar berdintasuna lortuta dagoela. Lan han- dia egin behar da eurekin, estereotipoak lana ikusarazteko premia garen; gauzak aldatu egin dira, baina ez oso sartuta dituztelako. Askoz hobeto da Zaldibarko Helmuga emakume elkar- dugu, eta herrian parte hartzea sustatu hainbeste. Etxeko lanetan eta zaintzan, eraikuntza estereotipo barik egitea txi- teak Bilborako irteera eta urtean zehar gura dugu”. Gaur egun, 70 bazkide ditu adibidez, oraindino emakumeok dugu kitatik, ikasitakoa deseraikitzea baino. egindako eskulanen erakusketa antola- Helmugak, eta bereziki emakumeentza- pisu gehien. Txikitatik, apurka-apurka Mezu asko jasotzen dituzte gurasoen- tu ditu datorren asterako. 2005ean sor- ko ekintzak antolatzeaz gainera, gizonak bideratu gaituzte horretara. gandik, kaletik, telebistatik... Inguru- tu zen Helmuga, eta Gutierrezen ustez, ere gonbidatzen dituzte, eta erantzuna koa imitatzeko joera daukagu, eta gu- “lan handia egiten dute emakumeen la- “oso ona” izaten dela azaldu du Garciak. Gauzak aldatu egin direla pentsatzeko re ingurunea sexista da. Jostailuetatik na ikusarazteko”. Pasa diren Sanandre- eta lasaitzeko arriskua ikusten duzu? hasita, neskei erakusten zaie sukaldean setan txupinazoa dela-eta egindako pro- Ekintzen egutegia Bai, erlaxazio arriskua dago. Horrega- ibiltzen eta besteak zaintzen, eta muti- posamena ipini du adibide: Txupinazoa Martxoaren 8ko ekintzez gainera, uda- tik, garrantzitsua da mobilizazioa, ema- lei ausartak eta gogorrak izaten. Mar- botatzeko gizonak eta emakumeak tarte- berrirako egitaraua antolatzen dabiltza kumeek egiten duten lana ikusaraztea... titzeneko ondorioa positiboa izatea gu- katzea proposatu zuen Helmugak. Helmugako kideak. Arantzazura joango Badago sentsazio bat berdintasun faltsu rako nuke; erne jarraitu behar dugu. Mari Jose Garcia elkarteko presiden- dira, hango artzainen lana ezagutzera, batena, berdintasun legal bat. Aurrera- Borrokan jarraitu behar dugu, emaku- tearen berbetan, “Zaldibarren emaku- eta postre eta plater begetarianoak egite- pausoak egin dira, baina ez dira nahi- meak ikusarazten, eta euren lana balo- meen kolektibo asko daudela ikusten ko ikastaroak prestatuko dituzte. koak. ratzen. Bide luzea geratzen da oraindik.
  • 5. 2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto 5 | MARTXOAK 8 Berdintasunaren aldarria eskutik eskura, Aiñeketan Laugarren urtez antolatu dute Berrizen, martxoaren 8ari loturiko Aiñeketan ekimena ITSASO ESTEBAN Duela lau urte antolatu zu- Adin guztietako herritarrak ten Aiñeketan lehenengoz, eta batuko ditu, zapatuan, mar- urterik urte gero eta zabal eta txoaren 8ko egitarauaren ba- anitzagoa da parte-hartzaileen rruan, Berrizen antolatu duten kopurua; ume, gazte zein hel- Aiñeketan ekimenak. Martxoa- duek egiten dute bat ekimena- ren 9an, goizeko 12:00etan hasi- gaz. Aldarrikapena eta kiro- ko dute martxa herrikoia. la uztartzen ditu, eta berrizta- Berrizburun elkartu, eta Ur- rren artean gero eta harrera tiaga plazara arteko bidea elka- hobea du. rrekin korrika egingo dute par- Aurreko edizioetan beza- meen eskubideen eta berdinta- parte-hartzaile guztiak, eki- te-hartzaileek, “emakumeen la, udaleko Berdintasun sailak sunaren aldarrikapena sinboli- menaren laugarren edizioari eskubideak eta berdintasuna hainbat eragileren babesagaz zatzen duen ikurra testigu be- Udaleko Berdintasun sailak amaiera emateko. aldarrikatzeko”. antolatu du Aiñeketan. Emaku- zala eskurik esku pasatuko du- Berrizko hainbat eragilegaz Emakumeen eskubideak al- te ekimena bultzatzen duten antolatu du martxoaren 9ko darrikatzeko, kontzentrazioan elkarteetako kideek. batuko dira berriztarrak mar- lasterketa berezia Korrikaldiaren ostean, Ola- txoaren 8an: Urtiaga plazan el- kueta plazan elkartuko dira kartuko dira, 19:00etan. Feminitateei buruzko gogoetak: Behibi’s taldearen ‘No es fácil’ Martxoaren 8an, arratsaldeko 19:30ean, Kultur Etxean eskainiko dute ‘No es fácil’ antzezlana ITSASO ESTEBAN beste egitera gonbidatzen du. Antzezle bakarra agertzen da Besteak beste, “hau da emaku- oholtzan Behibi’s taldearen No me izatea?”, “bikotea ala ba- es fácil antzezlanean: Patricia kardadea?”, “nola liteke ni be- Franco da obraren antzezlea. zalako emakume inteligente Espe Lopezen testuan eta zu- eta interesantea bakarrik ego- zendaritzan oinarrituriko la- tea?”, etab. Ordubeteko ema- na da No es fácil. Martxoaren naldia da, Donostiako Behibi’s 8an, 19:30ean izango da, Kultur taldeak Berrizko kultur etxean Etxean ikusgai. eskainiko duena. Bere buruari hainbat galde- Bestalde, Pink Saris doku- ra egiten dizkio Patricia pro- mentala izango da, martxoaren tagonistak antzezlan hone- 20an, 20:00etan, Berrizko kul- tan, eta ikuslea beste horren- tur etxean ikusgai.
  • 6. |6 2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto MARTXOAK 8 Kolonbian bizitako esperientziari buruzko erakusketa eta berbaldia Mari Carmen Abasolok Kolonbian emakumeak formatzen jardun du JONE GUENETXEA bidaiari ekin zion. Kolonbiara Martxoaren 5ean, berriz, Ma- Kolonbiako Pereira Las Brisa- heldu zen, eta lanik ez zitzaon ri Carmen Abasolok eta Miren sera joan zen, iazko ekainean, falta izan. “Zer egiten dakidan Arantza Barrenetxeak berbal- Mari Carmen Abasolo iurreta- galdetu zidaten eta puntoa, di batean azalduko dute espe- rra. Bidaia bat egin gura zuen, gantxilloa, eta halakoak egiten rientzia hori. “Oso esperientzia eta modu horretan, kasuali- nekizkiela erantzun nien. Ema- ona izan da. Bertan lanean da- tatez, moja pasionisten zen- kumeak formatzeko tailerrak biltzanekin eta gainerako jen- tro batera joateko aukera sor- zituzten bertan. Beraz, emaku- dearekin ere oso ondo konpon- tu zitzaion, hiru hilabeterako. meei tailerrak ematen hasi nin- du naiz”. EHUko irakasle baten bitartez, tzen”. Eskulanak eta gimnasia haiekin harremanetan jarri eskolak ere eman zituen. Jan- zen. Buelta gehiago eman ba- tokia ere bazuten zentroan, eta rik, etxean bere asmoa azaldu han ere, sukaldean laguntzaile zuen, eta hilabete batzuetarako jardun zuen. Abasolok egindako bidaia argazkitan ezagutzeko aukera izango da martxoaren 4tik 12ra Abasolok egindako bidaia bitartean Iurretako Ibarre- argazkitan ezagutzeko txe kultur etxean. Emakumeen aukera izango da ekintzak emakumeentzako: for- mazioaren garrantzia izenbu- rupean, bidaia horretako iru- diak batu dituzte erakusketan. Martxoaren 8an, adierazpen instituzionala eta bideo forumaren proiekzioa, Ibarretxen Martxoaren 8an, emaku- Berori irakurri ondoren, Emakumeentzako afaria mearen nazioarteko eguna- 19:00etan, Frozen River fil- Martxoaren 8a dela-eta, ema- ren harira, adierazpen ins- magaz bideoforuma proiek- kumeentzako afaria antola- tituzioanala irakurriko du- tatuko dute. Horren ostean, tu dute Goiuriko Ikuspegi te Ibarretxe kultur etxean, filmaren inguruko berrike- jatetxean, martxoaren 9ra- 18:30ean. Otsailaren 27ko taldia izango da, eta Marina ko. Autobusa Bidebarrie- ohiko udalbatzarrean onar- Santakoloma ibiliko da mo- tako geltokian irtengo da, tu da adierazpenaren testua. deratzaile. 20:45ean. Emakumeen abangoardia berbagai, Kultur Etxeko literatur tailerretan Emakumeek literaturan izan duten garrantzia aztertzen dihardute ITSASO ESTEBAN ko dute martxoaren 4ko saioan. Tailer arrakastatsuak Ibarretxe kultur etxeko litera- Urte osoko tailerra izan arren, Ekimen hori Eskolastika lite- tur tailerrean Espainiako ema- egun horretan interesa duen ratur zerbitzuak dinamiza- kumeen abangoardia: Ma- beste edozeini eskainiko diote- tzen du. Ana Arizketa da dril-Bilbo 1900-1936 gaia landu- parte hartzeko aukera. Iurretako taldearen arduradu- na. Hamabostean behin elkar- tzen da hamasei laguneko tal- de hori. Munduko emakumeen literatura eta mestizaia lako gaiak landu izan dituzte, orain arte. Ikasturte honetan, Clara Campoamor edo Rosalia de Castroren lanak aztertu dituz- te, besteak beste, bai eta haiek mugitzen ziren gizartearen testuingurua ere. Ziortza kul- tur etxeko teknikariak dioe- nez, literatura tailerrek oso harrera ona dute: “Iurretatik kanpoko jendea ere etortzen da”.
  • 7. 2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto 7 | MARTXOAK 8 “Freno gabeko” bizikleta martxa Durangaldean ‘Frenorik ez sistema patriarkal kapitalista transformatzeko!’ izango da aldarria JONE GUENETXEA rangaldeko herritar guztiei an- Durangaldeko Txoko Feminis- tolatzaileek. tak eta Durangoko Bilgune Fe- 13:30ean elkartuko dira, An- ministak egun osoko egitaraua dra Marian. Performancea eta antolatu dute martxoaren 9ra- luntxa egingo dituzte bertan. ko. Frenorik ez sistema patriar- kal kapitalista transformatze- Gauean gaztetxera ko! lelopean, bizikleta martxa- Gauerako jaia Durangoko Sa- rekin ekingo diote egitarauari. puetxe Gaztetxean antolatu dute antolatzaileek. DJ Txays- town (New York), Luzy (La Ha- Zaldibarren izango da irteera, bana) eta Subfurzia (Mendiola) 10:30ean. Berriz, Atxondo, izango dira festa girotuko dute- nak. Elorrio, Abadiño eta Iurreta zeharkatuko dituzte Txoko Feminista Txoko Feministaren sarea Du- ko. Alde batetik, elkarrengan- nista baterako espazioa, iden- rangaldean zabaltzen dabil. dik ikasten eta elkarrekin for- titate hori etengabe eraiki, be- Zaldibarren izango da irteera, Batzarrak Durangon eta Elo- matzen ahalegintzen gara. Eta rretsi eta indartuz”. Barrura 10:30ean. Berriz, Atxondo, Elo- rrion egiten dituzte. Taldeko bestetik, komunean ditugun al- Gauerako jaia begirako lana eta kanpora be- rrio, Abadiño eta Iurreta zehar- kideek azaldu dutenez, ema- darrikapenak kalera ateratzen Durangoko Sapuetxe girakoa elkarrekin joan beha- katu eta gero, eguerdirako Du- kumeen topagune bat sortzeko ere saiatzen gara”. Ekimen ba- rreko zerbait direla uste du- rangon ezarriko duten helmu- gogoak bultzatuta sortu da tal- tzuk Durangoko Bilgune Femi- gaztetxean antolatu dute te Toxko Feministako kideek. gara heltzea aurreikusi dute dea: “Emakumeona izango zen nistarekin batera lantzen di- antolatzaileek “Beraz, aldarrikapenak norba- antolatzaileek. Bizikleta hartu espazio bat sortzeko beharra tuzte. Txoko feminista espazio nakotik kalera ateratzeko zubi eta ekimen honetan parte har- eta gogoa sentitu genuen. Es- seguru bat bezala ulertzen du- bat bezalakoa ere bada Txoko tzeko gonbita luzatu diete Du- pazio bat sortu eta borrokatze- te: “Identitate kolektibo femi- Feminista”.
  • 8. |8 2013ko martxoaren 1a, barikua | anboto MARTXOAK 8 RAFA PEREZ | Piper Txuriak elkarteko kidea | 54 urte, Elorrio “Berdintasunaren oinarriak Ideia horren ondorio izango da mugimendu horietako militan- tzia handia ez izatea... guztiongan daude” Nik dakidala, Bizkaian badau- de gizonen taldeak. Esate bate- rako, Ermuan, Santurtzin, Ge- txon... Ez dira oso talde iraunko- Maskulinitate berrien ikuspuntutik, berdintasunaren alde lanean dabil Rafa Perez rrak, ekintza militante guztien moduan. Baina horrek argi isla- tzen du jende asko dagoela ardu- ratuta justizia sozialagatik edo- ta gizarte honetako beste arlo batzuengatik. Gizonen eta ema- kumeen arteko berdintasuna gizarteko oinarrizko zutabeeta- ko bat izateagaz arduratuta dau- de, eta borroka horretan dau- de. Edozelan ere, kontu handia eduki behar dugu. Izan ere, gizo- nok merezi ez dugun mugimen- du baten protagonista bihurtu gaitezke, oso berandu heldu ga- ra-eta berdintasunaren borro- kara. Protagonismo horretatik ihes egitea garrantzitsua dela uste dut. Zer esan gura duzu ‘maskulini- tate berriak’ terminoagaz? Gizartearen egituraketa berri baten alde dauden gizonen ingu- ruan berba egiten dugu termino hori erabiltzean. Gizonari tra- dizioz erantsi zaizkion zenbait balio indargabetzea da: agresi- botasuna, lehiakortasuna, ira- baziak... Horren ordez, emaku- Deustuko Emakume Zerbitzuak rrelako zenbait ikuspegi isla- nean, guztia eman ahal dugu. meek sarriago adierazten dituz- eta Piper Txuriak elkarteak era- tzen saiatu gara. Bestalde, gure Hainbat pribilegio ezarri ziren ten elementu batzuk adierazte- tuta, argazki erakusketa egon- helburu orokorrak azaltzeko pa- aspaldi, eta gaur egun estruktu- ko gai izan gura dugu: estimuak, go da Elorrion, bihartik mar- nelak ere egongo dira. Maskuli- Gizonok espreski ralki onartuta daude jendartean. sentimenduak... Galtzen gabil- txoaren 26ra bitartean. Bilbon nitate berriak, berdintasunaren Berdintasunaren oinarriak guz- tzan ezaugarriak dira horiek, jaio baina Elorrion bizi den Ra- aldeko borroka ulertzeko molde inplikatu behar tiongan daude, ez bakarrik ema- matxismoaren erreibindika- fa Perez da antolatzaileetako berriak... Beti ere, gizonen ikus- dugu zerbait kumeengan. Gizonok espreski zioan mantentzen saiatzeagatik bat. 30 urte daroaz zerbitzu ho- puntutik, baina mugimendu fe- inplikatu behar dugu zerbait al- eta gizarte patriarkalak ezarri rretan lan egiten, eta elkartean ministekin konfrontazioan ipini aldatzea gura datzea gura badugu. Orain arte digun rola jokatzeagatik. duela hiru urte hasi zen milita- barik. Eremu honetan gu baino badugu” aldatutako apurra emakumeen tzen. Berdintasunaren bidean, askoz lehenagotik lanean dabil- bultzadagatik aldatu da; batez Zergatik murgildu zinen mugi- maskulinitate berri bat lantzea tzan kideentzako laguntza edo ere, berdintasunak denontzako mendu horretan? dute helburu. Berbaldia ere es- babes moduan ulertzen dugu. etekina dakarrela ulertarazi di- Urte askoan nabil beharrean kainiko dute martxoaren 21ean, Gure helburu nagusia da gizo- gutelako gizonoi. Deustuko Emakume Zerbi- erakusketaren osagarri. nengana heltzea eta horiek ber- tzuan, justuak ez diren egoerak dintasunaren inguruko gaiez Estimuak, Askok uste du berdintasunare- pairatu dituzten eta kasu asko- Zer aurkituko dute zuen erakus- hausnartzea. sentimenduak... na emakumeen borroka dela. tan tratu txarren biktimak izan ketara doazenek? Guztiok gaude gustura aldekoa diren emakumeak jasotzen. Us- 25 panel dira, berdintasunagaz Zer ekarpen egin dezake Horiek, galtzen zaigun estatus batean. Baina te dut horregatik daukadala sen- lotutako argazkiekin. Jabekun- gizonak berdintasunaren alde? gabiltzan konturatu behar dugu, jendar- tsibilitate handiagoa berdinta- tza, ardura banaketa, emaku- Desberdintasun horretan pro- te justuago bat denontzako dela sunagaz eta maskulinitate be- meen kontrako indarkeria... Ho- tagonista handienak garen hei- ezaugarriak dira” hobea. rriekin.