Prezentacja dotycząca żywienia u osób chorych na cukrzycy zaprezentowana w trakcie warsztatów Akademia Edukacyjna Medtronic, w styczniu 2013 roku. Więcej informacji o warsztatach znajdziecie na www.pompy-medtronic.pl

1. Co powinniśmy jeść? –
żywienie w cukrzycy
1 | MDT Confidential

2. Agenda
1. Co to jest dieta?
2. Trochę historii
3. Współczesna dieta cukrzycowa
4. Najnowsze technologie a dieta. Dlaczego potrzebne są 3 rodzaje
bolusów?
5. Kalkulator bolusa w pompach Medtronic Paradigm
6. Ciągłe monitorowanie glikemii a błędy w diecie.
7. Zdrowa dieta i składniki odżywcze
8. Węglowodany, indeks glikemiczny
9. Wymienniki dietetyczne – obliczanie w praktyce
10. Alternatywne sposoby obliczania dawek insuliny do posiłku

3. Co to jest dieta?
Jest to sposób odżywiania się
Co to jest dieta cukrzycowa?
Jest to sposób odżywiania się w cukrzycy.
Czy dieta cukrzycowa jest uciążliwa?

4. trochę historii.....
• Przed erą insuliny i leków doustnych leczenie
dietetyczne było jedyną możliwością przedłużenia
życia osób chorych na cukrzycę.
• Stosowano diety niskokaloryczne, praktycznie
jedynym źródłem kalorii były białka.

5. 15.12.1922r 15.02.1923r
Przed leczeniem Po zastosowaniu
insuliną: insuliny:
J.L., wiek 3 lata, J.L., m.c.- 16kg
m.c.- 8kg

6. INSULINA
OBNIŻA STĘŻENIE GLUKOZY WE KRWI
Jest NIEZBĘDNA do zagospodarowania tłuszczów
wykorzystania białek jako materiału budulcowego
wykorzystania tłuszczu jako rezerwy energetycznej

7. trochę historii.....
Od lat dwudziestych aż do końca lat 40-tych,
zgodnie z obowiązującymi wówczas zaleceniami:
• głównym źródłem kalorii były tłuszcze (około 70%),
• z białka pochodzić miało około 10% kalorii,
• z węglowodanów około 20%.

8. trochę historii.....
Z czasem zwiększał się rekomendowany udział
węglowodanów w diecie do:
• 40% w latach 50-tych i 60-tych,
• 45% w latach 70-tych,
• 60% w latach 80-tych i 90-tych
ubiegłego wieku

9. Rekomendacje dietetyczne głównych towarzystw
diabetologicznych
American Diabetes Association,
Diabetes and Nutrition Study Group of EASD,
Canadian Diabetes Association,
American Association of Clinical Endocrinologists, Diabetes UK
PTD JOSLIN
Węglowodany: 40 - 65% kalorii 40% 45-50%
Białka: 10 - 20% kalorii 30% 15-10%
Tłuszcze: 30 - 35% kalorii 30% 30-35%

10. American Diabetes Association 2006
• Pomimo, iż w szeregu badań usiłowano określić
optymalne proporcje składników pokarmowych u
chorych na cukrzycę, wydaje się mało
prawdopodobne, że taka kombinacja istnieje.
• Optymalna proporcja węglowodanów, białek,
tłuszczów wydaje się być zróżnicowana i zmienna
indywidualnie.

11. Rola diety w cukrzycy
Edukacja =
leczenie insuliną
+ aktywność fizyczna
W
ŁA
+ właściwa dieta
ŚC
.
IW
Ą
NY
SU A
A
LIN
Żywienie w cukrzycy typu 1 to
IN ROL
CZ
DI
EDUK ACJA
ET
ZY
styl i przestrzeganie pewnych zasad,
IE T
EN KON
A
FI
które mają za zadanie osiągnięcie
EK
EC MO
IŁ
dobrego samopoczucia i zapobieganie
YS
Z
L A
I S
późnym powikłaniom cukrzycy.
W

12. Współczesna dieta cukrzycowa
• Czy współczesna dieta cukrzycowa zmusza
nas do drastycznego ograniczania
określonych składników pokarmowych lub
spożywania innych w nadmiarze?
Nie!!!
• Współczesna dieta cukrzycowa, to dieta
„zbilansowana”

13. Wyjątkowe chwile w życiu diabetyka
• Dla większości pacjentów w sytuacji „specjalnych
okazji” np. świąt cukrzyca jest dużym problemem
• Jaki wybór ma pacjent?
• Zrobić sobie „przerwę” leczeniu w cukrzycy
• Podporządkować się cukrzycy – utrzymać reżim
• Czy zawsze tak musi być?

14. Najnowsze technologie pomagają pacjentom w
rozwiązaniu cukrzycowych problemów.
Pompy insulinowe Medtronic
Trzy rodzaje bolusów
Kalkulator bolusa
Czasowa zmiana bazy
Ciągły pomiar glikemii – systemy zintegrowane –
Pompa Paradigm 722 i Veo

15. Czynniki wpływające na glikemię poposiłkową
• Typ cukrzycy
• RODZAJ I SKŁAD
POSIŁKU
• Sposób leczenia
• Stan czynności
myoelektrycznej żołądka
A. Ceriello: Diabetologia 2003, 46
(suppl. 1), M9

16. Czynniki pokarmowe wpływające na glikemię
poposiłkową:
• Czas spożycia posiłku
• Ilość pokarmu
• Konsystencja
• Skład posiłku
A. Ceriello: Diabetologia 2003, 46 (suppl. 1), M9

17. Skład diety to:
Węglowodany
Białka
Tłuszcze

18. ...dlatego potrzebne są 3 rodzaje bolusów
• Bolus – to ilość insuliny podana w związku z
posiłkiem lub hiperglikemią.
• W terapii CSII o czasie, rodzaju i wielkości
bolusa pacjent decyduje sam

19. 3 rodzaje bolusów
• zwykły (Normal) – jednorazowe podanie całej dawki
insuliny; przeznaczony na posiłki węglowodanowe:
owoce, herbatniki, paluszki, biszkopty itp.
• przedłużony (Square) – podawanie dawki insuliny
przez kilka godzin; przeznaczony na produkty białkowo
tłuszczowe jak produkty mleczne i mięsne oraz
tłuszcze i jaja
• złożony (Dual) – składający się z bolusa prostego i
prostokątnego przeznaczony na spożywanie posiłków
złożonych z produktów węglowodanowych, białkowych
i tłuszczowych

20. Co to jest Kalkulator bolusa w pompie
Medtronic Paradigm ?
• Funkcja ułatwiająca szacowanie wielkości bolusa
posiłkowego i / lub korekcyjnego
• Mniej błędów w liczeniu – dokładniejsze dawkowanie
• łatwy i prosty w użyciu!
• Funkcja pozwalająca określić ilość aktywnej insuliny
• Mniejsze ryzyko „Insulin stacking” i hipoglikemii
• Funkcja pozwalająca na rejestrację danych i ich analizę
w programie CareLink

21. Kalkulator bolusa w pompach Paradigm®
1) Wprowadź do pompy wartość
glikemii zmierzonej na
glukometrze.
2) Wprowadź do pompy ilość
węglowodanów (w gramach lub
WW) jaką zamierzasz przyjąć w
posiłku. Jeżeli ustawiasz bolus
korekcyjny – pomiń ten krok.
3) Zaakceptuj bądź zmień dawkę
zaproponowaną przez Kalkulator.
PODAJ BOLUS

22. System ciągłego monitorowania glikemii
To opcja w pompie Paradigm 722 oraz Veo, która
dostarcza informacji o poziomie glukozy na bieżąco
w sposób ciągły.
Czas pomiaru glikemii
Limit hiper-
Typ wykresu
Limit hipo-
Wartość glikemii
Znacznik bolusa

23. Zapis monitorowania glikemii u zdrowej osoby

24. Zapis monitorowania glikemii u osoby z niewyrównaną
cukrzycą
304 mg%
+ 4 IU
250 mg%
+1 IU
226 mg%
+2IU 126 mg%
4 WW (pizza)
3IU/2,2IU/4 godz
169 mg%
+ 0,5 IU
93 mg%
123 mg% 43 mg% 58 mg%
5 WW 42 mg% +1WW 4 +1 WW
7 IU 4 + 1 WW 3,2 IU
4 IU

25. Zapis monitorowania glikemii u osoby cukrzycą
(brak bolusa)
212 mg%
+ 1 IU
+ Temp Base + 30%
BRAK BOLUSA! 67 mg%
+ 2 WW
259 mg% 129 mg%
99 mg%
86 mg% 1.5 + 2 IU 3WW
3WW
2 WW 2WW 1.5 IU/0,5 IU/ 3 hours
1.5 IU
42 mg%
+ 2 WW

26. Zapis monitorowania glikemii u osoby z cukrzycą
(błąd związany z doborem rodzaju bolusa)posiłku
Bolus przedłużony, przy spożyciu
zawierającym głównie węglowodany

27. Okołonormoglikemia – to jest możliwe!, nawet przy
obfitych posiłkach zawierających WW i WBT

28. Funkcja kalkulator bolusa i ciągły
pomiar glikemii
MIT
Zwalnia z pomiarów glukozy przy użyciu glukometru
oblicza dawkę za pacjenta
FAKT
Istotnie ogranicza ilość pomiarów z użyciem
glukometru
Wyraźnie wpływa na precyzję dawkowania insuliny
Redukuje ilość popełnianych przez pacjenta błędów
Zmniejsza ryzyko hipoglikemii

29. Dlaczego CGM jest tak ważny?
ODKRYJ
INTERWENIUJ

30. Czy pojęcie „dieta cukrzycowa” ma rację bytu?
„Dieta cukrzycowa” to po prostu dieta zdrowa!
Dieta cukrzycowa może być smaczna! 

31. Nowa Piramida Żywienia
Nowa Piramida Zdrowego Żywienia
jest odzwierciedleniem najnowszych,
najbardziej aktualnych badań nad
żywieniem prowadzonych w USA przez
naukowców ze Szkoły Zdrowia
Publicznego Uniwersytetu Harvarda
opracowana pod kierunkiem profesora
Waltera Willetta'a
"Nic tak nie niszczy organizmu, jak
długotrwała fizyczna bezczynność"
Arystoteles I w p.n.e.

32. Optymalna dieta cukrzycowa powinna:
pozwalać na unikanie wysokich cukrów po posiłku
pomagać w utrzymaniu prawidłowej masy ciała
cechować się korzystnym wpływem na szereg
parametrów metabolicznych istotnych w rozwoju
mikro i makronaczyniowych powikłań cukrzycy, np
na lipidogram (cholesterol).
być akceptowalna (smaczna)

33. Jakie produkty należy spożywać
Drób i mięso
Większość gatunków mięsa jest dozwolona
Należy wybierać chude oczyszczone z tłuszczu mięso
Przygotowanie
Gotowanie
Grilowanie
Duszenie
Smażenie bez tłuszczu lub w niewielkiej ilości tłuszczu
pieczenie
Wędliny chude
Substytuty mięsa – produkty sojowe

34. Składniki odżywcze
Węglowodany (cukry,
sacharydy) to podstawowy
materiał energetyczny
1 g węglowodanów to 4 kcal
Tłuszcze (lipidy) to materiał
zapasowy
1 g tłuszczu to 9 kcal
Białka (peptydy) to materiał
budulcowy
1 g białka to 4 kcal

35. Składniki odżywcze
Węglowodany Biała + Tłuszcze
- pieczywo - mięso i przetwory
- produkty zbożowe i przetwory - drób i przetwory
(mąka, ryż, kasza, makaron, płatki - ryby i przetwory
śniadaniowe) - jaja
- owoce i przetwory (dżem, soki) - tłuszcze
- ziemniaki i przetwory z ziemniaka - nasiona i orzechy
(chipsy, frytki, purre) - produkty mleczne takie jak sery
- niektóre warzywa (gotowana żółte, pleśniowe, topione, twarogowe
marchew, buraki, bób, rośliny
strączkowe)
- produkty mleczne takie jak mleko,
jogurty, kefiry, serwatki, maślanki,
serki homogenizowane
- słodkości (miód, cukier, ciasta,
batony itp.)

36. Węglowodany
Węglowodany są podstawowym źródłem energii.
Produkty węglowodanowe są podstawą naszej diety.
Powinny znajdować się w każdym posiłku, jednak ich
ilość musi być kontrolowana, gdyż to one zasadniczo
wpływają na stężenie glukozy we krwi.
Produkty spożywcze zawierające
węglowodany wysoce różnią się między
sobą przyswajalnością i tempem
wchłaniania, a w konsekwencji tym jak
szybko po ich spożyciu rośnie we krwi
poziom cukru (glukozy).

37. Indeks glikemiczny
Indeks glikemiczny opisuje jakie skutki na nasz organizm
wywiera spożycie określonego typu węglowodanów. Im
wyższy IG danego produktu, tym szybciej po jego
spożyciu rośnie poziom cukru we krwi !
Indeks Glikemiczny (IG)
wyraża wzrost glikemii pod wpływem (50g) określonych
produktów spożywczych, w porównaniu ze wzrostem
stężenia glukozy we krwi po spożyciu (50g) glukozy.
(indeks glukozy = 100).

38. Czy mamy wpływ na wielkość IG?
Sposób obróbki węglowodanów i kojarzenie ich z
produktami zawierającymi białka i tłuszcze wpływa
znacząco na IG
Drugie gotowanie (rozgotowanie) podwyższa
indeks glikemiczny. Jest to ważna informacja,
ponieważ węglowodany na których opiera się
nasza dieta często poddajemy obróbce termicznej.
Powinniśmy unikać rozgotowanego makaronu,
ryżu, ziemniaków.
Wysoka zawartość białek i tłuszczów w
przygotowanym posiłku obniża indeks glikemiczny

39. IG – problem czy ułatwienie ?
Czy pacjenci muszą znać wartości liczbowe Indeksu
Glikemicznego potraw jakie spożywają?
Czy stanowi to więc dla nich dodatkowe utrudnienie?
Ważne jest by wiedzieć, czy dany produkt należy do grupy
produktów o IG:
niskim ( poniżej 50),
średnim (51-75)
wysokim ( powyżej 76)
Wiele podręczników przeznaczonych dla pacjentów nie operuje
konkretnymi wartościami liczbowymi, ale np. kolorami (z
kolorem zielonym dla produktów o niskim IG a czerwonym dla
produktów o wysokim IG). Uwzględnianie IG w planowaniu
posiłków jest więc bardzo proste!

40. Indeks Glikemiczny Wysoki
Maltoza (piwo) 110
Glukoza 100
Frytki 95
Chipsy 90
Miód 85
Chleb wysokooczyszczony 85
Marchewka gotowana 85
Arbuz 75
Cukier 70
Chleb biały 70
Coca cola 70
Ryż biały 70
Chleb razowy 65
Kasza manna 60
Banan 60

41. Indeks Glikemiczny Niski
Chleb pełnoziarnisty 50
Ryż długi Basmati 50
Płatki zbożowe 40
Pumpernikiel 40
Figi, suszone morele 35
Spahgeti a la dente 45
Marchew surowa 30
Czarna czekolada (> 70% kakao) 22
Świeże morele 15
Warzywa zielone, pomidorwy
Bakłażany, cukinia, czosnek, cebula > 15

42. Wykres glikemii poposiłkowej

43. Wykresy dobowej glikemii

44. Insulina równo z posiłkiem (wysoki
indeks glikemiczny)

45. Hiperglikemia poposiłkowa – posiłek o wysokim
indeksie glikemicznym (tort bezowy)
Bolus podany
zbyt późno,
Tort bezowy
Bardzo szybki wzrost
Glikemii (alarm hiperglikemii

46. …..trochę praktyki i matematyki 

47. Na czym polega intensywne leczenie
cukrzycy typu 1?......
…….na umiejętności dopasowania dawki insuliny do
spożywanego posiłku !!!!!

48. Jakimi pojęciami operujemy podczas
obliczania posiłków?

49. Wyjaśnienie pojęć związanych z żywieniem
Wymiennik Węglowodanowy (WW)
to 10 gram węglowodanów zawartych w porcji
produktu
Wymiennik Białkowo-Tłuszczowy (WBT)
to 100 kcal pochodzących z białek i tłuszczy

50. Wymienniki węglowodanowe
Przykład:
pierwsze śniadanie - 7 WW,
drugie śniadanie - 4 WW,
obiad - 8WW,
podwieczorek - 3 WW,
kolacja - 6 WW,
druga kolacja - 2 WW.
W ramach ustalonej liczby WW
można stosować zamiennie różne
produkty korzystając z tabeli WW.
Należy pamiętać by wymieniać
produkty w obrębie tej samej grupy.

51. Sposób liczenia WW
• Produkty kupowane na świeżo jak pieczywo, owoce,
nie opakowane (bez informacji żywieniowej) – ilość
wymienników ustalamy w oparciu o tabele kalorii
lub wymienników węglowodanowych i masę
produktu)
• Produkty w opakowaniach z informacją żywieniową
– ilość wymienników węglowodanowych ustalamy w
oparciu o zawartość węglowodanów i masy porcji
produktu

52. Sposób liczenia WW
Informacja żywieniowa na opakowaniu
Na 100g ciastek zbożowych:
Węglowodany 75g
Białko 3g
Tłuszcz 5g
1WW – 10g węglowodanów
Zjadamy 25g ciastek (2-3 szt.)
Jaki bolus?
100g – 75g węgl.
25g – 20g węgl. ~2WW

53. Sposób liczenia WW
Jogurt naturalny z ziarnem zbóż 150g
Informacja żywnieniowa z opakowania:
Na 100g produktu:
Węglowodany 13,6g
Białka 3,9g
Tłuszcz 2,5g
1WW – 10g węglowodanów
Jaki bolus?
13,6g x 150g / 100g = 20,4g ~ 2WW

54. Sposób liczenia WW
Bułka kajzerka 50g
Informacja z tabel kalorii
Na 100g produktu:
Węglowodany 58,6g
Białka 8,4g
Tłuszcz 3,6g
1WW – 10g węglowodanów
58,6g x 50g / 100g = 29,3g ~ 3WW Jaki bolus?

55. Tłuszcze i białka
Tłuszcze
30 - 35% wartości energetycznej diety
Mniej niż 10 % tłuszcze nasycone (tzw. „złe tłuszcze”)
10 – 15 % tłuszcze jednonienasycone (tzw. „dobre tłuszcze”)
6-10% tłuszcze wielonienasycone w tym Omega 3 (tzw. „dobre
tłuszcze”)
Białka
15-20% wartości energetycznej diety; w tym białko zwierzęce /
białko roślinne 50/50 %
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę,
2011

56. „Dobre” tłuszcze
Oliwa z oliwek
Olej rzepakowy
Olej z siemienia lnianego
Olej sezamowy
Olej z orzechów włoskich
Olej słonecznikowy
Oliwę należy przechowywać bez dostępu do światła
np. w butelkach z ciemnego szkła lub puszkach

57. „Dobre” tłuszcze
Kwasy omega 3
Ryby (świeże, wędzone, konserwy) łosoś, makrela,
sardynki, śledzie, orzechy
W profilaktyce kardiologicznej zaleca się spożywanie
ryb pieczonych, gotowanych, w galarecie ,
faszerowanych
NIE ZALECA SIĘ RYB SMAŻONYCH
Ryby są doskonałym źródłem witamin: PP, B12, B2

58. „Złe” tłuszcze
Margaryna topiona w wysokiej temperaturze
Jarzyny smażone na tłuszczu
Wypieki komercyjne
Potrawy smażone w głębokim tłuszczu

59. Wymienniki białkowo – tłuszczowe (WBT)
Jeden wymiennik białkowo – tłuszczowy (WBT) jest
to porcja produktu białkowo - tłuszczowego lub
tłuszczowego stanowiąca 100 kcal.
Przykłady:
100 g piersi z kurczaka
100 g cielęciny
100g dorsza
100g polędwicy z białego mięsa (6 plasterków)
50g udka z kurczaka
50g wołowiny
50g szynki wieprzowej (3plasterki)
50g pasztetu drobiowego
30g sera żółtego (1 plaster!!!)

60. Ile insuliny potrzeba na WBT ?
Brak jednoznacznych wytycznych !!!!!
Doświadczenie uczy:
U dzieci tyle samo insuliny na WW co na WBT
U dorosłych na WBT ½ dawki tego co na WW
Należy zwracać uwagę na porę dnia i na IG

61. Na jaki czas rozkładać bolus na białka i tłuszcze?
Ilość wymienników białkowo- Czas rozłożenia
tłuszczowych
1 WBT 3 godziny
1,5 WBT 3,5 godziny
2 WBT 4 godziny
2,5 WBT 4,5 godziny
3 WBT 5 godzin
Powyżej 4 WBT Powyżej 5,5 godziny
Opracowanie:
Dr n. med. Ewa Pańkowska
Klinika Diabetologii i Wad Wrodzonych AM w Warszawie

62. Żywienie a matematyka…..
Kilokalorie……..
1g węglowodanów 4 kcal
1g białka 4 kcal
1g tłuszczy 9 kcal
1 WW to………..10g węglowodanów, czyli 40kcal
1 WBT…………..100 kcal z białek i tłuszczy:
Ilość białka w gramach x 4
Ilość tłuszczu w gramach x 9
WAGA JEST NASZYM PRZYJACIELEM

63. Sposób obliczania WBT
Informacja żywieniowa na produkcie:
Na 100g serka twarogowego:
Węglowodany 5g W porcji produktu zjadamy 80g
Białko 10g serka twarogowego.
Tłuszcz 10g
1 WBT – 100kcal z białka i tłuszczu 10g białka x 4kcal = 40kcal
1g białka – 4 kcal 10g tłuszczu x 9kcal = 90kcal
1g tłuszczu - 9kcal
40kcal + 90 kcal = 130kcal
1WBT - 3h
2WBT – 4h 130kcal x 80g/ 100g = 104kcal
3WBT – 5h
104 kcal ~ 1WBT/3h
Jaki bolus?

64. Sposób obliczania WBT
Informacja żywieniowa z tabel:
Na 100g kurczaka w jarzynach:
Węglowodany 4,6g
Białko 7,6g W porcji produktu zjadamy
Tłuszcz 6,4g
150g kurczaka w jarzynach.
1 WBT – 100kcal z białka i tłuszczu 4,6g białka x 4kcal = 18,4kcal
1g białka – 4 kcal 6,4g tłuszczu x 9kcal = 57,6kcal
1g tłuszczu - 9kcal
18,4kcal + 57,6 kcal = 76kcal
1WBT - 3h
2WBT – 4h 76kcal x 150g/ 100g = 114kcal
3WBT – 5h
114 kcal ~ 1WBT/3h
Jaki bolus?

65. Sposób obliczania WBT
Informacja żywieniowa na produkcie:
Na 100g polędwicy sopockiej:
Węglowodany 0,9g W porcji produktu zjadamy
Białko 19,9g 60g (3 plasterki) polędwicy
Tłuszcz 9,1g sopockiej.
1 WBT – 100kcal z białka i tłuszczu 19,9g białka x 4kcal = 79,6kcal
1g białka – 4 kcal 9,1g tłuszczu x 9kcal = 81,9kcal
1g tłuszczu - 9kcal
79,6kcal + 81,9 kcal = 161,5kcal
1WBT - 3h
2WBT – 4h 161,5kcal x 60g/ 100g = 96,9kcal
3WBT – 5h
96,9 kcal ~ 1WBT/3h
Jaki bolus?

66. Liczenie wymienników w
paktyce 

67. Alternatywne sposoby obliczania dawek
insuliny na posiłek
koncepcja kaloryczna wg prof. P. Jarosz-Chobot
sposób liczenia dawki insuliny wg prof. A.
Noczyńskiej

68. Koncepcja
kaloryczna wg prof.
P. Jarosz-Chobot
Jak korzystać z koncepcji
kalorycznej?
1.Określić stosunej energii
uzuskanej z węglowodanów
oraz białek i tłuszczy (kolumny
1 i 2);
2.Odszukać odpowiedni
wiersz w tabeli;
3.Obliczyć potrzebną ilość
jednostek insuliny mnożąc
ilość kcal posiłku przez
ustalony przelicznik
(j/100kcal);
4.Pomnożyć obliczoną dawkę
insuliny przez bolus prosty i
przedłużony w zależności od
wybranego składu posiłku
(kolumna 4)

69. Sposób liczenia dawki insuliny wg prof. A.
Noczyńskiej
Posiłki podzielono na trzy grupy:
Głównie węglowodanowe, niskotłuszczowe, np.
makaron z jabłkiem, pieczywo z masłem dżemem,
(bolus standardowy + 20% bolus przedłużony/2h)
Złożone np. pieczywo z wędliną, pieczywo z białym
serem, ziemniaki z pieczenią drobiową i surówką (bolus
standardowy + 30% bolus przedłużony/3h)
Bogate w białka i tłuszcze np. kiełbasa smażona,
golonka, (bolus standardowy + 50% bolus
przedłużony/5h)

70. Sposób liczenia dawki insuliny wg prof. A.
Noczyńskiej
Przykład:
Kanapki: 2 kromki chleba razowego,
masło, wędlina drobiowa, pomidor, sałata
(bolus standardowy + 30% bolus przedłużony/3h)
Jest to posiłek złożony – ok. 3WW.
Zakładamy zapotrzebowanie 1WW/2j insuliny
bolus zwykły - 6j.
Obliczamy 30% insuliny podanej w bolusie zwykłym i
podajemy ją bolusem przedłużonym na 3h
bolus przedłużony 1,8j/3h
W sumie podajemy 7,8j insuliny.

71. Sposób liczenia dawki insuliny wg prof. A.
Noczyńskiej
Przykład:
Kanapki: 2 kromki chleba,
masło, kiełbasa smażona z cebulą
(bolus standardowy + 50% bolus przedłużony/5h)
Jest to posiłek złożony – ok. 2WW.
Zakładamy zapotrzebowanie 1WW/2j insuliny
bolus zwykły - 4j.
Obliczamy 50% insuliny podanej w bolusie zwykłym i
podajemy ją bolusem przedłużonym na 5h
bolus przedłużony 2j/5h
W sumie podajemy 6j insuliny.

72. Szacowanie/liczenie
wymienników
np. w restauracji

73. Przykłady obliczania wymienników dietetycznych
1,5 WW
0,5 WBT

74. Przykłady obliczania wymienników dietetycznych
2 WW
1 WBT

75. Przykłady obliczania wymienników dietetycznych
6 WW
4 WBT

76. Przykłady obliczania wymienników dietetycznych
7 WW
4 WBT

77. Przykłady obliczania wymienników dietetycznych
4 WW
3 WBT

78. W podsumowaniu:
1. Co rozumiemy przez określenie „dieta cukrzycowa”?
2. Dlaczego potrzebne są trzy rodzaje bolusa?
3. Co umożliwia nam kalkulator bolusa?
4. Jakich błędów pozwala nam uniknąć ciągłe
monitorowanie glikemii?
5. Co to jest indeks glikemiczny i jak możemy go
wykorzystać w praktyce?
6. Co to jest wymiennik węglowodanowy?
7. Co to jest wymiennik białkowo – tłuszczowy?
Pytania?

79. Dziękuję za uwagę i
zapraszam na następne
spotkanie 
79 | MDT Confidential