1. Sistemi i gjyqësisë në Kosovë
Organizimi i gjykatave
 Llojet e gjykatave në Kosovë?
 Gjykatat trajtojnë të gjithë personat në mënyrë të barabartë askush nuk mund të
diskriminohet në bazë të racës, ngjyrës, gjinisë, gjuhës, fesë, mendimeve politike ose të
tjera, prejardhjes kombëtare a shoqërore, lidhjes me ndonjë komunitet, pronës, gjendjes
ekonomike, sociale, orientimit seksual, lindjes,aftësisë së kufizuar ose ndonjë statusi
tjetër personal.
 Çdo person ka të drejtë t’í drejtohet gjykatës për të kërkuar mbrojtjen dhe zbatimin e të
drejtave të tij të ligjshme. Çdo person ka të drejtë të përdor mjetet juridike kundër një
vendimi gjyqësor apo administrativ që cenon të drejtën apo interesat e tij në mënyrën e
caktuar me ligj.
 Të gjitha seancat gjyqësore do të jenë të hapura për publikun përpos nëse ligji e
përcakton ndryshe.
 Këshilli Gjyqësor i Kosovës siguron që gjykatat në Kosovë të jenë të pavarura,
profesionale e të paanshme, dhe të pasqyrojnë plotësisht natyrën shumetnike të
Republikës së Kosovës e të ndjekin parimet e barazisë gjinore.
Llojet e gjykatave
 www.kgjk-ks.org/repository/docs/Ligji-per-Gjykatat
 Gjykatat e rregullta janë të kompetencës së përgjithshme
 komunale, të qarkut dhe Supreme; kompetencat penale, civile dhe administrative;emërimi
dhe shkarkimi i gjyqtarëve
 Gjykatat e specializuara gjykojnë kontestet të llojit të të caktuar
 Gjykata ekonomike
 Gjykata ushtarake
 Përveҫ gjykatave shtetërore ekzistojnë edhe gjykata joshtetërore (shoqërore)
 Si gjykata të tilla numërohen të jenë:
 Arbitrazhet
 Këshilla të pajtimit

2.  Sistemi i gjykatave i Republikës së Kosovës përbëhet nga: Gjykatat Themelore,
Gjykata e Apelit dhe
 Gjykata Supreme.
 Gjykatat Themelore janë gjykata të shkallës së parë në territorin e Republikës së
Kosovës
 departamenti për Çështjet Ekonomike
 departamenti për Çështjet Administrative
 departamenti për Krimet e Rënda
 departamenti i Përgjithshëm
 departamenti për të Mitur
 Gjykata e Apelit themelohet si gjykatë e shkallës së dytë
 Gjykata e Apelit është kompetente të shqyrtojë:
 të gjitha ankesat e ushtruara kundër vendimeve të Gjykatave Themelore;
 të vendosë në shkallë të tretë, sipas ankesës që është lejuar me ligj dhe për konfliktin e
juridiksionit ndërmjet gjykatave themelore;
 të vendos për konfliktin e jurisdikcionit ndërmjet Gjykatave Themelore;
 Gjykata Supreme e Kosovës është instanca më e lartë gjyqësore në Kosovë dhe ka
jurisdikcion në gjithë territorin e Republikës së Kosovës.
 Gjykata Supreme është kompetente të vendosë lidhur me:
 kërkesën për mjetet e jashtëzakonshme juridike kundër vendimeve të formës së prerë të
gjykatave të Republikës së Kosovës, siç është paraparë me ligj;
 revizionin kundër vendimeve të shkallës së dytë të gjykatave në çështjet kontestimore, siç
është paraparë me ligj;
 përcakton qëndrimet parimore dhe mendimet juridike për çështjet që kanë rëndësi për
zbatimin unik të ligjeve nga gjykatat në territorin e Kosovës;
 lëndët e Agjencisë Kosovare të Pronave, siç parashihet me ligj;

3. në Dhomën e Posaçme, lëndët e Agjencisë Kosovare të Privatizimit ose të Agjencisë Kosovare të
Mirëbesimit, siç parashihet me ligj; çështje të tjera të parapara me ligj.
 Kompetencat e gjykatave në Kosovë?
 Kuptojmë rrethin e punëve që kryen një organ.
 Kompetenca ndahet në:
 Kompetencë absolute, dhe
 Relative
 Rregullat për kompetencën absolute e përkufizojnë kompetencën e gjykatave të vendit
nga kompetenca e organeve të tjera të vendit apo të huaja
 Kompetencat relative e përkufizojnë rrethin e punëve të sistemit gjyqësor të vedit tonë
 Me këto rregulla përcaktohet kompetenca:
 lëndore,
 tokësore dhe

4.  funksionale
 Me rregulla të kompetencës lëndore përkufizohet rrethi I punëve që I takon gjykatave
 Me rregullat e kompetencës tokësore është ajo në bazë të së cilës gjykatat e e një
kategorie kanë të drejtë dhe detyrë të gjykojnë disa ҫështje juridike për shkak të llojit
natyrës dhe vlerës juridike
 Me rregullat e kompetencës funksionale caktohet kompetenca e gjykatave për vendosje
për mjetet e goditjes së vendimeve.
 Cilat janë kompetencat e gjykatës komunale?
 Kjo gjykatë është kompetente të gjykojë kontestet :
 Pasuroro-juridike vlera e të cilave nuk kalon shumën e të hollave të caktuar me ligj
 nga marrëdhënia e punës
 lidhur me edukimin e fëmijëve
 Lidhur me servitutet reale ose personale
 Lidhur me pëngim posedimin
 Ushqimi I përjetshëm
 etj
 Cilat janë kompetencat e gjykatës së qarkut?
 Në shkallë të parë gjykon për kontestet:
 Kundërshtimi I atësisë dhe amësisë
 Anulimin e martesës dhe shkurorëzimin
 Lidhur me të drejtën e autorit
 Lidhur me ruajtjen dhe edukimin e fëmijëve kur zgjidhet së bashku me kontestet
martesore
 etj

5.  Cilat janë kompetencat e gjykatës supreme?
 Gjykata supreme është kompetente:
 Gjykatë e shkallës së dytë që vendos për ankesat e parqitura kundër vendimeve të
gjykatës së qarkut
 Që të vendos për mjetet e goditjes së jashtëzakonshme të paraqitura kundër vendimeve të
formës së prerë të dhëna nga gjykatat e ulta apo nga trupi gjykues
 Konfliktin rreth kompetencës lindur në mes të gjykatave të ulta
 Të caktojë kompetencën toksore
 Etj.
 Cilat janë kompetencat e gjykatës ekonomike?
 Juridiksioni i gjykatës ekonomike është përcaktuar sipas Ligjit mbi Gjykatat e Rregullta
të vitit 1978.
 Gjykata ekonomike shqyrton kontestet ndërmjet dy subjekteve juridike dhe
krimet/deliktet ekonomike;
 Sidomos:
 Kontestet ekonomike;
 Kontestet lidhur me mbrojtjen dhe përdorimin e zbulimeve, shpikjeve, mostrave,
modeleve, vulave metalike, dhe të drejtën e përdorimit të firmës, si dhe konkurrencën jo
të drejtë dhe të drejtat e autorit;
 Ndërmerr procedurat për falimentimet dhe likuidimet e subjekteve juridike;
 Ekzekutimin e aktgjykimeve dhe aktvendimeve në mes të subjekteve juridike, përveç në
rastet kur pasuria e paluajtshme është objekt i ekzekutimit;
 Kontestet administrative llogaritare (kjo kompetencë tani ka kaluar në Gjykatën
Supreme);
 Mban regjistrat e ndërmarrjeve dhe personave tjerë (tani kjo kompetencë ka kaluar në
Ministrinë e Tregtisë dhe Industrisë - Zyra e Regjistrimit të Bizneseve).

6.  http://www.gjykatat-ks.org/ekonomike/index.php?cid=1,37
 Çka paraqet Arbitrazhi?
 Arbitrazhi është një nga mënyrat alternative dhe efikase të zgjidhjes së kontesteve.
Bizneset janë të interesuara në zgjedhjen e shpejtë dhe jo-burokratike të kontesteve.
Arbitrazhi është procedurë e cila ditëve të tashme globalisht dominon në kontestet në mes
të bizneseve. Kontestet më të komplikuara dhe me vlera më të mëdha zgjidhen nga
tribunalet e arbitrazheve nëpër botë. Procedura e arbitrazhit është transparente dhe ofron
mjete të kontrollit të procedurës nga palët.
 Arbitrazhi është metoda më e zakonshme dhe bashkëkohore e zgjidhjes së
mosmarrëveshjeve të cilat lindin gjatë zhvillimit të operacioneve në tregtinë
ndërkombëtare. Është një mjet privat i zgjidhjes së konflikteve bazuar në marrëveshjen e
paraprake të palëve për t'ia referuar kontestin eventual për një gjykate private. Kjo formë
dhe metodë për të zhvilluar një çështje gjyqësore zakonisht preferuar për njëseri arsyesh.
Procedura para gjykatës së arbitrazhit ka tendencë të jetë shumë më e shpejtë se sa
çështje e njëjtë kontestimore t’i adresohet një gjykate kombëtare për t’u realizuar
respektivisht gjykuar.
 http://www.assembly-kosova.org/common/docs/ligjet/2007_02-L75_al.pdf
Çka është Oda Ekonomike e Kosovës, roli dhe kompetencat e saj?
 Oda Ekonomike e Kosovës është asociacioni I biznesit ne Kosove. Themeluar ne vitin
1962 prej Parlamentit te Kosovës, OEK është përfaqësuesi i vetëm ligjor I interesave te
komunitetit te biznesit. Oda Ekonomike e Kosovës është një organizate jo-profitabile, e
pavarur dhe profesionale e cila lobon dhe punon me qëllimin kryesor te zhvillimit te
ekonomisë se tregut, ndermarresisë dhe rritjes se aftësive konkurruese te anëtarëve te saj.
OEK është e angazhuar te mbroje dhe përfaqësoje ne mënyrën me te mire te mundshme
interesat e anëtarëve te saj, te këshillojë bizneset fillestare , te ju jap asistence
profesionale anëtarëve te saj dhe ne veçanti te promovoje investimet dhe zhvillimin
ekonomik te Kosovës.
 Prezenca e OEK ne te gjithë Kosovën është e vendosur nëpërmjet zyrave te saj regjionale
ne Gjilan, Ferizaj, Prizren, Gjakove,Peje dhe Mitrovice. Sipas ligjit mbi Oden Ekonomike
te Kosovës, anëtarësimi behet ne baza vullnetare. OEK perbehet prej 2 departamenteve,
30 shoqatave sektoriale dhe mbi 15000 anëtarëve.

7.  Anëtaret e Odes operojnë ne sektorë te ndryshëm te ekonomisë duke përfshirë sektorin e
Teknologjisë, Telekomunikacionit , Ndërtimtarisë, Bankave dhe Kompanive te Sigurimit,
Përpunimit te metaleve , Përpunimit te Drurit, Prodhimit dhe Përpunimit te ushqimit dhe
pijeve etj. Me qellim te ofrimit te shërbimeve me cilësi dhe profesionalistet, Oda
Ekonomike e Kosovës është certifikuar me ISO 9001-2008 dhe është e angazhuar te
implementoje praktika te mira menaxheriale dhe te ofroje shërbime qe përmbushin
kërkesat e anëtarëve
Roli i OEK-ut
 Legjitime të përfaqësojë dhe mbrojë interesat e anëtarëve të Dhomës para autoritetit
legjislativ dhe ekzekutiv dhe administrata në, miratimin përgatitjen dhe zbatimin e ligjeve
dhe rregulloreve në fushën e biznesit;
 Nxitja e zhvillimit ekonomik dhe ndërmarrësi;
 Ecuria e autoriteteve publike (certifikatën e origjinës, certifikimin e thirrjeve të biznesit
për partnerët e biznesit, certifikatat e anëtarësimit në Dhomën dhe të tjerët.)
 Dhe aktivitete të tjera që synojnë rritjen e efikasitetit të anëtarëve të saj dhe përfshirjen e
tyre të suksesshme në flukset tregtare (shkenca kompjuterike, edukim, programe
zhvillimi dhe projekte, të sistemit të cilësisë në anëtarë të Dhomës, standardizimi i
produkteve dhe shërbimeve, masa për të mbrojtur prodhimin vendas, dhe profesional,
ndihmë organizative, marketing dhe promovuese dhe të tjera për anëtarët).
 Cilat janë organet e OEK-ut?
 Kuvendi i odës
 Këshilli drejtues i odës
 Kryetari i Odës
 Këshilli mbikqyrës i Odës
 Arbitrazhi i përhershëm
 Këshilli i nderit