SlideShare a Scribd company logo
1 of 25
Download to read offline
Omgaan met Spanning
Door:
Afke van de Wouw
Sportpsycholoog
Bewegingswetenschapper
Mentale Sportbegeleiding
Systematisch leren en oefenen
van mentale vaardigheden
met als doel
het verbeteren van prestaties
Brain Training
Mentale Sportbegeleiding
• Stellen van doelen
• Juiste spanningsniveau
• Verbeelding
• Gedachtecontrole
• Aandachtssturing
• Zelfvertrouwen
How to train your brain
Mentale Sportbegeleiding
Thuis zijn we allemaal
‘kampioen’ maar op
wedstrijd lukt het net
even niet. Er is toch
vaak, bewust of
onbewust, spanning bij
de ruiter.
Mentale Sportbegeleiding
• Onbewust onbekwaam
• Bewust onbekwaam
• Bewust bekwaam
• Onbewust bekwaam
4-staps leerproces
Mentale Sportbegeleiding
Te ontspannen?
Juiste spanningsniveau
Mentale Sportbegeleiding
Te gespannen?
Juiste spanningsniveau
Mentale Sportbegeleiding
• Belang van de wedstrijd
• Verwachtingen
• Slecht om kunnen gaan
met fouten
• Weinig zelfvertrouwen
Oorzaak wedstrijdspanning
Mentale Sportbegeleiding
• Als we verschil
ervaren tussen eisen
en kunnen
• Jij ervaart dat zo
Ervaren van stress
Mentale Sportbegeleiding
Zorg dat je een niveau
rijdt dat jij en je paard
goed aankunnen; start
niet in een te hoge
klasse.
Mentale Sportbegeleiding
• Gedachten schieten alle kanten op (vooral vervelende)
• Zorgen over of je wel goed zult presteren
• Bang fouten te maken tijdens wedstrijd
• Onzeker over jezelf
• Bang om onder je kunnen te presteren
• Zorgen over eventueel verlies
• Bang dat je het laat afweten als je onder druk komt te staan
• Bang dat je de doelstellingen niet haalt
• Voelt de druk van de verwachtingen die anderen hebben
Wat ervaar je in je hoofd?
Mentale Sportbegeleiding
• Je voelt dat je gespannen bent
• Kriebels in je buik
• Verhoogde hartslag
• Naar gevoel in je maag
• Klamme handen
• Trillen
• Misselijk
• Rode vlekken in je nek
• Snelle, oppervlakkige ademhaling
• Braken voor of tijdens de wedstrijd
• Hoofd- of buikpijn voor wedstrijden
• Spieren zijn zo gespannen dat je kramp krijgt
Wat ervaar je in je lijf?
Mentale Sportbegeleiding
De spanningsboog
Mentale Sportbegeleiding
Murray Oefening
Mentale Sportbegeleiding
• Regelmatig oefenen
• Als gedachten opkomen, alleen opmerken
• Neem de tijd
• Blijf wakker
• Zoek eerst een rustige omgeving
Tips bij Ontspannings- en
Ademhalingsoefeningen
Mentale Sportbegeleiding
• Jacobsen
• Bodyscan
• Visualiseren
• Yoga
• Lichaamsomtrek
Ontspanningsoefeningen
Mentale Sportbegeleiding
• Door bewust te worden van je ademhaling,
kun je hem beter beheersen
• Rust in hele lichaam
• Ritueel
• Aandacht verplaatst,
geen tijd om te denken aan
afleidingen
• Lichaamszwaartepunt naar beneden
Ademhalingsoefeningen
Mentale Sportbegeleiding
• Hoe verbruik je energie?
• Hoe vul je energie weer aan?
• Hoe effectiever
herstellen?
Herstel
Mentale Sportbegeleiding
• Precompetitie
– Op tijd naar bed en voldoende eten
– Stretchen, ontspannen bewegen
– Ontspanningsoefeningen, imagery
– Wedstrijd- en trainingsaccommodatie verkennen
– Wedstrijddag indelen, incl. materiaal
• Competitie
– Richten op de taak, datgene wat je te doen hebt
– ´What if´ scenario´s doornemen
– Richten op datgene waar je controle over hebt
Wedstrijdvoorbereiding
Mentale Sportbegeleiding
Maak een tijdschema en een
paklijst van wat je allemaal mee
moet nemen zodat je zeker tijd
genoeg hebt voor alles en dat je
je daar al niet meer druk om
hoeft te maken. Sommige
ruiters vinden het fijn om zich
voor de proef even af te
zonderen; andere ruiters maken
liever een praatje met de
mensen om zich heen. Zoek uit
wat jij het fijnste vindt.
Locus of control
Onder
controle
Niet onder
controle
Belangrijk
Onbelangrijk
Mentale Sportbegeleiding
Als ik op concours ben, focus ik
me op de dingen waar ik invloed
op heb, en sluit ik me af voor de
dingen waar ik géén invloed op
heb. Dat wil zeggen: ik kan me
heel druk maken over
bijvoorbeeld de concurrentie, de
juryleden of de bodem van de
ring maar daar kan ik helemaal
niets aan veranderen. Waar ik
wel invloed op heb, is mijn
eigen rijden en de voorbereiding
voorafgaand aan de wedstrijd.
Mentale Sportbegeleiding
• Zorg dat je zelf ontspannen bent
• Doe niet veel anders dan anders
• Zorg voor voldoende rust en ontspanning van
het paard
• Train wedstrijd specifiek
– Tijdstip
– Bak, Ondergrond
– Muziek en andere geluiden, zoals publiek
– Bij fouten niet herhalen, maar doorgaan
• Ga naar oefenwedstrijden
• Neem de tijd om je paard te laten wennen aan
de bak en mensen voor de wedstrijd
Spanning bij paard
Mentale Sportbegeleiding
Boots thuis een wedstrijdsituatie na: vlecht
je paard in, trek wedstrijd kleding aan en
probeer los te rijden in een andere piste
dan waar je je proef rijdt als je hiertoe
mogelijkheden hebt. Daarnaast is het
verstandig vaak op ander terrein te rijden.
Zo leert je paard ontspannen te zijn op
vreemd terrein. Bovendien zijn er steeds
vaker oefen(dressuur)wedstrijden en dat is
ideaal juist voor dit soort problemen. Ook
ik ga naar oefenwedstrijden!
Voor meer info:
www.afkevandewouw.nl

More Related Content

What's hot

Winners have a plan, losers have an excuse (Dutch)
Winners have a plan, losers have an excuse (Dutch)Winners have a plan, losers have an excuse (Dutch)
Winners have a plan, losers have an excuse (Dutch)Afke van de Wouw
 
High performance from good to great
High performance from good to greatHigh performance from good to great
High performance from good to greatSucces en Geluk Nu
 
Workshop Mentaal Optimaal Golfen (Teaser)
Workshop   Mentaal Optimaal Golfen (Teaser)Workshop   Mentaal Optimaal Golfen (Teaser)
Workshop Mentaal Optimaal Golfen (Teaser)marcelschlimbach
 
Sportpsychology in practice (Dutch)
Sportpsychology in practice (Dutch)Sportpsychology in practice (Dutch)
Sportpsychology in practice (Dutch)Afke van de Wouw
 
Gymnastiek voor boven de 50
Gymnastiek voor boven de 50Gymnastiek voor boven de 50
Gymnastiek voor boven de 50Peter Pandel
 
Mental guidance with performing, recovering and rehabilitation (Dutch)
Mental guidance with performing, recovering and rehabilitation (Dutch)Mental guidance with performing, recovering and rehabilitation (Dutch)
Mental guidance with performing, recovering and rehabilitation (Dutch)Afke van de Wouw
 

What's hot (8)

Imagine and rule (Dutch)
Imagine and rule (Dutch)Imagine and rule (Dutch)
Imagine and rule (Dutch)
 
Winners have a plan, losers have an excuse (Dutch)
Winners have a plan, losers have an excuse (Dutch)Winners have a plan, losers have an excuse (Dutch)
Winners have a plan, losers have an excuse (Dutch)
 
High performance from good to great
High performance from good to greatHigh performance from good to great
High performance from good to great
 
Mental guidance (Dutch)
Mental guidance (Dutch)Mental guidance (Dutch)
Mental guidance (Dutch)
 
Workshop Mentaal Optimaal Golfen (Teaser)
Workshop   Mentaal Optimaal Golfen (Teaser)Workshop   Mentaal Optimaal Golfen (Teaser)
Workshop Mentaal Optimaal Golfen (Teaser)
 
Sportpsychology in practice (Dutch)
Sportpsychology in practice (Dutch)Sportpsychology in practice (Dutch)
Sportpsychology in practice (Dutch)
 
Gymnastiek voor boven de 50
Gymnastiek voor boven de 50Gymnastiek voor boven de 50
Gymnastiek voor boven de 50
 
Mental guidance with performing, recovering and rehabilitation (Dutch)
Mental guidance with performing, recovering and rehabilitation (Dutch)Mental guidance with performing, recovering and rehabilitation (Dutch)
Mental guidance with performing, recovering and rehabilitation (Dutch)
 

Viewers also liked

The role of parents in sports (Dutch)
The role of parents in sports (Dutch)The role of parents in sports (Dutch)
The role of parents in sports (Dutch)Afke van de Wouw
 
Return after to play after ACL injury (Dutch)
Return after to play after ACL injury (Dutch)Return after to play after ACL injury (Dutch)
Return after to play after ACL injury (Dutch)Afke van de Wouw
 
Think well, feel well. Thoughts (Dutch)
Think well, feel well. Thoughts (Dutch)Think well, feel well. Thoughts (Dutch)
Think well, feel well. Thoughts (Dutch)Afke van de Wouw
 
Learn to concentrate (Dutch)
Learn to concentrate (Dutch)Learn to concentrate (Dutch)
Learn to concentrate (Dutch)Afke van de Wouw
 
Kick-off and goal setting (Dutch)
Kick-off and goal setting (Dutch)Kick-off and goal setting (Dutch)
Kick-off and goal setting (Dutch)Afke van de Wouw
 
Self-knowledge and communication (Dutch)
Self-knowledge and communication (Dutch)Self-knowledge and communication (Dutch)
Self-knowledge and communication (Dutch)Afke van de Wouw
 
Psychological aspects of injuries (Dutch)
Psychological aspects of injuries (Dutch)Psychological aspects of injuries (Dutch)
Psychological aspects of injuries (Dutch)Afke van de Wouw
 

Viewers also liked (10)

The role of parents in sports (Dutch)
The role of parents in sports (Dutch)The role of parents in sports (Dutch)
The role of parents in sports (Dutch)
 
Imagery (Dutch)
Imagery (Dutch)Imagery (Dutch)
Imagery (Dutch)
 
Return after to play after ACL injury (Dutch)
Return after to play after ACL injury (Dutch)Return after to play after ACL injury (Dutch)
Return after to play after ACL injury (Dutch)
 
Think well, feel well. Thoughts (Dutch)
Think well, feel well. Thoughts (Dutch)Think well, feel well. Thoughts (Dutch)
Think well, feel well. Thoughts (Dutch)
 
Learn to concentrate (Dutch)
Learn to concentrate (Dutch)Learn to concentrate (Dutch)
Learn to concentrate (Dutch)
 
Kick-off and goal setting (Dutch)
Kick-off and goal setting (Dutch)Kick-off and goal setting (Dutch)
Kick-off and goal setting (Dutch)
 
Communication (Dutch)
Communication (Dutch)Communication (Dutch)
Communication (Dutch)
 
Self-knowledge and communication (Dutch)
Self-knowledge and communication (Dutch)Self-knowledge and communication (Dutch)
Self-knowledge and communication (Dutch)
 
Psychological aspects of injuries (Dutch)
Psychological aspects of injuries (Dutch)Psychological aspects of injuries (Dutch)
Psychological aspects of injuries (Dutch)
 
Action type
Action typeAction type
Action type
 

Similar to Dealing with tension (Dutch)

Tips gezond beeldschermwerk ergonomie door working well - maurice duivenvoorde
Tips gezond beeldschermwerk   ergonomie door working well - maurice duivenvoordeTips gezond beeldschermwerk   ergonomie door working well - maurice duivenvoorde
Tips gezond beeldschermwerk ergonomie door working well - maurice duivenvoordeMaurice Duivenvoorde
 
Training CAL d'HuZes 200112
Training CAL d'HuZes 200112Training CAL d'HuZes 200112
Training CAL d'HuZes 200112Team Cal
 
Sport & Health Workout Amerongen mini magazine najaar2019
Sport & Health Workout Amerongen mini magazine najaar2019Sport & Health Workout Amerongen mini magazine najaar2019
Sport & Health Workout Amerongen mini magazine najaar2019Anne Mulder
 
Reintegratie die werkt
Reintegratie die werktReintegratie die werkt
Reintegratie die werktPeter Verbeek
 
'Kom in je lijf training' flyer
'Kom in je lijf training' flyer'Kom in je lijf training' flyer
'Kom in je lijf training' flyerAnne ter Berg ?
 
Workshop Chris Grijns - Mindful aan het werk
Workshop Chris Grijns - Mindful aan het werkWorkshop Chris Grijns - Mindful aan het werk
Workshop Chris Grijns - Mindful aan het werkStijn Huijsmans
 
Sportservice Scholten & KOM festival 2012
Sportservice Scholten & KOM festival 2012Sportservice Scholten & KOM festival 2012
Sportservice Scholten & KOM festival 2012Mvdbiezen
 
How to Stay Happy As A Coach (In Dutch)
How to Stay Happy As A Coach (In Dutch)How to Stay Happy As A Coach (In Dutch)
How to Stay Happy As A Coach (In Dutch)Onno Hamburger
 
Bouw je eigen Ochtendroutine - Benjamin Ball
Bouw je eigen Ochtendroutine - Benjamin BallBouw je eigen Ochtendroutine - Benjamin Ball
Bouw je eigen Ochtendroutine - Benjamin BallYourCoach BVBA
 
EFT - Emotional Freedom Techniques
EFT - Emotional Freedom TechniquesEFT - Emotional Freedom Techniques
EFT - Emotional Freedom TechniquesEelkovanGroen
 
Pitch mentale vaardigheidstrainin
Pitch mentale vaardigheidstraininPitch mentale vaardigheidstrainin
Pitch mentale vaardigheidstraininTrimension BV
 
Train hard but smart
Train hard but smartTrain hard but smart
Train hard but smartTeam Cal
 
Sessie 3: Gedachten en gevoelens i
Sessie 3: Gedachten en gevoelens iSessie 3: Gedachten en gevoelens i
Sessie 3: Gedachten en gevoelens iEric Oostdijk
 

Similar to Dealing with tension (Dutch) (19)

Tips gezond beeldschermwerk ergonomie door working well - maurice duivenvoorde
Tips gezond beeldschermwerk   ergonomie door working well - maurice duivenvoordeTips gezond beeldschermwerk   ergonomie door working well - maurice duivenvoorde
Tips gezond beeldschermwerk ergonomie door working well - maurice duivenvoorde
 
Training CAL d'HuZes 200112
Training CAL d'HuZes 200112Training CAL d'HuZes 200112
Training CAL d'HuZes 200112
 
Start2teach atletiek
Start2teach atletiekStart2teach atletiek
Start2teach atletiek
 
Sport & Health Workout Amerongen mini magazine najaar2019
Sport & Health Workout Amerongen mini magazine najaar2019Sport & Health Workout Amerongen mini magazine najaar2019
Sport & Health Workout Amerongen mini magazine najaar2019
 
Reintegratie die werkt
Reintegratie die werktReintegratie die werkt
Reintegratie die werkt
 
Psychiatrie&runningtherapievoorfb
Psychiatrie&runningtherapievoorfbPsychiatrie&runningtherapievoorfb
Psychiatrie&runningtherapievoorfb
 
'Kom in je lijf training' flyer
'Kom in je lijf training' flyer'Kom in je lijf training' flyer
'Kom in je lijf training' flyer
 
Recomed doet bewegen
Recomed doet bewegenRecomed doet bewegen
Recomed doet bewegen
 
Workshop Chris Grijns - Mindful aan het werk
Workshop Chris Grijns - Mindful aan het werkWorkshop Chris Grijns - Mindful aan het werk
Workshop Chris Grijns - Mindful aan het werk
 
Sportservice Scholten & KOM festival 2012
Sportservice Scholten & KOM festival 2012Sportservice Scholten & KOM festival 2012
Sportservice Scholten & KOM festival 2012
 
How to Stay Happy As A Coach (In Dutch)
How to Stay Happy As A Coach (In Dutch)How to Stay Happy As A Coach (In Dutch)
How to Stay Happy As A Coach (In Dutch)
 
The Body & Mind
The Body & MindThe Body & Mind
The Body & Mind
 
Bouw je eigen Ochtendroutine - Benjamin Ball
Bouw je eigen Ochtendroutine - Benjamin BallBouw je eigen Ochtendroutine - Benjamin Ball
Bouw je eigen Ochtendroutine - Benjamin Ball
 
EFT - Emotional Freedom Techniques
EFT - Emotional Freedom TechniquesEFT - Emotional Freedom Techniques
EFT - Emotional Freedom Techniques
 
Pitch mentale vaardigheidstrainin
Pitch mentale vaardigheidstraininPitch mentale vaardigheidstrainin
Pitch mentale vaardigheidstrainin
 
Train hard but smart
Train hard but smartTrain hard but smart
Train hard but smart
 
Sessie 3: Gedachten en gevoelens i
Sessie 3: Gedachten en gevoelens iSessie 3: Gedachten en gevoelens i
Sessie 3: Gedachten en gevoelens i
 
Gezond Leven
Gezond LevenGezond Leven
Gezond Leven
 
Burn out door pasas bij atlas copco
Burn out door pasas bij atlas copcoBurn out door pasas bij atlas copco
Burn out door pasas bij atlas copco
 

Dealing with tension (Dutch)

  • 1. Omgaan met Spanning Door: Afke van de Wouw Sportpsycholoog Bewegingswetenschapper
  • 2. Mentale Sportbegeleiding Systematisch leren en oefenen van mentale vaardigheden met als doel het verbeteren van prestaties Brain Training
  • 3. Mentale Sportbegeleiding • Stellen van doelen • Juiste spanningsniveau • Verbeelding • Gedachtecontrole • Aandachtssturing • Zelfvertrouwen How to train your brain
  • 4. Mentale Sportbegeleiding Thuis zijn we allemaal ‘kampioen’ maar op wedstrijd lukt het net even niet. Er is toch vaak, bewust of onbewust, spanning bij de ruiter.
  • 5. Mentale Sportbegeleiding • Onbewust onbekwaam • Bewust onbekwaam • Bewust bekwaam • Onbewust bekwaam 4-staps leerproces
  • 8. Mentale Sportbegeleiding • Belang van de wedstrijd • Verwachtingen • Slecht om kunnen gaan met fouten • Weinig zelfvertrouwen Oorzaak wedstrijdspanning
  • 9. Mentale Sportbegeleiding • Als we verschil ervaren tussen eisen en kunnen • Jij ervaart dat zo Ervaren van stress
  • 10. Mentale Sportbegeleiding Zorg dat je een niveau rijdt dat jij en je paard goed aankunnen; start niet in een te hoge klasse.
  • 11. Mentale Sportbegeleiding • Gedachten schieten alle kanten op (vooral vervelende) • Zorgen over of je wel goed zult presteren • Bang fouten te maken tijdens wedstrijd • Onzeker over jezelf • Bang om onder je kunnen te presteren • Zorgen over eventueel verlies • Bang dat je het laat afweten als je onder druk komt te staan • Bang dat je de doelstellingen niet haalt • Voelt de druk van de verwachtingen die anderen hebben Wat ervaar je in je hoofd?
  • 12. Mentale Sportbegeleiding • Je voelt dat je gespannen bent • Kriebels in je buik • Verhoogde hartslag • Naar gevoel in je maag • Klamme handen • Trillen • Misselijk • Rode vlekken in je nek • Snelle, oppervlakkige ademhaling • Braken voor of tijdens de wedstrijd • Hoofd- of buikpijn voor wedstrijden • Spieren zijn zo gespannen dat je kramp krijgt Wat ervaar je in je lijf?
  • 15. Mentale Sportbegeleiding • Regelmatig oefenen • Als gedachten opkomen, alleen opmerken • Neem de tijd • Blijf wakker • Zoek eerst een rustige omgeving Tips bij Ontspannings- en Ademhalingsoefeningen
  • 16. Mentale Sportbegeleiding • Jacobsen • Bodyscan • Visualiseren • Yoga • Lichaamsomtrek Ontspanningsoefeningen
  • 17. Mentale Sportbegeleiding • Door bewust te worden van je ademhaling, kun je hem beter beheersen • Rust in hele lichaam • Ritueel • Aandacht verplaatst, geen tijd om te denken aan afleidingen • Lichaamszwaartepunt naar beneden Ademhalingsoefeningen
  • 18. Mentale Sportbegeleiding • Hoe verbruik je energie? • Hoe vul je energie weer aan? • Hoe effectiever herstellen? Herstel
  • 19. Mentale Sportbegeleiding • Precompetitie – Op tijd naar bed en voldoende eten – Stretchen, ontspannen bewegen – Ontspanningsoefeningen, imagery – Wedstrijd- en trainingsaccommodatie verkennen – Wedstrijddag indelen, incl. materiaal • Competitie – Richten op de taak, datgene wat je te doen hebt – ´What if´ scenario´s doornemen – Richten op datgene waar je controle over hebt Wedstrijdvoorbereiding
  • 20. Mentale Sportbegeleiding Maak een tijdschema en een paklijst van wat je allemaal mee moet nemen zodat je zeker tijd genoeg hebt voor alles en dat je je daar al niet meer druk om hoeft te maken. Sommige ruiters vinden het fijn om zich voor de proef even af te zonderen; andere ruiters maken liever een praatje met de mensen om zich heen. Zoek uit wat jij het fijnste vindt.
  • 21. Locus of control Onder controle Niet onder controle Belangrijk Onbelangrijk
  • 22. Mentale Sportbegeleiding Als ik op concours ben, focus ik me op de dingen waar ik invloed op heb, en sluit ik me af voor de dingen waar ik géén invloed op heb. Dat wil zeggen: ik kan me heel druk maken over bijvoorbeeld de concurrentie, de juryleden of de bodem van de ring maar daar kan ik helemaal niets aan veranderen. Waar ik wel invloed op heb, is mijn eigen rijden en de voorbereiding voorafgaand aan de wedstrijd.
  • 23. Mentale Sportbegeleiding • Zorg dat je zelf ontspannen bent • Doe niet veel anders dan anders • Zorg voor voldoende rust en ontspanning van het paard • Train wedstrijd specifiek – Tijdstip – Bak, Ondergrond – Muziek en andere geluiden, zoals publiek – Bij fouten niet herhalen, maar doorgaan • Ga naar oefenwedstrijden • Neem de tijd om je paard te laten wennen aan de bak en mensen voor de wedstrijd Spanning bij paard
  • 24. Mentale Sportbegeleiding Boots thuis een wedstrijdsituatie na: vlecht je paard in, trek wedstrijd kleding aan en probeer los te rijden in een andere piste dan waar je je proef rijdt als je hiertoe mogelijkheden hebt. Daarnaast is het verstandig vaak op ander terrein te rijden. Zo leert je paard ontspannen te zijn op vreemd terrein. Bovendien zijn er steeds vaker oefen(dressuur)wedstrijden en dat is ideaal juist voor dit soort problemen. Ook ik ga naar oefenwedstrijden!