SlideShare a Scribd company logo
1 of 27
Skotini ili97 2003
Η          ζθνηεηλή        ύιε          αλαθέξεηαη          ζε
ππνζεηηθά ζσκαηίδηα ύιεο, άγλσζηεο ζύλζεζεο, ηα νπνία δελ
εθιύνπλ    νύηε αληαλαθινύλ        αξθεηή    ειεθηξνκαγλεηηθή
αθηηλνβνιία ώζηε λα κπνξνύλ λα γίλνπλ άκεζα αληρλεύζηκα. Η
ύπαξμή       ηνπο    κπνξεί       λα      δηαπηζησζεί      από
ηα βαξπηηθά απνηειέζκαηα ζε νξαηή ύιε, όπσο ηα αζηέξηα θαη
νη γαιαμίεο. Η ππόζεζε ηεο ζθνηεηλήο ύιεο έρεη ζαλ ζηόρν λα
εμεγήζεη δηάθνξεο αζηξνλνκηθέο παξαηεξήζεηο πνπ δελ
ζπκθσλνύλ κε ηε ζεσξία καο γηα ηε βαξύηεηα, όπσο αλσκαιίεο
ζηελ ηαρύηεηα πεξηζηξνθήο ησλ αζηεξηώλ ζηηο παξπθέο ησλ
γαιαμηώλ. Η ηαρύηεηα απηή είλαη κεγαιύηεξε από ην
αλακελόκελν, πξάγκα πνπ εμεγείηαη είηε κε ηελ παξαδνρή όηη ε
ζεσξία καο γηα ηε βαξύηεηα είλαη ιάζνο (γεγνλόο όκσο γηα ην
νπνίν ππάξρνπλ πνιιά αληίζεηα επηρεηξήκαηα) είηε κε ηε ζεώξεζε
ηεο ύπαξμεο κηαο κεγάιεο πνζόηεηαο κάδαο πνπ, πξνο ην παξόλ
ηνπιάρηζηνλ, δελ κπνξνύκε λα δνύκε. Η ύπαξμε ηεο ζθνηεηλήο
ύιεο ζα έιπλε έλα πιήζνο πξνβιεκάησλ ζπλέπεηαο ζηε ζεσξία
ηεο Μεγάιεο Έθξεμεο.
   Αλ ε ζθνηεηλή ύιε ππάξρεη, ππεξβαίλεη ζεκαληηθά
    ζε κάδα ην νξαηό κέξνο ηνπ ζύκπαληνο. Μόλν ην
    4% ηεο ζπλνιηθήο κάδαο ηνπ ζύκπαληνο κπνξεί λα
    γίλεη άκεζα νξαηό. Πεξίπνπ ην 22% ππνινγίδεηαη
    όηη απνηειείηαη από ζθνηεηλή ύιε. Τν ππόινηπν
    74% απνηειείηαη από ζθνηεηλή ελέξγεηα, έλα αθόκα
    πην πεξίεξγν ζηνηρείν, δηάζπαξην ζην δηάζηεκα, ην
    νπνίν πηζαλόηαηα δελ κπνξεί λα ινγηζηεί ζαλ
    ζπλήζε ζσκαηίδηα. Ο θαζνξηζκόο ηεο θύζεο απηήο
    ηεο ρακέλεο κάδαο είλαη έλα από ηα πην ζεκαληηθά
    πξνβιήκαηα ηεο ζύγρξνλεο θνζκνινγίαο θαη
    ηεο θπζηθήο ησλ ζσκαηηδίσλ.
   Δλώ ε βαξύηεηα είλαη ε αηηία ησλ θηλήζεσλ ησλ άζηξσλ, ησλ
    γαιαμηώλ θαη ησλ ζκελώλ από γαιαμίεο, πνιιέο θνξέο θάπνηεο
    θηλήζεηο ηνπο, δελ δηθαηνινγνύληαη. Από ην 1932 ν αζηξνλόκνο Jan
    Oort έρεη δεκνζηεύζεη ηελ ππόζεζε, πσο κε βάζε ηελ θίλεζε ησλ
    άζηξσλ ηνπ γαιαμία καο, ε νιηθή πνζόηεηα ηεο κάδαο ηνπο πξέπεη
    είλαη δηπιάζηα από ηελ νξαηή κάδα πνπ θαίλεηαη κε ηα ηειεζθόπηα.
    Μηα άιιε έλδεημε γηα ηελ ύπαξμε αόξαηεο ύιεο, είλαη ην γεγνλόο όηη
    βιέπνπκε ηνπο γαιαμίεο ζην δηθό καο ηνπηθό ζκήλνο, λα θηλνύληαη ν
    έλαο πξνο ηνλ άιιν.
   Γηα πξώηε θνξά πξνηάζεθε ε ύπαξμε ηεο ζθνηεηλήο ύιεο ζηηο αξρέο
    ηεο δεθαεηίαο ηνπ '30 από ηνλ Διβεηό θπζηθό Fritz Zwicky, πνπ
    ππνιόγηζε όηη νη αθηηληθέο ηαρύηεηεο νθηώ γαιαμηώλ ζηνλ αζηεξηζκό
    ηεο Κόκεο ηεο Βεξελίθεο, ήηαλ 400 θνξέο κεγαιύηεξεο από απηήλ
    πνπ αλακελόηαλ από ηελ θνηλή βαξύηεηα ηεο νξαηήο ύιεο ζε απηνύο
    ηνπο γαιαμίεο. Γειαδή ε ηαρύηεηα ηνπο ήηαλ 7.000 ρηι. αλά
    δεπηεξόιεπην από καο, πνπ ζήκαηλε όηη ζα δηαιύνληαλ εθηόο θη αλ
    πεξηείραλ δεθαπιάζηα κάδα από ηελ νξαηή.
   Η εμήγεζε πνπ δόζεθε από ηνλ Zwicky ζηελ εμαίξεηε αλαθάιπςε ηνπ ήηαλ
    όηη ππάξρεη απηό πνπ νλόκαζε ν ίδηνο ζθνηεηλή ύιε, ή ύιε πνπ δελ κπνξεί λα
    παξαηεξεζεί άκεζα αιιά κπνξεί λα πξνθύςεη έκκεζα από ηελ βαξπηηθή
    επίδξαζε ηεο ζηελ νξαηή ύιε.
   Η Vera Rubin εξεπλώληαο ηνλ γαιαμία ηεο Αλδξνκέδαο -πεξίπνπ 2,2
    εθαηνκκύξηα έηε θσηόο από ην δηθό καο γαιαμία- δηαπίζησζε πσο ηα άζηξα
    ηεο εμσηεξηθήο ζπείξαο απηνύ ηνπ Γαιαμία, αληί λα θηλνύληαη πην αξγά από
    ηα άζηξα ησλ εζσηεξηθώλ ζπεηξώλ, θηλνύληαη κε ηελ ίδηα ηαρύηεηα κε απηά.
    Η αζηξνλόκνο γηα λ' απαληήζεη ζηα πην πάλσ πξνβιήκαηα, ππέδεημε πσο
    έπξεπε ην 90% ησλ ζπεηξνεηδώλ γαιαμηώλ λα απνηειείηαη από κηα παξάμελε,
    ζθνηεηλή ύιε πνπ ζαλ πεξίβιεκα εκπνδίδεη ηελ εζσηεξηθή ζπείξα ηεο
    Αλδξνκέδαο, λα δηαζπαζηεί.
   Οκνίσο ν γαιαμίαο απηόο έξρεηαη πξνο ην κέξνο καο, κε ηαρύηεηα πεξίπνπ
    200.000 κηιίσλ ηελ ώξα. Απηό ζπκβαίλεη κόλν κε ηελ επίδξαζε ηεο
    βαξπηηθήο έιμεο. Η κάδα όκσο πνπ παξαηεξνύκε δελ είλαη αξθεηά κεγάιε
    γηα λα αζθήζεη κηα ηέηνηα έιμε. Η κάδα απηή ινηπόλ πνπ ιείπεη, πξέπεη λα
    βξίζθεηαη ζην ρώξν κεηαμύ ησλ δύν γαιαμηώλ, θαη εθηηκάηαη όηη είλαη
    πεξίπνπ 10 θνξέο κεγαιύηεξε από ηε κάδα ηνπ γαιαμία καο, κε ηε κνξθή
    ηεο 'ζθνηεηλήο ύιεο'.
   Σε άιιε πεξίπησζε νη αζηξνλόκνη κεηξνύλ ηελ πίεζε ηνπ ζεξκνύ αεξίνπ, πνπ
    γεκίδεη ηνλ ρώξν κεηαμύ ησλ γαιαμηώλ ελόο ζκήλνπο, θαη ην νπνίν αθηηλνβνιεί
    ζηελ πεξηνρή ησλ αθηίλσλ-Χ. Από απηή ηε κέηξεζε (όπσο ζα δνύκε παξαθάησ)
    κπνξνύλ λα ζπκπεξάλνπλ ηελ πνζόηεηα ηεο επηπιένλ αόξαηεο ύιεο, πνπ πξέπεη
    λα ππάξρεη θαηαλεκεκέλε ζην ζκήλνο, ράξε ζην βαξπηηθό πεδίν ηεο νπνίαο, ην
    αέξην δελ κπνξεί λα δξαπεηεύζεη θαη παξακέλεη παγηδεπκέλν ζην εζσηεξηθό ηνπ
    ζκήλνπο.
   Από ηόηε πνιιά πεηξάκαηα πνπ έγηλαλ, επηβεβαηώλνπλ ηελ ππόδεημε ηνπ Oort, ηνπ
    Zwicky θαη ηεο Vera Rubin γηα ηελ ύπαξμε ζθνηεηλήο ύιεο.
   Έηζη, ζε γαιαμηαθό επίπεδν παξαηεξνύκε όηη ε πεξηζηξνθηθή θίλεζε
    ζπεηξνεηδώλ γαιαμηώλ (γύξσ από ην θέληξν ηνπο) είλαη πην γξήγνξε από όηη ζα
    αλακελόηαλ. Δλώ κία πεξηζηξνθή ηνπ γαιαμία γίλεηαη ζε 100 εθαηνκκύξηα ρξόληα
    θαη ζπγρξόλσο δηαηεξείηαη ην ζρήκα ηνπ γηα δηζεθαηνκκύξηα ρξόληα, νη
    1011 ειηαθέο κάδεο πνπ έρεη δελ θηάλνπλ λα εμεγήζνπλ ηελ επζηάζεηα ηνπ Γαιαμία
    καο.
   Οη επηζηήκνλεο δέρνληαη όηη ν Γαιαμίαο καο, πεξηβάιιεηαη από κία άισ ζθνηεηλήο
    ύιεο. Σηελ άισ (πνπ είλαη ζαλ έλα θσηνζηέθαλν γύξσ από ην θεληξηθό κέξνο ηνπ
    Γαιαμία) βξίζθεηαη ην κεγαιύηεξν κέξνο ηεο ζθνηεηλήο ύιεο.
   Η θξπθή απηή κάδα πξέπεη λα είλαη 10 θνξέο πεξηζζόηεξε από ηελ
    παξαηεξνύκελε θσηεηλή ύιε ηνπ Γαιαμία. Η ζεσξία ηεο ζθαηξηθήο άισο αξθεί
    γηα λα εμεγεζεί ε ζηαζεξόηεηα ηνπ Γαιαμία.
   Γηα λα κεηξήζνπκε ηελ κάδα ηνπ Γαιαμία, δηαπηζηώλνπκε ην
    πνζνζηό ηεο θαζκαηηθήο κεηαηόπηζεο ησλ ζπρλνηήησλ ηνπ θσηόο
    πνπ πξνέξρεηαη από ζώκαηα θαη αέξηεο κάδεο ζε δηάθνξεο
    απνζηάζεηο από ην θέληξν ηνπ γαιαμία, πξάγκα πνπ θαζηζηά δπλαηό
    ηνλ πξνζδηνξηζκό ηεο κάδαο ηνπ. Καη γηα λα εμεγεζνύλ νη θηλήζεηο
    ησλ αζηέξσλ θάζεηα πξνο ην γαιαμηαθό επίπεδν απαηηείηαη ζπλνιηθό
    βαξπηηθό πεδίν (άξα θαη κάδα) δηπιάζην ηνπ παξαηεξνπκέλνπ.
   Οη γαιαμίεο ζρεκαηίδνπλ νκάδεο ή ζκήλε από ρηιηάδεο γαιαμίεο. Σηηο
    νκάδεο απηέο νη δηάθνξεο θαηαλνκέο κάδαο ζπλεηζθέξνπλ αξλεηηθή
    δπλακηθή ελέξγεηα θαη νη θηλήζεηο ησλ γαιαμηώλ ζεηηθή θηλεηηθή
    ελέξγεηα. Αλ ε ελέξγεηα είλαη ζπλνιηθά αξλεηηθή ην ζύζηεκα είλαη
    ζηαζεξό θαη ρσξηθά πεπεξαζκέλν. Αθνύ νη θηλεηηθέο ελέξγεηεο ησλ
    επηκέξνπο γαιαμηώλ είλαη κεγάιεο ζα πξέπεη ε δπλακηθή ελέξγεηα
    ησλ γαιαμηώλ λα είλαη ηεξάζηηα, αθνύ έρνπκε ζηαζεξόηεηα ζην
    ζύζηεκα. Καη απηό ζεκαίλεη όηη πξέπεη λα ππάξρεη δεθαπιάζηα κάδα
    από ηελ παξαηεξνύκέλε. Η κάδα απηή κπνξεί λα είλαη ζηελ άισ ή
    ζηα κεζνγαιαμηαθά λέθε.
   Τέινο ην κνληέιν ηνπ θιεηζηνύ ζύκπαληνο πνπ είλαη
    πεπεξαζκέλν ζε ρώξν θαη ύιε, ρξεηάδεηαη 30-50
    θνξέο πεξηζζόηεξε κάδα από ηελ παξαηεξνύκελε γηα
    λα "θιείζνπκε" ην Σύκπαλ.
   Η ζθνηεηλή ύιε έρεη παίμεη επίζεο θάπνην ζεκαληηθό
    ξόιν ζην ζρεκαηηζκό ησλ γαιαμηώλ θαηά ηελ εμέιημε
    ηνπ Σύκπαληνο, αιιά θαη ειέγρεη αθόκε θαη ηώξα
    ηελ πνξεία ηνπ θόζκνπ. Η ύπαξμή ηεο δειαδή είλαη
    απνθαζηζηηθή γηα ηε κνίξα ηνπ Σύκπαληνο, γηαηί ε
    εμέιημε ηνπ ζύκπαληνο εμαξηάηαη από ηελ νιηθή
    κάδα ηνπ Σύκπαληνο.
Skotini ili97 2003
   Αλ θαη κέρξη ζήκεξα έρνπλ δηαηππσζεί πνιιέο ζεσξίεο,
    θαλείο δελ γλσξίδεη αθόκα πνηα είλαη ε ζύζηαζε ηεο
    ζθνηεηλήο ύιεο πνπ παξακέλεη αόξαηε επεηδή δελ εθπέκπεη
    θαη δελ δηαζιά ηελ ειεθηξνκαγλεηηθή αθηηλνβνιία.
    Όκσο παξόιν πνπ δελ κπνξεί λα αληρλεπηεί άκεζα, ην
    κπζηεξηώδεο πιηθό, πνπ εθηηκάηαη όηη είλαη πέληε θνξέο
    πεξηζζόηεξν από ηελ θαλνληθή ύιε, γίλεηαη αληηιεπηό
    επεηδή αξθεί βαξπηηθή έιμε ζηα άζηξα θαη ηνπο γαιαμίεο.
    Επηπιένλ, ε βαξύηεηα ηεο ζθνηεηλήο ύιεο παξακνξθώλεη ην
    θσο καθξηλώλ γαιαμηώλ θαζώο ηαμηδεύεη πξνο ηε Γε.
   Δληνύηνηο, δελ δέρνληαη όινη νη επηζηήκνλεο ηε ζεσξία ηεο
    ζθνηεηλήο ύιεο. Μηα αληίπαιε ιύζε πξνηάζεθε από ηνλ Moti
    Milgrom ην 1983 θαη ππνζηεξίρηεθε από ηνλ Jacob Bekenstein
    ην 2004, Αληί λα ππάξρεη απηό ην απαξαηήξεην πιηθό, ν
    Milgrom πξόηεηλε όηη δελ θαηαλννύλ νη αζηξνλόκνη θαιά ηε
    βαξύηεηα. Πξόηεηλε δε όηη κηα ώζεζε ζηε βαξύηεηα ηεο
    ζπλεζηζκέλεο ύιεο είλαη ε αηηία απηήο ηεο επηηάρπλζεο.
   Η ζεσξία ηνπ Milgrom έρεη επεμεξγαζηεί από δηάθνξνπο
    αζηξνλόκνπο από ηόηε ελώ νη Hong Sheng Zhao θαη Benoit
    Famaey έρνπλ πξνηείλεη κηα λέα δηαηύπσζε ηεο δηθηάο ηνπ
    εξγαζίαο, πνπ ππεξληθά πνιιά από ηα πξνβιήκαηα πνπ έρνπλ
    αληηκεησπίζεη νη πξνεγνύκελεο ζεσξίεο ηνπ.
   Οη δύν ηνπο έρνπλ δεκηνπξγήζεη έλαλ ηύπν (ηνλ απιό ηύπν)
    πνπ επηηξέπεη ζηε βαξύηεηα λα αιιάδεη ζπλερώο αλάινγα κε
    ηηο δηάθνξεο θιίκαθεο ησλ απνζηάζεσλ
    θαη, επηπιένλ, ηαηξηάδεη κε ηα παξαηεξεζηαθά ζηνηρεία ησλ
    γαιαμηώλ.
   Η αληηύιε είλαη ε κνξθή ηεο ύιεο πνπ απνηειείηαη
    από ηα αληηζσκαηίδηα ησλ ζσκαηηδίσλ πνπ
    ζπγθξνηνύλ ηε ζπλήζε ύιε. Αλ έλα ζσκαηίδην θαη
    έλα αληηζσκαηίδην έξζνπλ ζε επαθή, θαη ηα δύν
    θαηαζηξέθνληαη θαη παξάγεηαη ειεθηξνκαγλεηηθή
    αθηηλνβνιία. Με ηελ αληηύιε, ζα κπνξνύζακε λα
    εθκεηαιιεπηνύκε ην ζύλνιν ηεο
    ηζνδύλακεο ελέξγεηαο ηεο ύιεο, αληί γηα ηα κηθξά
    πνζνζηά πνπ δίλνπλ ε ρεκηθή ελέξγεηα ή νη
    ππξεληθέο αληηδξάζεηο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη
    ζήκεξα.
   Αλ θαη εληνπίδνληαη κεξηθέο θνξέο ζσκαηίδηα αληηύιεο ζην
    ζύκπαλ (ην πξώην αληηζσκαηίδην αλαθαιύθηεθε ην 1933 θαη
    επξόθεηην γηα έλα αληηειεθηξόλην πνπ δεκηνύξγεζε ε ζπλάληεζε
    θνζκηθώλ αθηίλσλ κε ηελ αηκόζθαηξα), νη ζεκεξηλέο καο γλώζεηο
    δείρλνπλ όηη δελ ππάξρεη άηνκν αληηύιεο ζηε θύζε. Η εμαθάληζε
    ηεο αληηύιεο (πνπ δεκηνπξγήζεθε ηαπηόρξνλα κε ηελ ύιε
    ζύκθσλα κε ηε ζεσξία ηεο (Μεγάιεο Έθξεμεο) παξακέλεη έλα
    κπζηήξην, αιιά είλαη βέβαην όηη ρσξίο απηό ην γεγνλόο δελ ζα
    είρακε ππάξμεη πνηέ.
   Σύκθσλα κε κηα ππόζεζε γηα ηελ εμήγεζε ηεο εμαθάληζεο ηεο
    αληηύιεο, ε αληηύιε ππάξρεη ζ' έλα μερσξηζηό ζύκπαλ παξάιιειν
    πξνο ην δηθό καο, αιιά ην πξόβιεκα είλαη όηη είλαη αδύλαηνλ λα
    απνδεηρζεί ε νξζόηεηα απηήο ηεο ππόζεζεο, εθόζνλ είλαη
    αδύλαηνλ λα έξζνπκε ζ' επαθή κ' έλα παξάιιειν ζύκπαλ (αλ
    πθίζηαηαη έλα).
   Σύκθσλα κε κηα άιιε ζεσξία, ε ύιε θαη ε αληηύιε
    δεκηνπξγήζεθαλ ηαπηόρξνλα ηε ζηηγκή ηεο
    Μεγάιεο Έθξεμεο. Αιιά κόιηο κεξηθά θιάζκαηα
    ηνπ κηθξνδεπηεξνιέπηνπ αξγόηεξα, ε ύιε θαη ε
    αληηύιε ζπγθξνύζηεθαλ θη εμαϋιώζεθαλ. Απηή ε
    ζεσξία δελ εμαηξεί ηελ πηζαλόηεηα έλα αληίζεην
    θαηλόκελν λα έρεη ζπκβεί ζε κηα άιιε
    δηάζηαζε, επνκέλσο ηελ πηζαλόηεηα όηη ππάξρεη
    άιιν ζύκπαλ αιιά ζην νπνίν ε αληηύιε είλαη απηή
    πνπ έρεη ην κηθξό αξηζκεηηθό πξνβάδηζκα. Θα
    γηλόηαλ ηόηε ιόγνο γηα αληηζύκπαλ.
Σην CERN πξαγκαηνπνηνύληαη αξθεηά πεηξάκαηα
πνπ αθνξνύλ ηελ ύιε θαη ηελ αληηύιε θαζώο θαη
έξεπλεο ζρεηηθά κε ηελ ζθνηεηλή ύιε.
Τν πείξακα γηα ηελ αληηύιε νλνκάδεηαη CAST
(Cern Axion Solar Telescope ) θαη ην πείξακα γηα
ηελ πιε νλνκαδεηαη ALICE ( A Large Ion
Collider Experiment )
Skotini ili97 2003
Skotini ili97 2003
Τν πείξακα ALICE :
   Ο LHC ηνπ CERN είλαη έλα γηγαληηαίν επηζηεκνληθό
   όξγαλν, ζηα ειβεηνγαιιηθά ζύλνξα, θνληά ζηε Γελεύε
   ηεο Ειβεηίαο. Είλαη ν κεγαιύηεξνο θαη ηζρπξόηεξνο
   επηηαρπληήο ζσκαηηδίσλ ζηνλ θόζκν θαη
   ρξεζηκνπνηείηαη από ζρεδόλ 10.000 θπζηθνύο, από
   πεξηζζόηεξεο από 80 ρώξεο, γηα ηελ αλαδήηεζε ησλ
   ζσκαηηδίσλ πνπ ζα δηεπθξηλίζνπλ ηε ζεηξά ησλ
   γεγνλόησλ πνπ δηακόξθσζαλ ην Σύκπαλ κόιηο έλα
   θιάζκα ηνπ δεπηεξνιέπηνπ ακέζσο κεηά από ηε
   Μεγάιε Έθξεμε (Big Bang).
   Ο ζρεδηαζκόο θαη ε θαηαζθεπή ηνπ LHC δηάξθεζαλ
    πεξίπνπ 20 έηε, κε ζπλνιηθό θόζηνο 3,6
    δηζεθαηνκκπξίσλ €. Ο LHC ζηεγάδεηαη ζε κηα ζήξαγγα
    κήθνπο 27 km θαη πιάηνπο 3,8 m, πεξίπνπ 100 m θάησ
    από ηελ επηθάλεηα ηνπ εδάθνπο. Σε απηό ην βάζνο,
    ππάξρεη έλα γεσινγηθά ζηαζεξό ζηξώκα θαη, απηό ην
    βάζνο δελ επηηξέπεη λα δηαθύγεη νπνηαδήπνηε
    αθηηλνβνιία. Έσο ην 2000, ζηε ζήξαγγα βξηζθόηαλ ν
    επηηαρπληήο Large Electron-Positron (LEP), ν νπνίνο
    θαηαζθεπάζηεθε ην 1989. Σε απηόλ ηνλ παιηόηεξν
    επηηαρπληή ζπγθξνύνληαλ ειεθηξόληα κε ηα
    αληηζσκαηίδηά ηνπο, ηα πνδηηξόληα , γηα λα κειεηεζνύλ
    κε κεγάιε αθξίβεηα νη ηδηόηεηεο θαη νη αιιειεπηδξάζεηο
    ησλ ζσκαηηδίσλ πνπ παξάγνληαλ.
   Υπάξρνπλ νθηώ αλειθπζηήξεο πνπ νδεγνύλ θάησ
    ζηε ζήξαγγα θαη αλ θαη ε θάζνδνο έρεη κόλν κηα
    ζηάζε, δηαξθεί έλα νιόθιεξν ιεπηό. Γηα λα
    θηλεζνύλ κεηαμύ ησλ νθηώ ζεκείσλ πξόζβαζεο, νη
    εξγαδόκελνη ζηε ζπληήξεζε θαη αζθάιεηα
    ρξεζηκνπνηνύλ πνδήιαηα γηα λα θηλεζνύλ κέζα ζηε
    ζήξαγγα, δηαλύνληαο -κεξηθέο θνξέο- αξθεηά
    ρηιηόκεηξα. Ο ρεηξηζκόο ηνπ LHC γίλεηαη απηόκαηα
    από έλα θεληξηθό θέληξν ειέγρνπ θαη έηζη, κόιηο
    αξρίζνπλ ηα πεηξάκαηα, νη κεραληθνί θαη νη ηερληθνί
    ζα πξέπεη λα έρνπλ πξόζβαζε ζηε ζήξαγγα κόλν
    γηα δηαδηθαζίεο ζπληήξεζεο.
   Τν πξαγκαηηθό πείξακα είλαη κηα κάιινλ απιή
    δηαδηθαζία: ζηνλ LHC ζα ζπγθξνπζηνύλ δύν αδξόληα -
    είηε πξσηόληα είηε ππξήλεο κνιύβδνπ- κε ηαρύηεηεο
    θνληά ζηελ ηαρύηεηα ηνπ θσηόο. Τα πνιύ πςειά
    επίπεδα ελέξγεηαο πνπ κπνξνύλ λα επηηεπρζνύλ, ζα
    επηηξέςνπλ ηε κεηαηξνπή ηεο θηλεηηθήο ελέξγεηαο ησλ
    ζπγθξνπόκελσλ ζσκαηηδίσλ ζε ύιε, ζύκθσλα κε ην
    λόκν E=mc2, ηνπ Einstein, θαη όια ηα ζσκαηίδηα πνπ ζα
    δεκηνπξγεζνύλ θαηά ηε ζύγθξνπζε ζα αληρλεπζνύλ θαη
    ζα κεηξεζνύλ. Απηό ην πείξακα ζα επαλαιακβάλεηαη
    κέρξη 600 εθαηνκκύξην θνξέο αλά δεπηεξόιεπην, γηα
    πνιιά έηε.
    Σηνλ LHC ζα πξαγκαηνπνηεζνύλ θπξίσο
    ζπγθξνύζεηο πξσηνλίνπ-πξσηνλίνπ, νη νπνίεο ζα
    κειεηεζνύλ από ηνπο ηξεηο από ηέζζεξηο αληρλεπηέο
    ηνπ (ATLAS, CMS, θαη LHCb). Εληνύηνηο, γηα
    αξθεηέο εβδνκάδεο ην ρξόλν, αληί γηα πξσηόληα ζα
    επηηαρύλνληαη θαη ζα ζπγθξνύνληαη βαξηά ηόληα
    (ππξήλεο κνιύβδνπ), γηα λα κειεηεζνύλ θπξίσο από
    ηνλ –θηηαγκέλν γηα ην ζθνπό απηό- αληρλεπηή
    ALICE.
   Ο θύξηνο ζθνπόο ηνπ ALICE είλαη λα κειεηήζεη ηηο ηδηόηεηεο ηεο ύιεο πνπ
    δεκηνπξγείηαη θαηά ηε δηάξθεηα ζπγθξνύζεσλ βαξέσλ ππξήλσλ, όπσο απηόο
    ηνπ κνιύβδνπ, ζηελ εμαηξεηηθά πςειή ελέξγεηα ηνπ LHC. Η πξνζδνθία είλαη
    όηη απηή ε θαηάζηαζε ζα είλαη παξόκνηα κε ηελ αξρέγνλε θαηάζηαζε ηεο
    ύιεο πνπ νλνκάδεηαη πιάζκα Quark-Gluon θαη πνπ, ζύκθσλα κε ηελ
    Θεσξία ηνπ Καζηεξσκέλνπ Μνληέινπ, ππήξμε ακέζσο κεηά από ην Big-
    Bang.
    Σην ALICE ζπλεξγάδνληαη πεξηζζόηεξνη από 1000 θπζηθνί θαη κεραληθνί
    από 102 ηδξύκαηα ζε 30 ρώξεο, γηα λα πξνπαξαζθεπάζνπλ ην πείξακα (ζηνλ
    επηηαρπληή LHC ζην CERN) πνπ αλακέλεηαη λα ζπκβάιεη ώζηε λα βξεζνύλ
    απαληήζεηο ζε θεληξηθά εξσηήκαηα ηεο Φπζηθήο ηνπ 21νπ αηώλα, όπσο:
    Υπάξρνπλ αξρέο ηεο Φύζεο πνπ δελ έρνπλ αλαθαιπθζεί; Πσο κπνξεί λα
    ιπζεί ην κπζηήξην ηεο «ζθνηεηλήο ελέξγεηαο»; Υπάξρνπλ επηπιένλ
    δηαζηάζεηο; Τη είλαη ε «ζθνηεηλή ύιε»; Πσο δηθαηνινγείηαη ε ύπαξμε
    αζπκκεηξίαο κεηαμύ ύιεο θαη αληηύιεο; Θα βξεζεί (έζησ έκκεζα) ε
    αηηηνινγία γηα ηελ ύπαξμε ηεο κάδαο ησλ ζσκάησλ; Πσο πξνέθπςε ην
    Σύκπαλ; .
   Τα απνηειέζκαηα ησλ πεηξακάησλ δελ ζα πεξηνξίδνληαη
    κόλν ζην ζηελό εξεπλεηηθό πεδίν ηεο Επηζηήκεο, αιιά
    ζα αθνξνύλ ηελ θαζεκεξηλή δσή ησλ αλζξώπσλ. Είλαη
    απηό πνπ θάλεη ηνπο εξεπλεηέο λα δίλνπλ ηδηαίηεξε
    έκθαζε ζηηο πξνθιήζεηο (νη νπνίεο δελ είλαη κόλν
    ηερλνινγηθέο) πνπ ζα αληηκεησπίζνπλ ζηνλ παξάμελν
    θαη ηαπηόρξνλα ζπλαξπαζηηθό θόζκν ηνπ CERN. Οη
    ιύζεηο πνπ ζα επηλνεζνύλ γηα απηέο ηηο πξνθιήζεηο
    είλαη ζίγνπξν πσο ζα επηζηξέςνπλ ζηελ θνηλσλία θαη
    θπζηθά ζα πξνζδηνξίδνπλ ζε ιίγα ρξόληα ηελ
    θαζεκεξηλόηεηα όισλ, όπσο γηα παξάδεηγκα ην web ην
    νπνίν «γελλήζεθε» επίζεο ζην CERN.
Τν πείξακα CAST:
    Τν Cern Axion Solar Telescope (CAST) είλαη έλα ηειεζθόπην, κε ζηόρν λα
    αληρλεύζεη ηα ππνζεηηθά ζσκαηίδηα axions, πνπ, θαηά ηελ
    ζεσξία, δεκηνπξγνύληαη / «δηαζπώληαη» θαη ζηα καγλεηηθά πεδία ηνπ Ήιηνπ. Η
    ύπαξμε ησλ ζσκαηηδίσλ όπσο ηα axions ζα κπνξνύζε λα αλνίμεη έλα λέν
    παξάζπξν γηα ηε κειέηε ηνπ ειηαθνύ ππξήλα θαη λα εμεγήζεη πνιιά
    αζηξνθπζηθά θαηλόκελα.To CAST ρξεζηκνπνηεί έλαλ ππεξαγώγηκν καγλήηε γηα
    ηελ αλίρλεπζε axions πνπ πξνέξρνληαη από ηνλ Ήιην. O καγλήηεο βξίζθεηαη ζε
    θηλεηή πιαηθόξκα θαη παξαθνινπζεί ηνλ ήιην πεξίπνπ 3 ώξεο ηελ εκέξα. Η ηδέα
    είλαη όηη ην καγλεηηθό πεδίν ιεηηνπξγεί σο θαηαιύηεο γηα λα κεηαηξέπεη ηα
    axions ζε αθηίλεο Φ , θαζηζηώληαο ηα έηζη ζρεηηθά εύθνιν λα εληνπηζηνύλ κε ηε
    βνήζεηα θαηάιιεισλ αληρλεπηώλ. Η ηθαλόηεηα κε ηελ νπνία απηό
    πξαγκαηνπνηείηαη, εληζρύεηαη ζε κεγάιν βαζκό ηόζν από ηελ ηζρύ ηνπ
    ππεξαγώγηκνπ καγλήηε όζν θαη από ην κεγάιν ηνπ κήθνο. Τν CAST ζπλδπάδεη
    ηερληθέο ηεο ζσκαηηδηαθήο θπζηθήο θαη ηεο αζηξνλνκίαο, ελώ εθκεηαιιεύεηαη
    ηελ ηερλνγλσζία ηνπ CERN ζε επηηαρπληέο, αλίρλεπζε αθηίλσλ Φ, καγλήηεο θαη
    θξπνγνληθή. Τν εξεπλεηηθό πξόγξακκα έρεη μεθηλήζεη από ην 2000, ελώ ην 2011
    πξνηάζεθε ε ζπλέρηζή ηνπ γηα ηα επόκελα 3-4 ρξόληα.
Skotini ili97 2003
Skotini ili97 2003

More Related Content

What's hot

στου κεμαλ το σπιτι
στου κεμαλ το σπιτιστου κεμαλ το σπιτι
στου κεμαλ το σπιτιAntonis Stergiou
 
ε.ε. η γυναικα στην ελλαδα
ε.ε. η γυναικα στην ελλαδαε.ε. η γυναικα στην ελλαδα
ε.ε. η γυναικα στην ελλαδαBetty Mouzak
 
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844Evangelia Patera
 
ΡΗΤΟΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΡΗΤΟΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑΡΗΤΟΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΡΗΤΟΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑEvangelia Patera
 
ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο
ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο
ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο Evangelia Patera
 
ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ & ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ & ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ & ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ & ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗanny1976
 
Τα πρώτα ελληνικά κόμματα
Τα πρώτα ελληνικά κόμματαΤα πρώτα ελληνικά κόμματα
Τα πρώτα ελληνικά κόμματαEvangelia Patera
 
Τα παιχνίδια των χωριών μας
Τα παιχνίδια των χωριών μαςΤα παιχνίδια των χωριών μας
Τα παιχνίδια των χωριών μαςAntonis Stergiou
 
Θερμοπύλες, Κ. Π. Καβάφης
Θερμοπύλες, Κ. Π. ΚαβάφηςΘερμοπύλες, Κ. Π. Καβάφης
Θερμοπύλες, Κ. Π. Καβάφηςpatmaria92
 
ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ
ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ
ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝEvangelia Patera
 
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝanny1976
 
Θεωρία Νεοελληνικής Γλώσσας Γ Λυκείου
Θεωρία Νεοελληνικής Γλώσσας Γ ΛυκείουΘεωρία Νεοελληνικής Γλώσσας Γ Λυκείου
Θεωρία Νεοελληνικής Γλώσσας Γ ΛυκείουEvangelia Patera
 
Η Αλήθεια Σχετικά με το Προπατορικό Αμάρτημα - [ ελληνική γλώσσα / Greek lang...
Η Αλήθεια Σχετικά με το Προπατορικό Αμάρτημα - [ ελληνική γλώσσα / Greek lang...Η Αλήθεια Σχετικά με το Προπατορικό Αμάρτημα - [ ελληνική γλώσσα / Greek lang...
Η Αλήθεια Σχετικά με το Προπατορικό Αμάρτημα - [ ελληνική γλώσσα / Greek lang...Hear O World
 
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμE
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμEπροσεχώς εμείς μεγαλώνουμE
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμEAntonis Stergiou
 
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥanny1976
 
Eισαγωγή στον προγραμματισμό
Eισαγωγή στον προγραμματισμόEισαγωγή στον προγραμματισμό
Eισαγωγή στον προγραμματισμόStathis Mitropoulos
 
ΚΙΝΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ
ΚΙΝΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗΚΙΝΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ
ΚΙΝΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗanny1976
 
Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΩΝ "ΞΕΝΙΚΩΝ" ΚΟΜΜΑΤΩΝ
Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΩΝ "ΞΕΝΙΚΩΝ" ΚΟΜΜΑΤΩΝΗ ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΩΝ "ΞΕΝΙΚΩΝ" ΚΟΜΜΑΤΩΝ
Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΩΝ "ΞΕΝΙΚΩΝ" ΚΟΜΜΑΤΩΝEvangelia Patera
 
ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣΠΕΛΑΤΕΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣEvangelia Patera
 

What's hot (20)

στου κεμαλ το σπιτι
στου κεμαλ το σπιτιστου κεμαλ το σπιτι
στου κεμαλ το σπιτι
 
ε.ε. η γυναικα στην ελλαδα
ε.ε. η γυναικα στην ελλαδαε.ε. η γυναικα στην ελλαδα
ε.ε. η γυναικα στην ελλαδα
 
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844
 
ΡΗΤΟΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΡΗΤΟΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑΡΗΤΟΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΡΗΤΟΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
 
ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο
ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο
ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο
 
ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ & ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ & ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ & ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ & ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
 
Τα πρώτα ελληνικά κόμματα
Τα πρώτα ελληνικά κόμματαΤα πρώτα ελληνικά κόμματα
Τα πρώτα ελληνικά κόμματα
 
Τα παιχνίδια των χωριών μας
Τα παιχνίδια των χωριών μαςΤα παιχνίδια των χωριών μας
Τα παιχνίδια των χωριών μας
 
Θερμοπύλες, Κ. Π. Καβάφης
Θερμοπύλες, Κ. Π. ΚαβάφηςΘερμοπύλες, Κ. Π. Καβάφης
Θερμοπύλες, Κ. Π. Καβάφης
 
ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ
ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ
ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ
 
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ
 
ρατσισμός
ρατσισμόςρατσισμός
ρατσισμός
 
Θεωρία Νεοελληνικής Γλώσσας Γ Λυκείου
Θεωρία Νεοελληνικής Γλώσσας Γ ΛυκείουΘεωρία Νεοελληνικής Γλώσσας Γ Λυκείου
Θεωρία Νεοελληνικής Γλώσσας Γ Λυκείου
 
Η Αλήθεια Σχετικά με το Προπατορικό Αμάρτημα - [ ελληνική γλώσσα / Greek lang...
Η Αλήθεια Σχετικά με το Προπατορικό Αμάρτημα - [ ελληνική γλώσσα / Greek lang...Η Αλήθεια Σχετικά με το Προπατορικό Αμάρτημα - [ ελληνική γλώσσα / Greek lang...
Η Αλήθεια Σχετικά με το Προπατορικό Αμάρτημα - [ ελληνική γλώσσα / Greek lang...
 
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμE
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμEπροσεχώς εμείς μεγαλώνουμE
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμE
 
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
 
Eισαγωγή στον προγραμματισμό
Eισαγωγή στον προγραμματισμόEισαγωγή στον προγραμματισμό
Eισαγωγή στον προγραμματισμό
 
ΚΙΝΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ
ΚΙΝΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗΚΙΝΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ
ΚΙΝΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ
 
Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΩΝ "ΞΕΝΙΚΩΝ" ΚΟΜΜΑΤΩΝ
Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΩΝ "ΞΕΝΙΚΩΝ" ΚΟΜΜΑΤΩΝΗ ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΩΝ "ΞΕΝΙΚΩΝ" ΚΟΜΜΑΤΩΝ
Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΩΝ "ΞΕΝΙΚΩΝ" ΚΟΜΜΑΤΩΝ
 
ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣΠΕΛΑΤΕΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ
 

Similar to Skotini ili97 2003

κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίας
κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίαςκοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίας
κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίαςxpapas
 
η ρυπανση των θαλασσων
η ρυπανση των θαλασσωνη ρυπανση των θαλασσων
η ρυπανση των θαλασσωνefigota
 
Η ΕΝΔΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΤΟΥ "ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ"
Η ΕΝΔΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΤΟΥ "ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ"Η ΕΝΔΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΤΟΥ "ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ"
Η ΕΝΔΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΤΟΥ "ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ"dimitriskatsoulis
 
ντοπινγκ και αθλητισμος
ντοπινγκ και αθλητισμοςντοπινγκ και αθλητισμος
ντοπινγκ και αθλητισμος2gelkorinth
 
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμε
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμεπροσεχώς εμείς μεγαλώνουμε
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμεAntonis Stergiou
 
5. Ψυχαναλυτική θεωρία
5. Ψυχαναλυτική θεωρία5. Ψυχαναλυτική θεωρία
5. Ψυχαναλυτική θεωρίαlykkarea
 
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2Θάνος Καψάλης
 
βιοκλιματική αρχιτεκτονική παρουσίαση
βιοκλιματική  αρχιτεκτονική παρουσίασηβιοκλιματική  αρχιτεκτονική παρουσίαση
βιοκλιματική αρχιτεκτονική παρουσίασηjennydask
 
Ελένη Ευριπίδη Γ΄ Γυμνασίου.pdf
Ελένη Ευριπίδη Γ΄ Γυμνασίου.pdfΕλένη Ευριπίδη Γ΄ Γυμνασίου.pdf
Ελένη Ευριπίδη Γ΄ Γυμνασίου.pdfzohsschool
 
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα sintos65
 
οι εξετάσεις πλησιάζουν με αποτέλεσμα το άγχος των μαθητών να κορυφώνεται
οι εξετάσεις πλησιάζουν με αποτέλεσμα το άγχος των μαθητών να κορυφώνεταιοι εξετάσεις πλησιάζουν με αποτέλεσμα το άγχος των μαθητών να κορυφώνεται
οι εξετάσεις πλησιάζουν με αποτέλεσμα το άγχος των μαθητών να κορυφώνεταιaggpet
 
παραδοσιακεσ φορEσιεσ ηπειρου
παραδοσιακεσ φορEσιεσ ηπειρουπαραδοσιακεσ φορEσιεσ ηπειρου
παραδοσιακεσ φορEσιεσ ηπειρουfrosini
 
κανονισμοςλειτουργιας2013 14
κανονισμοςλειτουργιας2013 14κανονισμοςλειτουργιας2013 14
κανονισμοςλειτουργιας2013 14cristosx2012abc
 
Diatrofi inasidou anna_maria
Diatrofi inasidou anna_mariaDiatrofi inasidou anna_maria
Diatrofi inasidou anna_mariavmantza
 
V ictoria hislop Mυθοπλασία και Tο Νησί
V ictoria hislop  Mυθοπλασία και Tο ΝησίV ictoria hislop  Mυθοπλασία και Tο Νησί
V ictoria hislop Mυθοπλασία και Tο ΝησίAngeliki Chroni
 

Similar to Skotini ili97 2003 (20)

κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίας
κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίαςκοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίας
κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίας
 
η ρυπανση των θαλασσων
η ρυπανση των θαλασσωνη ρυπανση των θαλασσων
η ρυπανση των θαλασσων
 
Η ΕΝΔΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΤΟΥ "ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ"
Η ΕΝΔΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΤΟΥ "ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ"Η ΕΝΔΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΤΟΥ "ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ"
Η ΕΝΔΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΤΟΥ "ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ"
 
ντοπινγκ και αθλητισμος
ντοπινγκ και αθλητισμοςντοπινγκ και αθλητισμος
ντοπινγκ και αθλητισμος
 
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμε
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμεπροσεχώς εμείς μεγαλώνουμε
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμε
 
Καταρράκτης
ΚαταρράκτηςΚαταρράκτης
Καταρράκτης
 
5. Ψυχαναλυτική θεωρία
5. Ψυχαναλυτική θεωρία5. Ψυχαναλυτική θεωρία
5. Ψυχαναλυτική θεωρία
 
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2
 
H EΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ANΘΡΩΠΙΝΟΥ ΕΙΔΟΥΣ.pdf
H EΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ANΘΡΩΠΙΝΟΥ ΕΙΔΟΥΣ.pdfH EΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ANΘΡΩΠΙΝΟΥ ΕΙΔΟΥΣ.pdf
H EΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ANΘΡΩΠΙΝΟΥ ΕΙΔΟΥΣ.pdf
 
βιοκλιματική αρχιτεκτονική παρουσίαση
βιοκλιματική  αρχιτεκτονική παρουσίασηβιοκλιματική  αρχιτεκτονική παρουσίαση
βιοκλιματική αρχιτεκτονική παρουσίαση
 
εργασια θρησκευτικων/μπουρα
εργασια θρησκευτικων/μπουραεργασια θρησκευτικων/μπουρα
εργασια θρησκευτικων/μπουρα
 
Γλαύκωμα
ΓλαύκωμαΓλαύκωμα
Γλαύκωμα
 
2013
20132013
2013
 
Ελένη Ευριπίδη Γ΄ Γυμνασίου.pdf
Ελένη Ευριπίδη Γ΄ Γυμνασίου.pdfΕλένη Ευριπίδη Γ΄ Γυμνασίου.pdf
Ελένη Ευριπίδη Γ΄ Γυμνασίου.pdf
 
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα
 
οι εξετάσεις πλησιάζουν με αποτέλεσμα το άγχος των μαθητών να κορυφώνεται
οι εξετάσεις πλησιάζουν με αποτέλεσμα το άγχος των μαθητών να κορυφώνεταιοι εξετάσεις πλησιάζουν με αποτέλεσμα το άγχος των μαθητών να κορυφώνεται
οι εξετάσεις πλησιάζουν με αποτέλεσμα το άγχος των μαθητών να κορυφώνεται
 
παραδοσιακεσ φορEσιεσ ηπειρου
παραδοσιακεσ φορEσιεσ ηπειρουπαραδοσιακεσ φορEσιεσ ηπειρου
παραδοσιακεσ φορEσιεσ ηπειρου
 
κανονισμοςλειτουργιας2013 14
κανονισμοςλειτουργιας2013 14κανονισμοςλειτουργιας2013 14
κανονισμοςλειτουργιας2013 14
 
Diatrofi inasidou anna_maria
Diatrofi inasidou anna_mariaDiatrofi inasidou anna_maria
Diatrofi inasidou anna_maria
 
V ictoria hislop Mυθοπλασία και Tο Νησί
V ictoria hislop  Mυθοπλασία και Tο ΝησίV ictoria hislop  Mυθοπλασία και Tο Νησί
V ictoria hislop Mυθοπλασία και Tο Νησί
 

More from 1lykagdim

το πρόσωπο του 'διαφορετικού' στα κινούμενα σχέδια
το πρόσωπο του 'διαφορετικού' στα κινούμενα σχέδιατο πρόσωπο του 'διαφορετικού' στα κινούμενα σχέδια
το πρόσωπο του 'διαφορετικού' στα κινούμενα σχέδια1lykagdim
 
8 mile, la vitta e bella
8 mile, la vitta e bella8 mile, la vitta e bella
8 mile, la vitta e bella1lykagdim
 
American history x
American history xAmerican history x
American history x1lykagdim
 
East is east, γάμος αλά ελληνικά
East is east, γάμος αλά ελληνικάEast is east, γάμος αλά ελληνικά
East is east, γάμος αλά ελληνικά1lykagdim
 
The dictator, salt of the earth
The dictator, salt of the earthThe dictator, salt of the earth
The dictator, salt of the earth1lykagdim
 
1o γελ αγ. δημητρίου π.ε. - συμβατικεσ και εναλλακτικεσ μορφεσ καλλιεργειασ
1o γελ αγ. δημητρίου   π.ε. - συμβατικεσ και εναλλακτικεσ μορφεσ καλλιεργειασ1o γελ αγ. δημητρίου   π.ε. - συμβατικεσ και εναλλακτικεσ μορφεσ καλλιεργειασ
1o γελ αγ. δημητρίου π.ε. - συμβατικεσ και εναλλακτικεσ μορφεσ καλλιεργειασ1lykagdim
 
1o γελ αγ. δημητρίου, π.ε. δασικεσ πυρκαγιεσ
1o γελ αγ. δημητρίου, π.ε. δασικεσ  πυρκαγιεσ1o γελ αγ. δημητρίου, π.ε. δασικεσ  πυρκαγιεσ
1o γελ αγ. δημητρίου, π.ε. δασικεσ πυρκαγιεσ1lykagdim
 
1ο λύκειο αγ. δημητρίου επέτειος πολυτεχνείου 2007
1ο λύκειο αγ. δημητρίου   επέτειος πολυτεχνείου 20071ο λύκειο αγ. δημητρίου   επέτειος πολυτεχνείου 2007
1ο λύκειο αγ. δημητρίου επέτειος πολυτεχνείου 20071lykagdim
 
1o λύκειο αγ. δημητρίου γιορτή 25ης μαρτίου 2009
1o λύκειο αγ. δημητρίου   γιορτή 25ης μαρτίου 20091o λύκειο αγ. δημητρίου   γιορτή 25ης μαρτίου 2009
1o λύκειο αγ. δημητρίου γιορτή 25ης μαρτίου 20091lykagdim
 
1ο λύκειο αγ. δημητρίου π.ε.- το σχολικό περιβάλλον - τρόποι παρέμβασης μαθητών
1ο λύκειο αγ. δημητρίου  π.ε.- το σχολικό περιβάλλον - τρόποι παρέμβασης μαθητών1ο λύκειο αγ. δημητρίου  π.ε.- το σχολικό περιβάλλον - τρόποι παρέμβασης μαθητών
1ο λύκειο αγ. δημητρίου π.ε.- το σχολικό περιβάλλον - τρόποι παρέμβασης μαθητών1lykagdim
 
εφημερίδα
εφημερίδαεφημερίδα
εφημερίδα1lykagdim
 
νέοι δημοσιογράφοι για το περιβάλλον στον άγιο δημήτριο
νέοι δημοσιογράφοι για το περιβάλλον   στον άγιο δημήτριονέοι δημοσιογράφοι για το περιβάλλον   στον άγιο δημήτριο
νέοι δημοσιογράφοι για το περιβάλλον στον άγιο δημήτριο1lykagdim
 
σατανισμός
σατανισμόςσατανισμός
σατανισμός1lykagdim
 
καταλύτες
καταλύτεςκαταλύτες
καταλύτες1lykagdim
 
φωτοχημικό νέφος (2)
φωτοχημικό νέφος (2)φωτοχημικό νέφος (2)
φωτοχημικό νέφος (2)1lykagdim
 
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (3)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (3)το φαινόμενο του θερμοκηπίου (3)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (3)1lykagdim
 
αρχεσ οικονομιασ
αρχεσ οικονομιασαρχεσ οικονομιασ
αρχεσ οικονομιασ1lykagdim
 
φωτοχημικό νέφος (1)
φωτοχημικό νέφος (1)φωτοχημικό νέφος (1)
φωτοχημικό νέφος (1)1lykagdim
 
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (2)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (2)το φαινόμενο του θερμοκηπίου (2)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (2)1lykagdim
 
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)1lykagdim
 

More from 1lykagdim (20)

το πρόσωπο του 'διαφορετικού' στα κινούμενα σχέδια
το πρόσωπο του 'διαφορετικού' στα κινούμενα σχέδιατο πρόσωπο του 'διαφορετικού' στα κινούμενα σχέδια
το πρόσωπο του 'διαφορετικού' στα κινούμενα σχέδια
 
8 mile, la vitta e bella
8 mile, la vitta e bella8 mile, la vitta e bella
8 mile, la vitta e bella
 
American history x
American history xAmerican history x
American history x
 
East is east, γάμος αλά ελληνικά
East is east, γάμος αλά ελληνικάEast is east, γάμος αλά ελληνικά
East is east, γάμος αλά ελληνικά
 
The dictator, salt of the earth
The dictator, salt of the earthThe dictator, salt of the earth
The dictator, salt of the earth
 
1o γελ αγ. δημητρίου π.ε. - συμβατικεσ και εναλλακτικεσ μορφεσ καλλιεργειασ
1o γελ αγ. δημητρίου   π.ε. - συμβατικεσ και εναλλακτικεσ μορφεσ καλλιεργειασ1o γελ αγ. δημητρίου   π.ε. - συμβατικεσ και εναλλακτικεσ μορφεσ καλλιεργειασ
1o γελ αγ. δημητρίου π.ε. - συμβατικεσ και εναλλακτικεσ μορφεσ καλλιεργειασ
 
1o γελ αγ. δημητρίου, π.ε. δασικεσ πυρκαγιεσ
1o γελ αγ. δημητρίου, π.ε. δασικεσ  πυρκαγιεσ1o γελ αγ. δημητρίου, π.ε. δασικεσ  πυρκαγιεσ
1o γελ αγ. δημητρίου, π.ε. δασικεσ πυρκαγιεσ
 
1ο λύκειο αγ. δημητρίου επέτειος πολυτεχνείου 2007
1ο λύκειο αγ. δημητρίου   επέτειος πολυτεχνείου 20071ο λύκειο αγ. δημητρίου   επέτειος πολυτεχνείου 2007
1ο λύκειο αγ. δημητρίου επέτειος πολυτεχνείου 2007
 
1o λύκειο αγ. δημητρίου γιορτή 25ης μαρτίου 2009
1o λύκειο αγ. δημητρίου   γιορτή 25ης μαρτίου 20091o λύκειο αγ. δημητρίου   γιορτή 25ης μαρτίου 2009
1o λύκειο αγ. δημητρίου γιορτή 25ης μαρτίου 2009
 
1ο λύκειο αγ. δημητρίου π.ε.- το σχολικό περιβάλλον - τρόποι παρέμβασης μαθητών
1ο λύκειο αγ. δημητρίου  π.ε.- το σχολικό περιβάλλον - τρόποι παρέμβασης μαθητών1ο λύκειο αγ. δημητρίου  π.ε.- το σχολικό περιβάλλον - τρόποι παρέμβασης μαθητών
1ο λύκειο αγ. δημητρίου π.ε.- το σχολικό περιβάλλον - τρόποι παρέμβασης μαθητών
 
εφημερίδα
εφημερίδαεφημερίδα
εφημερίδα
 
νέοι δημοσιογράφοι για το περιβάλλον στον άγιο δημήτριο
νέοι δημοσιογράφοι για το περιβάλλον   στον άγιο δημήτριονέοι δημοσιογράφοι για το περιβάλλον   στον άγιο δημήτριο
νέοι δημοσιογράφοι για το περιβάλλον στον άγιο δημήτριο
 
σατανισμός
σατανισμόςσατανισμός
σατανισμός
 
καταλύτες
καταλύτεςκαταλύτες
καταλύτες
 
φωτοχημικό νέφος (2)
φωτοχημικό νέφος (2)φωτοχημικό νέφος (2)
φωτοχημικό νέφος (2)
 
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (3)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (3)το φαινόμενο του θερμοκηπίου (3)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (3)
 
αρχεσ οικονομιασ
αρχεσ οικονομιασαρχεσ οικονομιασ
αρχεσ οικονομιασ
 
φωτοχημικό νέφος (1)
φωτοχημικό νέφος (1)φωτοχημικό νέφος (1)
φωτοχημικό νέφος (1)
 
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (2)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (2)το φαινόμενο του θερμοκηπίου (2)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (2)
 
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
 

Skotini ili97 2003

  • 2. Η ζθνηεηλή ύιε αλαθέξεηαη ζε ππνζεηηθά ζσκαηίδηα ύιεο, άγλσζηεο ζύλζεζεο, ηα νπνία δελ εθιύνπλ νύηε αληαλαθινύλ αξθεηή ειεθηξνκαγλεηηθή αθηηλνβνιία ώζηε λα κπνξνύλ λα γίλνπλ άκεζα αληρλεύζηκα. Η ύπαξμή ηνπο κπνξεί λα δηαπηζησζεί από ηα βαξπηηθά απνηειέζκαηα ζε νξαηή ύιε, όπσο ηα αζηέξηα θαη νη γαιαμίεο. Η ππόζεζε ηεο ζθνηεηλήο ύιεο έρεη ζαλ ζηόρν λα εμεγήζεη δηάθνξεο αζηξνλνκηθέο παξαηεξήζεηο πνπ δελ ζπκθσλνύλ κε ηε ζεσξία καο γηα ηε βαξύηεηα, όπσο αλσκαιίεο ζηελ ηαρύηεηα πεξηζηξνθήο ησλ αζηεξηώλ ζηηο παξπθέο ησλ γαιαμηώλ. Η ηαρύηεηα απηή είλαη κεγαιύηεξε από ην αλακελόκελν, πξάγκα πνπ εμεγείηαη είηε κε ηελ παξαδνρή όηη ε ζεσξία καο γηα ηε βαξύηεηα είλαη ιάζνο (γεγνλόο όκσο γηα ην νπνίν ππάξρνπλ πνιιά αληίζεηα επηρεηξήκαηα) είηε κε ηε ζεώξεζε ηεο ύπαξμεο κηαο κεγάιεο πνζόηεηαο κάδαο πνπ, πξνο ην παξόλ ηνπιάρηζηνλ, δελ κπνξνύκε λα δνύκε. Η ύπαξμε ηεο ζθνηεηλήο ύιεο ζα έιπλε έλα πιήζνο πξνβιεκάησλ ζπλέπεηαο ζηε ζεσξία ηεο Μεγάιεο Έθξεμεο.
  • 3. Αλ ε ζθνηεηλή ύιε ππάξρεη, ππεξβαίλεη ζεκαληηθά ζε κάδα ην νξαηό κέξνο ηνπ ζύκπαληνο. Μόλν ην 4% ηεο ζπλνιηθήο κάδαο ηνπ ζύκπαληνο κπνξεί λα γίλεη άκεζα νξαηό. Πεξίπνπ ην 22% ππνινγίδεηαη όηη απνηειείηαη από ζθνηεηλή ύιε. Τν ππόινηπν 74% απνηειείηαη από ζθνηεηλή ελέξγεηα, έλα αθόκα πην πεξίεξγν ζηνηρείν, δηάζπαξην ζην δηάζηεκα, ην νπνίν πηζαλόηαηα δελ κπνξεί λα ινγηζηεί ζαλ ζπλήζε ζσκαηίδηα. Ο θαζνξηζκόο ηεο θύζεο απηήο ηεο ρακέλεο κάδαο είλαη έλα από ηα πην ζεκαληηθά πξνβιήκαηα ηεο ζύγρξνλεο θνζκνινγίαο θαη ηεο θπζηθήο ησλ ζσκαηηδίσλ.
  • 4. Δλώ ε βαξύηεηα είλαη ε αηηία ησλ θηλήζεσλ ησλ άζηξσλ, ησλ γαιαμηώλ θαη ησλ ζκελώλ από γαιαμίεο, πνιιέο θνξέο θάπνηεο θηλήζεηο ηνπο, δελ δηθαηνινγνύληαη. Από ην 1932 ν αζηξνλόκνο Jan Oort έρεη δεκνζηεύζεη ηελ ππόζεζε, πσο κε βάζε ηελ θίλεζε ησλ άζηξσλ ηνπ γαιαμία καο, ε νιηθή πνζόηεηα ηεο κάδαο ηνπο πξέπεη είλαη δηπιάζηα από ηελ νξαηή κάδα πνπ θαίλεηαη κε ηα ηειεζθόπηα. Μηα άιιε έλδεημε γηα ηελ ύπαξμε αόξαηεο ύιεο, είλαη ην γεγνλόο όηη βιέπνπκε ηνπο γαιαμίεο ζην δηθό καο ηνπηθό ζκήλνο, λα θηλνύληαη ν έλαο πξνο ηνλ άιιν.  Γηα πξώηε θνξά πξνηάζεθε ε ύπαξμε ηεο ζθνηεηλήο ύιεο ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ '30 από ηνλ Διβεηό θπζηθό Fritz Zwicky, πνπ ππνιόγηζε όηη νη αθηηληθέο ηαρύηεηεο νθηώ γαιαμηώλ ζηνλ αζηεξηζκό ηεο Κόκεο ηεο Βεξελίθεο, ήηαλ 400 θνξέο κεγαιύηεξεο από απηήλ πνπ αλακελόηαλ από ηελ θνηλή βαξύηεηα ηεο νξαηήο ύιεο ζε απηνύο ηνπο γαιαμίεο. Γειαδή ε ηαρύηεηα ηνπο ήηαλ 7.000 ρηι. αλά δεπηεξόιεπην από καο, πνπ ζήκαηλε όηη ζα δηαιύνληαλ εθηόο θη αλ πεξηείραλ δεθαπιάζηα κάδα από ηελ νξαηή.
  • 5. Η εμήγεζε πνπ δόζεθε από ηνλ Zwicky ζηελ εμαίξεηε αλαθάιπςε ηνπ ήηαλ όηη ππάξρεη απηό πνπ νλόκαζε ν ίδηνο ζθνηεηλή ύιε, ή ύιε πνπ δελ κπνξεί λα παξαηεξεζεί άκεζα αιιά κπνξεί λα πξνθύςεη έκκεζα από ηελ βαξπηηθή επίδξαζε ηεο ζηελ νξαηή ύιε.  Η Vera Rubin εξεπλώληαο ηνλ γαιαμία ηεο Αλδξνκέδαο -πεξίπνπ 2,2 εθαηνκκύξηα έηε θσηόο από ην δηθό καο γαιαμία- δηαπίζησζε πσο ηα άζηξα ηεο εμσηεξηθήο ζπείξαο απηνύ ηνπ Γαιαμία, αληί λα θηλνύληαη πην αξγά από ηα άζηξα ησλ εζσηεξηθώλ ζπεηξώλ, θηλνύληαη κε ηελ ίδηα ηαρύηεηα κε απηά. Η αζηξνλόκνο γηα λ' απαληήζεη ζηα πην πάλσ πξνβιήκαηα, ππέδεημε πσο έπξεπε ην 90% ησλ ζπεηξνεηδώλ γαιαμηώλ λα απνηειείηαη από κηα παξάμελε, ζθνηεηλή ύιε πνπ ζαλ πεξίβιεκα εκπνδίδεη ηελ εζσηεξηθή ζπείξα ηεο Αλδξνκέδαο, λα δηαζπαζηεί.  Οκνίσο ν γαιαμίαο απηόο έξρεηαη πξνο ην κέξνο καο, κε ηαρύηεηα πεξίπνπ 200.000 κηιίσλ ηελ ώξα. Απηό ζπκβαίλεη κόλν κε ηελ επίδξαζε ηεο βαξπηηθήο έιμεο. Η κάδα όκσο πνπ παξαηεξνύκε δελ είλαη αξθεηά κεγάιε γηα λα αζθήζεη κηα ηέηνηα έιμε. Η κάδα απηή ινηπόλ πνπ ιείπεη, πξέπεη λα βξίζθεηαη ζην ρώξν κεηαμύ ησλ δύν γαιαμηώλ, θαη εθηηκάηαη όηη είλαη πεξίπνπ 10 θνξέο κεγαιύηεξε από ηε κάδα ηνπ γαιαμία καο, κε ηε κνξθή ηεο 'ζθνηεηλήο ύιεο'.
  • 6. Σε άιιε πεξίπησζε νη αζηξνλόκνη κεηξνύλ ηελ πίεζε ηνπ ζεξκνύ αεξίνπ, πνπ γεκίδεη ηνλ ρώξν κεηαμύ ησλ γαιαμηώλ ελόο ζκήλνπο, θαη ην νπνίν αθηηλνβνιεί ζηελ πεξηνρή ησλ αθηίλσλ-Χ. Από απηή ηε κέηξεζε (όπσο ζα δνύκε παξαθάησ) κπνξνύλ λα ζπκπεξάλνπλ ηελ πνζόηεηα ηεο επηπιένλ αόξαηεο ύιεο, πνπ πξέπεη λα ππάξρεη θαηαλεκεκέλε ζην ζκήλνο, ράξε ζην βαξπηηθό πεδίν ηεο νπνίαο, ην αέξην δελ κπνξεί λα δξαπεηεύζεη θαη παξακέλεη παγηδεπκέλν ζην εζσηεξηθό ηνπ ζκήλνπο.  Από ηόηε πνιιά πεηξάκαηα πνπ έγηλαλ, επηβεβαηώλνπλ ηελ ππόδεημε ηνπ Oort, ηνπ Zwicky θαη ηεο Vera Rubin γηα ηελ ύπαξμε ζθνηεηλήο ύιεο.  Έηζη, ζε γαιαμηαθό επίπεδν παξαηεξνύκε όηη ε πεξηζηξνθηθή θίλεζε ζπεηξνεηδώλ γαιαμηώλ (γύξσ από ην θέληξν ηνπο) είλαη πην γξήγνξε από όηη ζα αλακελόηαλ. Δλώ κία πεξηζηξνθή ηνπ γαιαμία γίλεηαη ζε 100 εθαηνκκύξηα ρξόληα θαη ζπγρξόλσο δηαηεξείηαη ην ζρήκα ηνπ γηα δηζεθαηνκκύξηα ρξόληα, νη 1011 ειηαθέο κάδεο πνπ έρεη δελ θηάλνπλ λα εμεγήζνπλ ηελ επζηάζεηα ηνπ Γαιαμία καο.  Οη επηζηήκνλεο δέρνληαη όηη ν Γαιαμίαο καο, πεξηβάιιεηαη από κία άισ ζθνηεηλήο ύιεο. Σηελ άισ (πνπ είλαη ζαλ έλα θσηνζηέθαλν γύξσ από ην θεληξηθό κέξνο ηνπ Γαιαμία) βξίζθεηαη ην κεγαιύηεξν κέξνο ηεο ζθνηεηλήο ύιεο.  Η θξπθή απηή κάδα πξέπεη λα είλαη 10 θνξέο πεξηζζόηεξε από ηελ παξαηεξνύκελε θσηεηλή ύιε ηνπ Γαιαμία. Η ζεσξία ηεο ζθαηξηθήο άισο αξθεί γηα λα εμεγεζεί ε ζηαζεξόηεηα ηνπ Γαιαμία.
  • 7. Γηα λα κεηξήζνπκε ηελ κάδα ηνπ Γαιαμία, δηαπηζηώλνπκε ην πνζνζηό ηεο θαζκαηηθήο κεηαηόπηζεο ησλ ζπρλνηήησλ ηνπ θσηόο πνπ πξνέξρεηαη από ζώκαηα θαη αέξηεο κάδεο ζε δηάθνξεο απνζηάζεηο από ην θέληξν ηνπ γαιαμία, πξάγκα πνπ θαζηζηά δπλαηό ηνλ πξνζδηνξηζκό ηεο κάδαο ηνπ. Καη γηα λα εμεγεζνύλ νη θηλήζεηο ησλ αζηέξσλ θάζεηα πξνο ην γαιαμηαθό επίπεδν απαηηείηαη ζπλνιηθό βαξπηηθό πεδίν (άξα θαη κάδα) δηπιάζην ηνπ παξαηεξνπκέλνπ.  Οη γαιαμίεο ζρεκαηίδνπλ νκάδεο ή ζκήλε από ρηιηάδεο γαιαμίεο. Σηηο νκάδεο απηέο νη δηάθνξεο θαηαλνκέο κάδαο ζπλεηζθέξνπλ αξλεηηθή δπλακηθή ελέξγεηα θαη νη θηλήζεηο ησλ γαιαμηώλ ζεηηθή θηλεηηθή ελέξγεηα. Αλ ε ελέξγεηα είλαη ζπλνιηθά αξλεηηθή ην ζύζηεκα είλαη ζηαζεξό θαη ρσξηθά πεπεξαζκέλν. Αθνύ νη θηλεηηθέο ελέξγεηεο ησλ επηκέξνπο γαιαμηώλ είλαη κεγάιεο ζα πξέπεη ε δπλακηθή ελέξγεηα ησλ γαιαμηώλ λα είλαη ηεξάζηηα, αθνύ έρνπκε ζηαζεξόηεηα ζην ζύζηεκα. Καη απηό ζεκαίλεη όηη πξέπεη λα ππάξρεη δεθαπιάζηα κάδα από ηελ παξαηεξνύκέλε. Η κάδα απηή κπνξεί λα είλαη ζηελ άισ ή ζηα κεζνγαιαμηαθά λέθε.
  • 8. Τέινο ην κνληέιν ηνπ θιεηζηνύ ζύκπαληνο πνπ είλαη πεπεξαζκέλν ζε ρώξν θαη ύιε, ρξεηάδεηαη 30-50 θνξέο πεξηζζόηεξε κάδα από ηελ παξαηεξνύκελε γηα λα "θιείζνπκε" ην Σύκπαλ.  Η ζθνηεηλή ύιε έρεη παίμεη επίζεο θάπνην ζεκαληηθό ξόιν ζην ζρεκαηηζκό ησλ γαιαμηώλ θαηά ηελ εμέιημε ηνπ Σύκπαληνο, αιιά θαη ειέγρεη αθόκε θαη ηώξα ηελ πνξεία ηνπ θόζκνπ. Η ύπαξμή ηεο δειαδή είλαη απνθαζηζηηθή γηα ηε κνίξα ηνπ Σύκπαληνο, γηαηί ε εμέιημε ηνπ ζύκπαληνο εμαξηάηαη από ηελ νιηθή κάδα ηνπ Σύκπαληνο.
  • 10. Αλ θαη κέρξη ζήκεξα έρνπλ δηαηππσζεί πνιιέο ζεσξίεο, θαλείο δελ γλσξίδεη αθόκα πνηα είλαη ε ζύζηαζε ηεο ζθνηεηλήο ύιεο πνπ παξακέλεη αόξαηε επεηδή δελ εθπέκπεη θαη δελ δηαζιά ηελ ειεθηξνκαγλεηηθή αθηηλνβνιία. Όκσο παξόιν πνπ δελ κπνξεί λα αληρλεπηεί άκεζα, ην κπζηεξηώδεο πιηθό, πνπ εθηηκάηαη όηη είλαη πέληε θνξέο πεξηζζόηεξν από ηελ θαλνληθή ύιε, γίλεηαη αληηιεπηό επεηδή αξθεί βαξπηηθή έιμε ζηα άζηξα θαη ηνπο γαιαμίεο. Επηπιένλ, ε βαξύηεηα ηεο ζθνηεηλήο ύιεο παξακνξθώλεη ην θσο καθξηλώλ γαιαμηώλ θαζώο ηαμηδεύεη πξνο ηε Γε.
  • 11. Δληνύηνηο, δελ δέρνληαη όινη νη επηζηήκνλεο ηε ζεσξία ηεο ζθνηεηλήο ύιεο. Μηα αληίπαιε ιύζε πξνηάζεθε από ηνλ Moti Milgrom ην 1983 θαη ππνζηεξίρηεθε από ηνλ Jacob Bekenstein ην 2004, Αληί λα ππάξρεη απηό ην απαξαηήξεην πιηθό, ν Milgrom πξόηεηλε όηη δελ θαηαλννύλ νη αζηξνλόκνη θαιά ηε βαξύηεηα. Πξόηεηλε δε όηη κηα ώζεζε ζηε βαξύηεηα ηεο ζπλεζηζκέλεο ύιεο είλαη ε αηηία απηήο ηεο επηηάρπλζεο.  Η ζεσξία ηνπ Milgrom έρεη επεμεξγαζηεί από δηάθνξνπο αζηξνλόκνπο από ηόηε ελώ νη Hong Sheng Zhao θαη Benoit Famaey έρνπλ πξνηείλεη κηα λέα δηαηύπσζε ηεο δηθηάο ηνπ εξγαζίαο, πνπ ππεξληθά πνιιά από ηα πξνβιήκαηα πνπ έρνπλ αληηκεησπίζεη νη πξνεγνύκελεο ζεσξίεο ηνπ.  Οη δύν ηνπο έρνπλ δεκηνπξγήζεη έλαλ ηύπν (ηνλ απιό ηύπν) πνπ επηηξέπεη ζηε βαξύηεηα λα αιιάδεη ζπλερώο αλάινγα κε ηηο δηάθνξεο θιίκαθεο ησλ απνζηάζεσλ θαη, επηπιένλ, ηαηξηάδεη κε ηα παξαηεξεζηαθά ζηνηρεία ησλ γαιαμηώλ.
  • 12. Η αληηύιε είλαη ε κνξθή ηεο ύιεο πνπ απνηειείηαη από ηα αληηζσκαηίδηα ησλ ζσκαηηδίσλ πνπ ζπγθξνηνύλ ηε ζπλήζε ύιε. Αλ έλα ζσκαηίδην θαη έλα αληηζσκαηίδην έξζνπλ ζε επαθή, θαη ηα δύν θαηαζηξέθνληαη θαη παξάγεηαη ειεθηξνκαγλεηηθή αθηηλνβνιία. Με ηελ αληηύιε, ζα κπνξνύζακε λα εθκεηαιιεπηνύκε ην ζύλνιν ηεο ηζνδύλακεο ελέξγεηαο ηεο ύιεο, αληί γηα ηα κηθξά πνζνζηά πνπ δίλνπλ ε ρεκηθή ελέξγεηα ή νη ππξεληθέο αληηδξάζεηο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζήκεξα.
  • 13. Αλ θαη εληνπίδνληαη κεξηθέο θνξέο ζσκαηίδηα αληηύιεο ζην ζύκπαλ (ην πξώην αληηζσκαηίδην αλαθαιύθηεθε ην 1933 θαη επξόθεηην γηα έλα αληηειεθηξόλην πνπ δεκηνύξγεζε ε ζπλάληεζε θνζκηθώλ αθηίλσλ κε ηελ αηκόζθαηξα), νη ζεκεξηλέο καο γλώζεηο δείρλνπλ όηη δελ ππάξρεη άηνκν αληηύιεο ζηε θύζε. Η εμαθάληζε ηεο αληηύιεο (πνπ δεκηνπξγήζεθε ηαπηόρξνλα κε ηελ ύιε ζύκθσλα κε ηε ζεσξία ηεο (Μεγάιεο Έθξεμεο) παξακέλεη έλα κπζηήξην, αιιά είλαη βέβαην όηη ρσξίο απηό ην γεγνλόο δελ ζα είρακε ππάξμεη πνηέ.  Σύκθσλα κε κηα ππόζεζε γηα ηελ εμήγεζε ηεο εμαθάληζεο ηεο αληηύιεο, ε αληηύιε ππάξρεη ζ' έλα μερσξηζηό ζύκπαλ παξάιιειν πξνο ην δηθό καο, αιιά ην πξόβιεκα είλαη όηη είλαη αδύλαηνλ λα απνδεηρζεί ε νξζόηεηα απηήο ηεο ππόζεζεο, εθόζνλ είλαη αδύλαηνλ λα έξζνπκε ζ' επαθή κ' έλα παξάιιειν ζύκπαλ (αλ πθίζηαηαη έλα).
  • 14. Σύκθσλα κε κηα άιιε ζεσξία, ε ύιε θαη ε αληηύιε δεκηνπξγήζεθαλ ηαπηόρξνλα ηε ζηηγκή ηεο Μεγάιεο Έθξεμεο. Αιιά κόιηο κεξηθά θιάζκαηα ηνπ κηθξνδεπηεξνιέπηνπ αξγόηεξα, ε ύιε θαη ε αληηύιε ζπγθξνύζηεθαλ θη εμαϋιώζεθαλ. Απηή ε ζεσξία δελ εμαηξεί ηελ πηζαλόηεηα έλα αληίζεην θαηλόκελν λα έρεη ζπκβεί ζε κηα άιιε δηάζηαζε, επνκέλσο ηελ πηζαλόηεηα όηη ππάξρεη άιιν ζύκπαλ αιιά ζην νπνίν ε αληηύιε είλαη απηή πνπ έρεη ην κηθξό αξηζκεηηθό πξνβάδηζκα. Θα γηλόηαλ ηόηε ιόγνο γηα αληηζύκπαλ.
  • 15. Σην CERN πξαγκαηνπνηνύληαη αξθεηά πεηξάκαηα πνπ αθνξνύλ ηελ ύιε θαη ηελ αληηύιε θαζώο θαη έξεπλεο ζρεηηθά κε ηελ ζθνηεηλή ύιε. Τν πείξακα γηα ηελ αληηύιε νλνκάδεηαη CAST (Cern Axion Solar Telescope ) θαη ην πείξακα γηα ηελ πιε νλνκαδεηαη ALICE ( A Large Ion Collider Experiment )
  • 18. Τν πείξακα ALICE : Ο LHC ηνπ CERN είλαη έλα γηγαληηαίν επηζηεκνληθό όξγαλν, ζηα ειβεηνγαιιηθά ζύλνξα, θνληά ζηε Γελεύε ηεο Ειβεηίαο. Είλαη ν κεγαιύηεξνο θαη ηζρπξόηεξνο επηηαρπληήο ζσκαηηδίσλ ζηνλ θόζκν θαη ρξεζηκνπνηείηαη από ζρεδόλ 10.000 θπζηθνύο, από πεξηζζόηεξεο από 80 ρώξεο, γηα ηελ αλαδήηεζε ησλ ζσκαηηδίσλ πνπ ζα δηεπθξηλίζνπλ ηε ζεηξά ησλ γεγνλόησλ πνπ δηακόξθσζαλ ην Σύκπαλ κόιηο έλα θιάζκα ηνπ δεπηεξνιέπηνπ ακέζσο κεηά από ηε Μεγάιε Έθξεμε (Big Bang).
  • 19. Ο ζρεδηαζκόο θαη ε θαηαζθεπή ηνπ LHC δηάξθεζαλ πεξίπνπ 20 έηε, κε ζπλνιηθό θόζηνο 3,6 δηζεθαηνκκπξίσλ €. Ο LHC ζηεγάδεηαη ζε κηα ζήξαγγα κήθνπο 27 km θαη πιάηνπο 3,8 m, πεξίπνπ 100 m θάησ από ηελ επηθάλεηα ηνπ εδάθνπο. Σε απηό ην βάζνο, ππάξρεη έλα γεσινγηθά ζηαζεξό ζηξώκα θαη, απηό ην βάζνο δελ επηηξέπεη λα δηαθύγεη νπνηαδήπνηε αθηηλνβνιία. Έσο ην 2000, ζηε ζήξαγγα βξηζθόηαλ ν επηηαρπληήο Large Electron-Positron (LEP), ν νπνίνο θαηαζθεπάζηεθε ην 1989. Σε απηόλ ηνλ παιηόηεξν επηηαρπληή ζπγθξνύνληαλ ειεθηξόληα κε ηα αληηζσκαηίδηά ηνπο, ηα πνδηηξόληα , γηα λα κειεηεζνύλ κε κεγάιε αθξίβεηα νη ηδηόηεηεο θαη νη αιιειεπηδξάζεηο ησλ ζσκαηηδίσλ πνπ παξάγνληαλ.
  • 20. Υπάξρνπλ νθηώ αλειθπζηήξεο πνπ νδεγνύλ θάησ ζηε ζήξαγγα θαη αλ θαη ε θάζνδνο έρεη κόλν κηα ζηάζε, δηαξθεί έλα νιόθιεξν ιεπηό. Γηα λα θηλεζνύλ κεηαμύ ησλ νθηώ ζεκείσλ πξόζβαζεο, νη εξγαδόκελνη ζηε ζπληήξεζε θαη αζθάιεηα ρξεζηκνπνηνύλ πνδήιαηα γηα λα θηλεζνύλ κέζα ζηε ζήξαγγα, δηαλύνληαο -κεξηθέο θνξέο- αξθεηά ρηιηόκεηξα. Ο ρεηξηζκόο ηνπ LHC γίλεηαη απηόκαηα από έλα θεληξηθό θέληξν ειέγρνπ θαη έηζη, κόιηο αξρίζνπλ ηα πεηξάκαηα, νη κεραληθνί θαη νη ηερληθνί ζα πξέπεη λα έρνπλ πξόζβαζε ζηε ζήξαγγα κόλν γηα δηαδηθαζίεο ζπληήξεζεο.
  • 21. Τν πξαγκαηηθό πείξακα είλαη κηα κάιινλ απιή δηαδηθαζία: ζηνλ LHC ζα ζπγθξνπζηνύλ δύν αδξόληα - είηε πξσηόληα είηε ππξήλεο κνιύβδνπ- κε ηαρύηεηεο θνληά ζηελ ηαρύηεηα ηνπ θσηόο. Τα πνιύ πςειά επίπεδα ελέξγεηαο πνπ κπνξνύλ λα επηηεπρζνύλ, ζα επηηξέςνπλ ηε κεηαηξνπή ηεο θηλεηηθήο ελέξγεηαο ησλ ζπγθξνπόκελσλ ζσκαηηδίσλ ζε ύιε, ζύκθσλα κε ην λόκν E=mc2, ηνπ Einstein, θαη όια ηα ζσκαηίδηα πνπ ζα δεκηνπξγεζνύλ θαηά ηε ζύγθξνπζε ζα αληρλεπζνύλ θαη ζα κεηξεζνύλ. Απηό ην πείξακα ζα επαλαιακβάλεηαη κέρξη 600 εθαηνκκύξην θνξέο αλά δεπηεξόιεπην, γηα πνιιά έηε.
  • 22. Σηνλ LHC ζα πξαγκαηνπνηεζνύλ θπξίσο ζπγθξνύζεηο πξσηνλίνπ-πξσηνλίνπ, νη νπνίεο ζα κειεηεζνύλ από ηνπο ηξεηο από ηέζζεξηο αληρλεπηέο ηνπ (ATLAS, CMS, θαη LHCb). Εληνύηνηο, γηα αξθεηέο εβδνκάδεο ην ρξόλν, αληί γηα πξσηόληα ζα επηηαρύλνληαη θαη ζα ζπγθξνύνληαη βαξηά ηόληα (ππξήλεο κνιύβδνπ), γηα λα κειεηεζνύλ θπξίσο από ηνλ –θηηαγκέλν γηα ην ζθνπό απηό- αληρλεπηή ALICE.
  • 23. Ο θύξηνο ζθνπόο ηνπ ALICE είλαη λα κειεηήζεη ηηο ηδηόηεηεο ηεο ύιεο πνπ δεκηνπξγείηαη θαηά ηε δηάξθεηα ζπγθξνύζεσλ βαξέσλ ππξήλσλ, όπσο απηόο ηνπ κνιύβδνπ, ζηελ εμαηξεηηθά πςειή ελέξγεηα ηνπ LHC. Η πξνζδνθία είλαη όηη απηή ε θαηάζηαζε ζα είλαη παξόκνηα κε ηελ αξρέγνλε θαηάζηαζε ηεο ύιεο πνπ νλνκάδεηαη πιάζκα Quark-Gluon θαη πνπ, ζύκθσλα κε ηελ Θεσξία ηνπ Καζηεξσκέλνπ Μνληέινπ, ππήξμε ακέζσο κεηά από ην Big- Bang. Σην ALICE ζπλεξγάδνληαη πεξηζζόηεξνη από 1000 θπζηθνί θαη κεραληθνί από 102 ηδξύκαηα ζε 30 ρώξεο, γηα λα πξνπαξαζθεπάζνπλ ην πείξακα (ζηνλ επηηαρπληή LHC ζην CERN) πνπ αλακέλεηαη λα ζπκβάιεη ώζηε λα βξεζνύλ απαληήζεηο ζε θεληξηθά εξσηήκαηα ηεο Φπζηθήο ηνπ 21νπ αηώλα, όπσο: Υπάξρνπλ αξρέο ηεο Φύζεο πνπ δελ έρνπλ αλαθαιπθζεί; Πσο κπνξεί λα ιπζεί ην κπζηήξην ηεο «ζθνηεηλήο ελέξγεηαο»; Υπάξρνπλ επηπιένλ δηαζηάζεηο; Τη είλαη ε «ζθνηεηλή ύιε»; Πσο δηθαηνινγείηαη ε ύπαξμε αζπκκεηξίαο κεηαμύ ύιεο θαη αληηύιεο; Θα βξεζεί (έζησ έκκεζα) ε αηηηνινγία γηα ηελ ύπαξμε ηεο κάδαο ησλ ζσκάησλ; Πσο πξνέθπςε ην Σύκπαλ; .
  • 24. Τα απνηειέζκαηα ησλ πεηξακάησλ δελ ζα πεξηνξίδνληαη κόλν ζην ζηελό εξεπλεηηθό πεδίν ηεο Επηζηήκεο, αιιά ζα αθνξνύλ ηελ θαζεκεξηλή δσή ησλ αλζξώπσλ. Είλαη απηό πνπ θάλεη ηνπο εξεπλεηέο λα δίλνπλ ηδηαίηεξε έκθαζε ζηηο πξνθιήζεηο (νη νπνίεο δελ είλαη κόλν ηερλνινγηθέο) πνπ ζα αληηκεησπίζνπλ ζηνλ παξάμελν θαη ηαπηόρξνλα ζπλαξπαζηηθό θόζκν ηνπ CERN. Οη ιύζεηο πνπ ζα επηλνεζνύλ γηα απηέο ηηο πξνθιήζεηο είλαη ζίγνπξν πσο ζα επηζηξέςνπλ ζηελ θνηλσλία θαη θπζηθά ζα πξνζδηνξίδνπλ ζε ιίγα ρξόληα ηελ θαζεκεξηλόηεηα όισλ, όπσο γηα παξάδεηγκα ην web ην νπνίν «γελλήζεθε» επίζεο ζην CERN.
  • 25. Τν πείξακα CAST: Τν Cern Axion Solar Telescope (CAST) είλαη έλα ηειεζθόπην, κε ζηόρν λα αληρλεύζεη ηα ππνζεηηθά ζσκαηίδηα axions, πνπ, θαηά ηελ ζεσξία, δεκηνπξγνύληαη / «δηαζπώληαη» θαη ζηα καγλεηηθά πεδία ηνπ Ήιηνπ. Η ύπαξμε ησλ ζσκαηηδίσλ όπσο ηα axions ζα κπνξνύζε λα αλνίμεη έλα λέν παξάζπξν γηα ηε κειέηε ηνπ ειηαθνύ ππξήλα θαη λα εμεγήζεη πνιιά αζηξνθπζηθά θαηλόκελα.To CAST ρξεζηκνπνηεί έλαλ ππεξαγώγηκν καγλήηε γηα ηελ αλίρλεπζε axions πνπ πξνέξρνληαη από ηνλ Ήιην. O καγλήηεο βξίζθεηαη ζε θηλεηή πιαηθόξκα θαη παξαθνινπζεί ηνλ ήιην πεξίπνπ 3 ώξεο ηελ εκέξα. Η ηδέα είλαη όηη ην καγλεηηθό πεδίν ιεηηνπξγεί σο θαηαιύηεο γηα λα κεηαηξέπεη ηα axions ζε αθηίλεο Φ , θαζηζηώληαο ηα έηζη ζρεηηθά εύθνιν λα εληνπηζηνύλ κε ηε βνήζεηα θαηάιιεισλ αληρλεπηώλ. Η ηθαλόηεηα κε ηελ νπνία απηό πξαγκαηνπνηείηαη, εληζρύεηαη ζε κεγάιν βαζκό ηόζν από ηελ ηζρύ ηνπ ππεξαγώγηκνπ καγλήηε όζν θαη από ην κεγάιν ηνπ κήθνο. Τν CAST ζπλδπάδεη ηερληθέο ηεο ζσκαηηδηαθήο θπζηθήο θαη ηεο αζηξνλνκίαο, ελώ εθκεηαιιεύεηαη ηελ ηερλνγλσζία ηνπ CERN ζε επηηαρπληέο, αλίρλεπζε αθηίλσλ Φ, καγλήηεο θαη θξπνγνληθή. Τν εξεπλεηηθό πξόγξακκα έρεη μεθηλήζεη από ην 2000, ελώ ην 2011 πξνηάζεθε ε ζπλέρηζή ηνπ γηα ηα επόκελα 3-4 ρξόληα.